بنيامين نتنياهو د پنجنشبې په ورځ (د ۲۰۲۳ کال د نوامبر په ۹ نېټه) د فاکس نيوز سره په خبرو کې وويل چې په غزه کې به اوربند ونه کړي. هغه په جګړه کې د اسرائيلي پوځ پر څرنګوالي ډاډ وښود او هغه يې «فوق العاده ښه» ياد کړ. خو هغه پر دې ټينګار وکړ چې اسرائيل پلان نه لري چې فلسطينۍ سيمې قبضه کړي.
د اسرائيل لومړي وزير وويل: «د حماس سره اوربند د تسليمۍ په معنی دی.» هغه زياته کړه چې د اسرائيل د پوځي تعرض لپاره کوم مهالوېش نشته. په وينا يې «زه فکر کوم چې اسرائيلي پوځ په فوق العاده توګه ښه دی.» نتنياهو زياته کړه: «هر څومره زيات وخت هم که نيسي، موږ به ورته ادامه ورکړو.»
اسرائيل هوډ څرګند کړی چې د حماس وسله واله ډله به له منځه يوسي. دا د هغه وروسته چې د حماس وسله والې اسلامستي ډلې چې امريکا، اروپايي اتحاديه او نور لوېديځ هيوادونه ورسره اړيکې نه لري او د ترهګرې ډلې په توګه درجه بندي شوې ده، د ۲۰۲۳ کال د اکتوبر په ۷ نېټه يې پر اسرائيل راکټي بريدونه وکړل او وسله وال يې د اسرائيل سرحدي سيمو ته ننوتل او هلته يې خلک ووژل او يو شمېر يې اختطاف کړل. د اسرائيل په وينا په دغو بريدونو کې تقريبا ۱۴۰۰ اسرائيليان ووژل شول او ۲۴۰ اختطاف کړل شول.
۱۰۸۰۰ وژل شوي فلسطينيان اسرائيل وايي چې په غزه کې يې د پوځي تعرض هدفونه د حماس وسله والې ډلې ځايونه دي. د حماس ډله وايي چې د جګړې له پېل راهيسي په غزه کې ۱۰۸۰۰ انسانان وژل شوي دي چې اکثريت يې ولسي وګړي او ماشومان دي.
بنيامين نتنياهو د فوکس نيوز سره په خبرو کې وويل چې اسرائيل په غزه کې د اوږدې مودې لپاره د پاته کېدو پلان نه لري. په وينا يې: «موږ پر غزې واکمن کېدل نه غواړو. موږ يې قبضه کوو نه، خو موږ ورته د خپل ځان سره مل بهتر راتلونکی غواړو.»
کله چې نتنياهو د غزې د مستقبل په تړاو د اسرائيل د پلان په هکله وپوښتل شو، نو هغه وويل چې دغه بې وزله او محاصره شوې سيمه بايد چې «غير نظامي، غيرافراطي او بيا ورغول شي.»
هغه وويل: «موږ بايد يو حکومت پيدا کړو، يو ولسي حکومت چې هلته وي.« خو دا يې نه وويل چې څوک به دا ډول حکومت جوړکړلای شي. په وينا يې اسرائيل به و غزې ته د بيا ننوتلو لپاره چمتو واوسي چې «قاتلان قتل کړي». د هغه په وينا په دې توګه به اسرائيل د حماس په شان ډلو د را څرګندېدو مخه ونيسي.
د حماس وسله والې ډلې په داسي وخت کې د اکتوبر پر ۷مه نېټه پر اسرائيل بريدونه وکړل چې د اسرائيل او سعودي عربستان تر منځ د دیپلوماسۍ په ډګر کې تحرک رامنځته شوی وو. دواړه هيوادونه د سولې جوړ جاړي ته نژدې شوي ول. بنياد يې د ابراهيم هغه تړونونه ول چې په ترڅ کې يې اسرائيل د يو شمېر عربو هيوادونو سره اړيکې نورماله کړې.
نتنياهو ټينګار وکړ چې روان بحران به دیپلوماتيک تحرک ته زيان نه ورسوي. هغه وويل چې د هغه وروسته چې اسرائيل »حماس تباه کړي« نو به د خبرو اترو لپاره غوره شرايط وي. د اسرائيل لومړي وزير وويل: «زه فکر کوم چې شرايط به غوره وي. په حقيقت کي، د بريا وروسته، زما په فکر هغوی به لا غوره شي.»
آ./ا.ا./ب.ص.
د مرګ او ژوند په منځ کي د غزې د فلسطینیانو انځوریز راپور
غزه د بشري ناورین په درشل کي ده. د اکتوبرمیاشتي پر اوومه نېټه د حماس د ترهګریزو بریدونو په ځواب کي د اسرائيل د ځوابي بریدونه دوام لري، په غزه کي د وژل سویو او ټپیانو شمېر مخ پر ډېرېدو دی. انځور: Fatima Shbair/AP/picture alliance د اسرائيل درانه ځوابي بریدونه پر اسرائيل د حماس د ناڅاپي تروریستي بریدونو په دوام، دغه هیواد هم پر غزه هوايي بریدونه وکړل چې د حماس ډلي په کنترول کي ده. اروپايي ټولنه، امریکا متحده ايالات او ځيني نور هیوادونه حماس تروريستي ډله ګڼي. د اکتوبر پر نهمه دوشنبه د اسرائيل لومړي وزیر بنیامین نتانیاهو وویل: «کوم څه، چي به موږ په راتلونکو ورځو کي له خپلو دوښمنانو سره کوو د دوی د راتلونکو نسلونو له پاره به لکه زنګ داسي وي.»
