دا په نوي زيلند کي يو بې ساری حکم دی: د کرايست چرچ پر دوو مسجدونو باندي د بريدونو ښی اړخه بريدګر به په ژوند کي له بنده آزاد نه سي. په دغو بريدونو کي ۵۱ کسان ووژل سول او ۵۰ نور ټپيان سوي ول.
انځور: picture-alliance/AP/S. McEwin
اعلان
د نوي زيلند په کرايست چرچ کې پر مسجدونو بريدکوونکي په عمري بند محکوم سو او حتی د ضمانت يا بخښني له لاري به هم نه آزادايږي.
دغه بريدګر په ۲۰۱۹م کال کي پر دوو مسجدونو باندي بريدونه وکړل چي له امله يې ۵۱ کسان ووژل سول او ۵۰ نور ټپيان سول چي ځيني يې د مرګ له خطر سره مخامخ ول. له دې پيښي څخه ډير ژوندي پاته سوي کسان تر نن ورځي پوري د هغه له عواقبو څخه زوريږي، هغوی کار نه سي کولای او يا هم سخت دردونه لري.
په خولۍ کي د ځاي پر ځاي سوي کمرې په مرسته فلم اخيستل
بريدګر دغه دقيق پلان سوي بريدونه د خپلي هغي کمرې له لاري په انترنت کي خپرول چي په خولې کي يې ځای پر ځای کړې وه. د هغه دا جرم د نوي زيلند په معاصر تاريخ کي يو بې ساری عمل ګڼل کيږي. تر دغه بريد وروسته د نوموړي هيواد حکومت د وسلو قانون لا پسي سخت کړ.
په تيرو ورځو کي څه د پاسه ۸۰ ژوندي پاته سوو کسانو او د هغوی خپلوانو محکمې ته خپلي عريضې وړاندي کړي وې. هغوی خپل احساسات په ليکلي ډول مستقيماً بريدکوونکي ته هم بيان کړي دي. ډيرو له قاضي څخه غوښتنه کوله چي بريدګر د ابد له پاره په بنديګرت کي وساتي.
دا لومړی حکم دی چي د ترهګرۍ سره د مبارزې د هغه قانون په چوکاټ کي صادريږي چي په ۲۰۱۲م کال کي په نوي زيلند کي تصويب سو.
بريد کوونکي په خپله په محاکمه کې له ځان څخه د دفاع په هکله له څرګندونو څخه ډډه وکړه. په دې ډول نو دغه بيره له منځه ولاړه چي دغه بريدګر به د محکمې له سالون څخه د خپلو ښي اړخو نظرياتو د خپرولو له پاره ګټه واخلي.
جمال فودا (په انځور کې کیڼ لور ته) چې په نوي زیلند کې مسلمان روحاني دی، د دغه هیواد له لومړۍ وزیرې څخه د غمرازي او ملاتړ څرګندونو له کبله مننه وکړه: «ستاسو له خبرو او اوښکو مننه. مننه چې تاسې د یوه ساده پړوني پر سر کولو سره موږ ته درناوی راوبښه.»
انځور: picture-alliance/AP Photo/V. Thian
خو فودا په عین حال کې خبرداری ورکړ چې دغه حمله په یوه شپه کې نه ده چمتو شوي. هغه وویل چې د «سپین پوستو د برترۍ» تبعیضي تیوري د ټوله بشریت له پاره یو لوی خطر دی. او دا باید خاتمه پیدا کړي.»
