يوه کښتۍ چې څه نا څه ۱۸۰ کسان پکې سپارل او تر خپل ظرفيت ډېره ډکه وه، د نيجر په سيند کې تر يو ساعت سفر وروسته زيانمنه شوې او ډوبه شوې ده.
د نايجيريا د کښتيو د سفرونو د اړونده سيمه ایزې ادارې مشر يوسف برما خبريالانو ته وويل چې کښتۍ د نيجر او واره ایالت ترمنځ په شمال لويدیځ کې د کيبربي ایالت د يوه بازار پر لور روانه وه چې غرقه شوه. نوموړي زياته کړه: «کښتۍ په دې کې د سپرو ۱۸۰ کسانو ظرفيت نه درلود.» برما همدا زياته کړه چې دا د لرګيو يوه زړه کښتۍ وه.
د چارواکو په حواله تر اوسه يوازې شل ژوندي پاتې شوي کسان ژغورل شوي او له اوبو څخه څلور جسدونه را ايستل شوي دي.
يوسف برما زياته کړه: «پاتې ۱۵۶ کسان لادرکه دي. داسې ښکاري چې هغوی ډوب شوي دي.»
له حده ډېر بار د پېښې سبب شوی
د سيمې اداري مدير عبدالاهي بهاري هم په دې آند دی چې د حادثي علت د کښتۍ ډېر بارول وو. هغه وويل چې کښتۍ يوازې د ۸۰ کسانو د انتقالولو وړتيا لرله. د نوموړي په خبره پر مسافرو سربيره په کښتۍ کې د سرو زرو د کان د تيږو څو بوجۍ هم بار وې.
له جسدونو ډکه يوه کښتۍ هسپانيا ته رسېدلې
په نايجيريا کې تل د کښتيو داسې خونړۍ حادثې رامنځته کیږي چې زیاتره وخت کې علت د کښتيو ډېر بار او د کښتيو ناوړه حالت په ګوته کيږي. د مي میاشتې په پېل کې هم په نيجر ایالت کې په ورته پېښه کې ۳۰ تنو خپل ژوند له لاسه ورکړ.
نيجر د لويديځې افريقا تر ټولو ستر سيند دی او پر غاړه یې د پرتو هېوادونو د تجارت يوه مهم لاره ده.
ب. ص/ ن. ز (afp, ap, dpa)
زموږ له آرشيف څخه:
په سویلي آسیا کې د سمندري بیړیو هدیره
په هند او بنگله دیش کې سمندري کښتۍ او بېړۍ پرزه کيږي. د بیړیو د پرزه کولو پر مهال کارگرو ته نه کوم حفاظتي تدابیر په پام کې نیول کیږي او نه چاپیریال ساتنې ته پام اړول کیږي. انځورونه ئې دلته کتلای سئ.
انځور: Tomaso Clavarinoدغه انځور د بنگله دیش د چټاگونگ ښار کې د سمندري کښتیو د پرزه کولو د یوه مرکزی دی. په دغه برخه کې یو پر څلورمه برخه کارکوونکو عمرونه تر اتلسو کلونو کم دي. په دغه ځای کې نه کارگرو ته کوم خونديتوب ورکول کیږي او نه د چاپیریال ساتنې په هکله فکر کیږي. د بنگله دیش حکومت هم دې ته خپل پام نه اړوي.
د ځوانانو او کم عمره ماشومانو څخه زیات کار اخیستل کیږي او د نورو په پرتله ورته معاش یا ورځنی مزد هم کم ورکول کیږي.
د خرابه شوو سمندري بیړیو او کښتیو د ټوټه کولو له پاره سختو حفاظتي تدابیرو ته اړتیا وي. کارگرو ته ځانگړې خولۍ، عینکې او بوټان باید ورکړل شي، خو دغه کار په هند او بنگله دیش کې نه تر سره کیږي. د کښتیو د ټوټه کولو په مرکزونو کې د کارگرو ټپي کیدل ورځنی معمول دی.
شیخو، د چټاگانگ په یوه روغتون کې تر تداوۍ لاندې دی. دی هغه مهال وسوځید، چې د یوې سمندري بیړۍ د ټوټه کولو په وخت اور ولگید.
ادریس یو وخت د کښتیو د ټوټه کولو صنعت سره تړلی وو. په یوه پیښه کې هغه خپله پښه د تل له پاره له لاسه ورکړه.
د بیړیو د ټوټه کولو له صنعت څخه یوازې کارگر نه اغیزمنیږي، بلکې د شا او خوا سیمو اوسیدونکي هم له ستونزو سره لاس او گریوان دي. له کاره لویدلو بیړیو څخه بهیدونکي تیل تر ځمکې لاندې د اوبو زیرمې ککړې کړي دي. د ویلډنگ یا فلز کارۍ لوگی هوا هم ډیره ککړه کړې ده.
په کومو سیمو کې چې د بیړیو هدیرې دي، د هغو سیمو د چاپیریال نظام گډ وډ شوی دی. نه اوس هلته کر کیله کیږي او نه پکښې کبان نیول کیدای شي.
د هند په گجرات ایالت کې د «آلنگ» شپ بریکینگ یارډ یا د کښتیو د ټوټه کولو ځای ته د نړۍ په کچه د سمندري بیړیو ستره هدیره ویل کیږي. په دغه ځای کې کابو ټول کارکوونکي د هند له شمال سره تړاو لري. دغه خلک په ډیر عادي ځایونو کې اوسیږي. ویل کیږي چې له ۲۰۰۹م کال راهیسې په آلنگ کې له ۲۶۰۰ څخه زیاتې سمندري کښتۍ ټوټه کړی شوي دي.
په آلنگ کې د دغو کارگرو کورونه ډیر کوچني دي. په دغه کورونو کې نه د اوبو بندوبست شته او نه د بریښنا.
د سخت باران په صورت کې کارگر کار پریږدي. د کوم حفاظتي تدابیرو پرته دغه کسان د یوې زړې کښتۍ یوه څنډه کې راغونډيږي.
د سمندري بیړیو دغو هدیرو ته خلک یوازې د کار کولو له پاره نه ورځي، بلکې ډیر شمیر سیلانیان هم له دې سره لیوالتیا لري چې د کښتیو د ټوټه کیدو صحنې وویني او د هر پړاو انځورونه واخلي.
