د ناټو غړو هيوادونو په یوې اعلامیه کې یو ځل بیا له تهرانه وغوښتل چې له روسیې سره خپلي پوځي مرستې بندې کړي. ناټو د خپلو غړو هيوادونو په خاوره کې د ایران "ویجاړونکي فعالیتونه" د ژورې اندېښنې لامل ګڼي.
د شمالي اتلانتیک (ناټو) تړون غړو هیوادونو د سې شنبې په ورځ د جولای میاشتې پر یولسمه نیټه اعلان وکړ، چې دوی د خپلو متحدینو په خاوره کې د ایران د "ویجاړونکو کړنو" په اړه جدي اندېښمن دي او یو ځل بیا یې له تهران څخه وغوښتل چې د بې پیلوټه الوتکو د اکمالاتو په ګډون له روسیې سره خپل هر راز پوځي ملاتړ بند کړي. په دغه اعلامیه کې د ایران اسلامی جمهوریت د «ویجاړونکو» اقداماتو جزئیات نه دی په ډاګه شوې.
د ناټو ۳۱ غړو هيوادونو د لیتوانیا په پلازمېنه ویلنيوس کې د یوې جوړه شوې غونډې په خپره کړې اعلامیه کې ټینګار وکړ چې د ایران له خوا جوړي شوې بې پیلوټه ډرون الوتکي د روسیې له خوا په اوکراین کې د بنسټیزو تاسیساتو په نخښه کولو کې کارول کیږې او همدا لامل هم دی چې پراخ ملکي تلفات رامینځ ته کیږې.
د ناټو په اعلامیه کې د اوکراین په جګړه کې له روسیې سره د ایران پوځي ملاتړ «د یورو اتلانتیک سیمې د امنیت پر وړاندې یو ګواښ» بلل شوی دی.
یاده اعلامیه په داسې حال کې خپوره شوه چې د ناټو د غونډې له پیل څخه څو ساعته مخکې روسیې د ایران د بې پیلوټه الوتکو په کارولو سره د اوکراین پلازمینه کیف او څو نور ښارونه تر بریدونو لاندي راوستل.
د ناټو سرمشريزه؛ بایدن بريتانيا ته رسېدلی او وروسته ويلنيوس ته ځي
رویټرز د سې شنبې په ورځ د اوکراین د هوايي ځواک په حواله راپور ورکړ چې روسیې په دې بریدونو کې ۲۸ ایرانۍ شاهد بې پیلوټه الوتکې کارولې چې ۲۶ یې د اوکراین د پوځ له خوا ویشتل شوي دي.
فرانسې، بریتانيا او جرمني په دې وروستیو کې د امنیت شورا په یوه لنډمهاله غونډه کې وغوښتل چې پر مسکو د بې پیلوټه الوتکو د خرڅلاو په اړه د تهران د سرغړونو په اړه څیړني وکړي.
د بریتانیا امنیتي ادارو تیره میاشت راپور ورکړ چې روسیې ته د ایراني بې پیلوټه الوتکو د لیږلو اندازه د پخوا په پرتله ډېره شوې ده او تهران مسکو ته بې پلوټه الوتکي د خزر سمندر له لارې لیږدوي.
ناټو د روسيې خلاف نوې دفاعي طرحې په جوړولو کې توافق ته ونه رسېده
د ناټو غړو هيوادونو د سه شنبې په ورځ په خپله بیانیه کې له ایران څخه همداراز وغوښتل چې د بېړیو د نیولو په ګډون له «بې ثباته کوونکو کړنو» ډډه وکړي.
دغو هېوادونو د ایران د اټمي پروګرام د شدت په اړه "ژوره اندېښنه" څرګنده کړې او ویلي یې دي چې دغه هيواد باید هېڅکله د اټمي وسلو تولید پیل نه کړي.
په دې بیانیه کې له تهران څخه غوښتل شوي چې په سمدستي توګه د اټمي وسلو د نه خپرېدو تړون د ساتنې او همدارنګه د اټمي وسلو د نه خپرېدو له تړون سره سم د خپلو سیاسي مکلفیتونو پر بنسټ ورته متوجه قانوني مکلفیتونه پوره کړي.
د ناټو غړو هیوادونو د بالستیک توغندیو د تولید په ډګر کې د ایران فعالیتونه د ۲۲۳۱ پریکړه لیک خلاف وبلل او له ايران څخه یې وغوښتل چې د دغو اقداماتو مخه ونیسی.