انځور: Belal Al SabbaghAFP/Getty Images د ملګرو ملتونو د بشري مرستو د همږغۍ دفتر(OCHA) په وینا نژدې ۸۰۰ تعمیرونه یومخ ویجاړي سوي دي او په سونو نور د اسرائيل په هوايي بریدونو کي تاواني سوي دي. راپورونه وايي، چي په سونو زره کسان اوبه نه لري.
انځور: Mohammed Talatene/dpa/picture alliance د پاته سویو کسانو په لټه کي د اسرائيل په هوايي بریدونو کي د غزې تراډي په شمال کي د جبالیه کډوالو پنډغالي له منځه تللي او ژغورونکي کوښښ کوي، چي پاته سوي ژوندي کسان وژغوري. هغه شمیرې چي د پنجشنبې په ورځ خپرې سوي دي، د دواړو لوریو قربانیان تر۲۵۰۰ زیات دي. لږ تر لږه ۱۲۰۰ اسرائيليان او ۱۳۰۰ فلسطینیان وژل سوي دي په زرهاوو کسان ټپیان دي.
انځور: Mahmud Hams/AFP/Getty Images مړي په یوه موټر کي وړل کیږي او یوه فلسطینۍ ښځه بوغاري وهي . په غزه کي د روغتیا مسؤلان وايي تر ۱۴۰ ډېر کوچنیان او ۱۰۰ ښځي وژل سوي دي.
انځور: Said Khatib/AFP/Getty Images فلسطینیان په یوه زاړه مني بس موټر کي د اسرائيل له انتقامي هوايي بریدونو څخه تښتي. د ملګرو ملتونو د یو راپور پربنسټ په غزه کي ۱۸۷ زره کسان بې ځایه سوي دي. ۱۳۷ زره کسانو د ملګرو ملتونو په ښوونځیو کي او ۴۰ زره په شخصي کورونو کي پنا اخیستې ده. امکان نه لري، چي د غزې تراډه دي یومخ پرېږدي. اسرائيل دغه سیمه محاصره کړې او د مصر لار يې هم تړلي دي.
انځور: Saleh Salem/REUTERS اسرایلي ځواکونه د غزي تراډي پوله خپله مهاروي د اسرائيل ځواکونه د غزې تراډي پر پوله ګزمه کوي. د حماس ډلي وسله والو د اکټوبر مياشتي پر اوومه پر پوله د اسرائيل درول سوی کټارې ماتي او دغه هیواد ته له ور اوښتلو سره یې عملیات شروع کړل، چي ډېری قربانیان يې ولسي وګړي ول. اسرائيل په ۱۹۹۴م کال کي د غزې پر پوله اغزن تار وغځاوه. په غزه کي د مصر سره پر پوله هم اغزن سیم درول سوی دی.
انځور: Oren Ziv/AP/picture alliance د غزې پر پوله اسرائيلي ځواکونه اسرائيل ۳۰۰ زره ریزرف ځواکونه چمتو کړي دي. د غزې اوسیدونکي ویره لري چي اسرائيل به مځکني عملیات شروع کړي. د غزې پولي ته د اسرائيل زغروال موټر او پوځي تجهیزات لېږل سوي او پولي ته څېرمه د اسرائيل ښارګوټي یومخ تش سوي دي.
انځور: Ilia Yefimovich/dpa/picture alliance په غزه کي انساني ناورین ته انتظار جان ایګلنډ د ناروې د کډوالو د شورا (NRC) عمومي منشي له CNN سره په مرکه کي خبرداری ورکړ، چي په غزه کي یو انساني ناورین سترګي په لار دی. «د بېلګي په ډول که چیري په روغتونونو کي د برېښنا د نشتوالي او لوږي له لاسه کوچنیان ومري، دا به جنګي جنایتونه وشمېرل سی.»
انځور: Mahmud Hams/AFP/Getty Images یحیی سنوار، په غزه کي د حماس د سیاسي دفتر مشر یحیی له ۲۰۱۷م کال راهیسي په غزه کي د حماس تروریستي ډلي مشر دی. هغه پر اسرائيل د برید له طراحانو څخه ګڼل کیږي. سنوار، چي د کډوالو په پنډغالي کي لوی سوی دی، ویلي دي: «موږ دا غوره ګڼو، چي شهیدان سوو، د دې پرځای، چي تر ظلم او سپکتیا لاندي ومروو.»
انځور: Mohammed Abed/AFP د حماس ویاند خبري اژانسونو ته ویلي دي چي هر واري چي اسرائيل بیله خبرتیا پر غزه بمبار وکړي یو نیول سوی اسرائيلی به وژل کیږي. په داسي حال کي چی د اسرائيل د باندنیو چارو وزیر الی کوهن ګواښ وکړ چي دا ډول کړنی به هیڅ ونه بخښل سي. حماس پر اسرائيل باندی د برید پرمهال په لسهاوو اسرائيليان له ځان سره ژوندي بیولي دي.
انځور: Mahmud Hams/AFP/Getty Images