ډيری کسان پاتې شوي خواړه گرموي او خوري يي خو هغوی نه پوهيږي چې دا کار یې روغتيا ته زيان هم رسولی شي. دلته هغه پنځه خواړه درپيژنو چې د گرمولو په صورت کې کيدای شي زهرجن شي.
اعلان
د نن سبا په عصري دور کې د وخت د کمښت له کبله زياتره وخت خلک د خوړو تر پخولو وروسته هغه په يخچال او يا فریزر کې ساتي. بيا د لوږې پر وخت هغه په مايکرو ويو او يا نغري تر گرمولو وروسته خوري.
خو آیا تاسې پوهیږئ چې ځيني خواړه داسې هم دي چې تر پخلي او يا په فريزر کې تر ايښوولو وروسته د گرمولو په صورت کې روغتيا ته سخت زيانمن تماميدلی شي. لاندې ذکر شوي پنځه ډوله خوراکي توکې هغه دي چې د بيرته گرمولو په برخه کې یې باید ډېر احتياط وشي.
آلوگان یا کچالو
ډيری خلک آلوکان خوښوي. د آلوگانو په اړه عمومي نظر دادی چې ژر پخيږي او تر ساتلو وروسته یې سړی بيا هم گرمولی او خوړلی شي. خو په اصل کې داسې نه ده. که آلوگان تر پخلي وورسته د کوټې د تودوخې په درجه کې پريښوول شي نو باکترياوې پکې پيدا کيږي.
په فریزر کې تر يخيدلو وروسته هم دا باکترياوې له منځه نه ځي. د بيا گرمولو په صورت کې په دې کې د «کلوستريديم بوټوليم» په نامه باکتريا جوړيدلی شي چې ښايي خواړه زهرجن کړي.
د «گراڅيه» په نامه د يوې آلمانۍ مجلې په حواله تر ټولو ښه خبره داده چې آلوگان تر پخولو سملاسي وروسته وخوړل شي او په يخچال کې یې له ساتلو څخه ډډه وشي.
خو که غواړئ چې هرو مرو یې په فریزر کې وساتئ نو بيا ښه داده چې تر پخولو سملاسي ووسته يې يخ کړئ. د بيا ځلي گرمولو له پاره یې مايکرو ويو مه کاروئ بلکې په يوه لوښي کې یې پر نغري او یا د اور په واسطه گرم کړئ.
وريجې
د آلوگان په څېر په وريجو کې هم باکتريا ډیر په چټکۍ خپريږي او دا په گرميدو هم له منځه نه ځي. په وريجو کې جوړ دا باکتريا بيا ښايي د خوراکي مسموميت باعث شي. د وريجو په اړه هم د کارپوهانو توصيه داده چې د آلوگانو په څیر دا هم تر پخولو سملاسي وروسته بايد وخوړلی شي او که بله چاره نه وي بيا تر پخولو وروسته ژر يخ او په فریزر کې ځای پر ځای شي.
هگۍ
هگۍ چې د پروټينو د ترلاسه کولو تر ټولو ښه سرچينه ده، خو د جوش، په غوړو کې د سرو شویو او په پراټه کې د پخو شويو هگيو بيرته گرمول ښايي ډېر زيانمن تمام شي. هغه خوراکي توکي چې د پروټينو مقدار پکې زيات وي ډېر نايتروجن هم لري چی د گرمولو په صورت کې زهرجن کیدلی شي او دا ان د سرطان د رامنځته کيدو باعث هم کيدلی شي.
له دې کبله هگۍ هم د پخلي سملاسي وروسته باید وخوړل شي خو که غواړئ وروسته یې بيا وخورئ نو له گرمولو یې ډډه وکړئ.
د چرگ غوښه
د چرگ ديگ يا سالن چې گرم نه وي نو مزه یې هم نه وي. خو د هگيو په څېر په دې کې هم پروټين ډېر وي. معنا دا چې تر يخولو وروسته یې بیرته گرمول له خطره خالي نه دي.
د چرگ د غوښې اجزا له يخچاله تر را ايستلو وروسته بدل شوي وي. د گرمولو په صورت کې دا زهرجنيدلی شي او د هاضمې نظام گډوډولی شي.
د پخلي تيل یا غوړي
د لمر پرست یا لمر گل، شړشمو او يا د خوړو د پخولو له پاره کاريدونکي د تیلو نور ډولونه چې يخ کمپريس يا ټينگ شوي دي، بايد بيرته گرم نه کړل شي. د پخلي داسې ډول غوړي اوميگا ۳ لري چې د حرارت په مقابل کې ډیر حساس وي. طبي کارپوهان سپارښتنه کوي چې دا ډول غوړي هم بايد گرم يا سره نه شي.
زموږ له آرشيف څخه:
په راتلونکي کې به د انسانانو خواړه څنګه وي؟
نړیوالې ننګونې څنګه پر انساني خوړو اغیز کولای شي؟ د آلمان د روغتیا موزیم د «فیوچر فوډ» یا د راتلونکي خواړه: تر عنوان لاندې د لرغوني وخت او راتلونکي وختونو د خوړو د مختلفو اړخونو ځانګړنې نندارې ته وړاندې کړي دي.
په اروپایي اتحادیه کې له ۲۰۱۸ م کال راهیسې د یو شمیر حشراتو خوړلو ته اجازه ورکول شوې ده. د بیلګې په توګه له «چینچارو» څخه (په شکل کې لیدل کیږي)، چې د پروټینو غني منبع ګڼل کیږي په ډیره پيمانه د وچ، مالګين او پوډر په شکل استفاده کیږي.
انځور: Lothar Sprenger
خوندور او په زړه پورې ناشتا
عکاس مائیکل زی له ۲۰۱۳م کال راهیسې په خپل انستاګرام کې د خپل ځان او ملګري له پاره د تیار کړي سبناري یا ناشتا انځورونه خپروي. هر ځل هغه په ترتیب سره متوازن خواړه وړاندې کوي. مائیکل زی په دې شکل په ورځني ژوند کې د رشتو یا خپلوۍ په پاللو کې د پټ شوي ښکلاء او متنوع کلتور جشن لمانځي.
انځور: Michael Zee
داسې لوښي چې د خوړو خوند دوچنده کوي
د سویلي کوریا ډیزاینر جنهیان جیون، د خوړو خوند د معلولو حس د زیاتولو له پاره مختلف ډوله قاشوغې جوړوي. د خوند یا ذائقې د څکلو تجربې د ځانګړتیا له پاره هغه قاشوغې ته مختلف د حرارت درجه، رنګ، جوړښت او سایز یا اندازه ټاکي.
انځور: Jinhyun Jeon
خواړه د ژوند یو سټایل دی
آیا په راتلونکي کې به دا ممکن وي چې خلک د مختلف ډوله خوندورو خوړو میز شاوخوا ته کښیني او له دې شیبې خوند واخلي؟ په دې اړه د آلمان په درسدن ښار کې د روغتیا موزیم له خوا یو نمایش جریان لري. دغه نندارتون به د ۲۰۲۱م کال د فبرورۍ تر ۲۱ نیټې پورې جریان ولري.