یوازې ۳۴ سلنه پوښتل شویو کسانو بیا ویلي دي چې د ښې اړخې سیاستوالې او ولسمشرۍ ته نوماندې ماري له پین ځوابونه د قناعت وړ بللي دي. دا د یکشنبې په ورځ د ولسمشریزو ټاکنو تر دویم پړاو مخکې وروستې تلویزني مناظره وه.
په مناظره کې دواړه نوماندانو یو پر بل شخصي بریدونه وکړل. ماري له پن د اقتصاد پر پخواني وزیر باندې تور ولګاوه چې د هغو شرکتونو په خرسلاو کې یې کلیدي نقش لره چې دولت پورې تړلې وې.
ماکرون بیا په ځواب کې پر ماري له پن باندې تور ولګوه چې رای ورکوونکو ته ناسم معلومات ورکوي. هغه دا هم وویل چې له پن د اقتصاد په برخه کې تجربه نه لري او مفکورې یې د عملي کیدو وړ نه دي.
یورو زون: ترې ووځو که پاتې شو؟
له پن د خپل کمپاینونو ژمنې ته په اشاره سره وویل چې مرکزي بانکوه او تجارتونه کولای شي چې خپله پریکړه وکړې چې ایا یورو کاروي او که نه، خو ټینګار یې وکړ چې د هغې د بریا په صورت کې به فرانسویان په خپلو جیبونو کې «فرانک» ګرځوي.
هغې وویل چې دا په هغه سیستم ته ورته وي چې له مخې یې د یورو بانکنوټونه معرفي شول. خو ماکرون بیا پر دې هم نیوکه وکړه او ویې ویل: «لوی شرکتونه نه شي کولای چې په یورو باندې خپل مصرفونه وکړي او بیا خپلو کارکوونکو ته په فرانک معاش ورکړي. دا د له پن د پروګرام هغه بې معنی برخه ده.»
د ماکرون په خبره کې فرانسه له یورو زون څخه ووځي نو فرانسویان به خپله یو پر دریمه برخه پس اندازونه له لاسه ورکړي.
د نظر سنجیو له مخې ماکرون تر خپل سیالې ماري له پن مخکې دی. خو یو شمیر کارپوهان بیا په دې نظر دي چې د لومړي روند د ناکانو نوماندانو ټول پلویان به ماکرون ته رایې ور نه کړي.
ښې اړخې نوماندې مارې له پن، هم تر لومړي پړاو وروسته په خپل دریځ کې یو څه نرم کړی. هغې همداراز د خپل ښې اړخې ګوند له مشري هم په موقتي توګه استفأ کړې ده.
پر ورته موضوع یو انځوريز البوم زموږ له آرشيف څخه (23.04.2017):
د قناعت ورکوونکو ويناو د لارې ژن لوک مېلنشون، په دغو انتخاباتي منډو تړرو کې د خلکو زړونه وګټل. هغه په خپلو خبرو کې د داسې يوې ټولنې تصور وړاندې کوي چې جګړه، استثمار او د وسلو تجارت پکې نه وي. که اروپا د ده په خبره دغه خيال ته چمتو نه وي، نو دی غواړي چې فرانسه دې له اروپايي ټولنې ووځي يعنې «فرېکسيټ» وکړي.
انځور: Reuters/R. Duvignau
بې چانسه کانديد
بېنوا هامون غوښتل چې له حاکم ولسمشر او خپل ګوندي ملګري، فرانسوا اولاند، څخه فاصله ونيسي. خو د کيڼ اړخو دريځونو له کبله د ده محبوبيت اوس په نظر پوښتنو کې خورا ټيټ شوی دی.
انځور: picture alliance/dpa/K. Zihnioglu
د ګوليستانو مخکښ
نيکولا دوپون اينان له ښي اړخه پر څلورو مخکښو کانديدانو لفظي بريدونه کوي. د شارل دې ګول په دود دی يوه خپلواکه فرانسه غواړي. دا په يوويشتمه پېړۍ کې دا معنی لري چې له اروپا سره لږ پيوستون، خپلواک بهرنی سياست او د اقتصادي چارو زيات کنترول.
انځور: Getty Images/AFP/S. Samson
تلپاته کانديد
ژاک چېميناد په دريم ځل د فرانسې ولسمشرۍ ته کانديديږي. چېميناد غواړي چې فرانسه دې له نړيوال مالي سيستم څخه بېلتون ايجاد کړي، له اروپايي ټولنې ووځي او د يورو پولي واحد هم له لاسه ورکړي.
انځور: Reuters/L. Bonaventure
د سړې سينې خاوند
په تلويزيوني مناظرو او مناقشو کې ژن لاسال خپل اصل نه پټوي. د فرانسې د جنوب لويديځ په لهجې هغه د دغه هېواد د اطرافيانو ننګه کوي. د هغه اصلي غوښتنه دا ده چې زراعت ته دې زياتې پيسې بېلې شي. پرته له دې دغه خپلواک کانديد له منځلاري سياست څخه استازيتوب کوي.
انځور: Getty Images/AFP/B. Horvat
ملت پال ناسيوناليست
فرانسوا اسېلينو، نه ځان ښي اړخی او نه ځان کيڼ اړخی ګڼي. خو د ملت پالنې په برخه کې هغه له مارين لې پېن څخه حتی مخکې کيږي. نوموړی ۵۹ غواړي چې هېواد يې له اروپايي ټولنې، ناټو او د يورو له پولي واحد سره مخه ښه وکړي.