د ناټو تر ټولو ستر مانورونه په انځورونو کي
د ناټو په «هوايي دفاع ۲۳» نظامي مانورونو کي چي همدا اوس په آلمان کي روان دي د ۲۵ هیوادونو هوايي ځواکونه پکښي ونډه لري. د ناټو په تاریخ کي دا تر ټولو لویه نظامي مانورونه دي. انځور: Julian Stratenschulte/dpa/picture alliance ترانسپورټي الوتکو د «هوايي دفاع ۲۰۲۳» مانور پرانیست. د آلمان پوځ «اې۱۴۰۰ام» ډوله الوتکو د دوشنبې په ورځ په نیدرزاکسن ایالت کي د وونزدورف هوايي ډګر څخه د مانور په موخه الوتني وکړې.
انځور: Julian Stratenschulte/dpa/picture-alliance تر ۲۵ د زیاتو هیوادونو ونډه یوه جنګي تورنادو الوتکه د یاګل په سیمه کي له شلسویګ هوايي ډګر څخه په هوا سوه، په دې مانور کي تر ۲۵ د زیاتو هیوادونو هوايي ځواکونه د دوو اونیو په ترځ کي یوه خیالي برید ته د غاښ ماتوونکی ځواب ورکولو تمرین کوي. د آلمان په مشرۍ په دې مانور کي پر ناټو غړو سربېره جاپان او سويډن هم ونډه لري.
انځور: Gregor Fischer/dpa/picture-alliance وروستۍ کتنه: په وونزدورف هوايي ډګر کي یو سرتېری د هوايي ځواکونو ایربوس الوتکي ته د ننوتلو په حال کي لیدل کېږي. د نیدرزاکس په ایالت کي یاد هوايي ډګر د راپيل سوي پوځي مانور تر ټولو غټ تدارکاتي مرکز دی. د آلمان پوځ په وینا ۱۰ زره سرتیري او د آلمان د ۷۰ الوتکو په ګډون ۲۵۰ طیارې په دې مانورونو کي د جون تر ۲۳ نېټې پوري برخه لري.
انځور: Julian Stratenschulte/dpa/picture-alliance تاسي کولای سئ، د هالنډي الوتکو د الوتنو لار د دوشنبې په ورځ د مکلنبورګ ایالت پر اسمان په «flightradar24» اپلیکیشن کي ووینی، چي څو واري يې د ویسمار، ګوسترو او شورین ښارونو پر اسمان دورې وهلي دي. دغه هوايي تمرین د آلمان پر ځینو شمالي، ختیځ، لوېدیځ او همدارنګه د شمالي او بالټیک سمندرونو کي ترسر کیږي.
انځور: Jens Büttner/dpa/picture-alliance په دې مانور کي پوځي الوتني پلان سوي دي، چي ښايي پر ۲۰۰۰ملکي الوتنو اغېز وکړي. د دغه تمرین له پاره د آلمان د هوايي حریم ځیني برخي د ملکي الوتنو پرمخ بندي سوي دي. د الوتنو خنډ او ځنډ کولای سي د الوتکو په ښوودنیزو پاڼو کي وګورئ. د بېلګي په ډول دلته د هامبورګ په هوايي ډګر کي.
انځور: Bodo Marks/dpa/picture-alliance نندارچیان د شلسویګ هوايي ډګر څخه د تورنادو جنګي الوتکي الوتني ته ګوري. یاد مانور تراوسه د فرانکفورټ ام ماین، برلین، دوسلډورف، نورنبرګ او کولن/بن پر هوايي ډګرونو هیڅ اغیز نه دی کړی، خو کیدای سي چي په هوايي ټرافیک کي ګډوډي ډېره سي.
انځور: Gregor Fischer/dpa/picture-alliance د مانور پر وړاندي هغه لاریون کوونکي چي د آلمان د کیڼ اړخي ګوند له خوا رابلل سوي، د سولي سمبول یا نخښه يې جوړه کړې وه. د آلمان پوځ غواړي چي د روسيې له تحریک کولو ډډه وکړي. د آلمان د وسله وال پوځ مشر ګرهارټس وايي: «موږ هر کار د دې له پاره کوو، ترڅو باوري سوو چي دغه مانور د اوضاع په ترینګلتیا کي ډېروالی نه راولي.»
د ده په قول، هیڅ الوتنه به د کالینینګراد خواته چي د روسيې له اصلي خاوري بېله ده ونه سي.
انځور: /dpa/picture-alliance د آلمان د وسله وال ځواک پارلماني کمیساره ایوا هوګل دغه پوځي مانور د روسيې له پاره یو پيغام ګڼي. هغې د ونزدورف په هوايي ډګر کي وویل، پر اوکراین د روسيې برید وښودله چي دغه مانور څومره ارزښت لري. دې دغه پوځي مانورد اوقیانوس اطلس د دواړو خواوو د ساتني د وړتیا «یوه ښه نخښه» یاده کړه.
انځور: Julian Stratenschulte/dpa/picture-alliance