په هندوستان کې یوه ښوونکي د املايي تیروتنې له کبله د ټیټ ذات لرونکی یو زده کوونکی د مرګ تر کچې وهلی دی. پولیس اوس د دغه ښوونکي په لټه کې دي او وايي چې د پیښې له کبله لاریونونه یې کنترول کړي دي. د دغه زده کونکي پلار د روانې میاشتې په لومړیو کې پولیسو ته شکایت وکړ چې د ښوونځي ښوونکي د هغه زوی نیکهيل دوهري په یوه میله او لغتو دومره وواهه چې هغه بې هوښه شو. د رپوټ له مخې هغه د آزموینې پرمهال د Social کلیمې په لیکلو کې املایې تېروتنه کړې وه.
دغه پنځلس کلن زده کونکی د هندوستان د شمالي اتر پردیش ایالات په یوه روغتون کې د تېرې دوشنبې په ورځ د سختو ټپونو له امله ساه ورکړه او په قتل تورن ښوونکی له سیمې تښتېدلی دی.
یوه هندۍ زده کوونکې په آزموینه کې د نقل له کبله زنداني شوه
د پولیسو ځايي مشر مهیندرا پراتپ سینګ ای ایف پي ته د پیښې په تړاو ویلي: «هغه په تېښته دی، خو مونږ به هغه ژر ونیسو.» دوهري د ډالیټ په نوم د یوې توکم غړی ؤ، چې د هند په تر ټولې ټیټې طبقې پورې اړه لري او له پيړیو راهیسې له تبعیض سره مخ دي. د دوشنبې په ورځ کله چې د دوهري د مرګ خبر خپور شو نو د اورای ولسوالۍ واټونو ته په سلهاوو خلک د احتجاج له پاره راووتل.
اعتراض کونکو غوښتنه کوله چې د هلک د مړي تر سوځولو وړاندې دې تورن ونېول شي. زیاته شوې چې اعتراض کونکو د پولیسو یو موټر سوځولی دی.
د پولیسو ځايي مشر سنګ ویلي، لسهاوو اعتراض کوونکي یې نېولي دي. د پولیسو مشر چارو نګام خبریالانو ته وویل :«مونږ د قهرجنو لاریون کونکو د کابو کولو لپاره له ځواک څخه کار واخیست او وضعیت ډېر ژر کنترول شو.»
زموږ له آرشيف څخه:
د نړۍ تر ټولو ښه ښوونکې غوره شوه
په۲۰ زرو کانديدانو کې کاناډايي ښوونکې «مګي مک دانل» چې په قطبي سيمو کې تدريس کوي، د نړۍ د ښه ښوونکي يو ميليون ډالري جایزه وګټله. انځور: picture alliance/AP Photo/M.Dokoupil مګي مک دانل چې په قطبي سيمو کې درس ورکوي، د نړۍ د ښې ښوونکې په توګه وټاکل شوه. ژوري هئيت دا د ۱۷۹ هيوادونو له ۲۰ زرو کانديدانو څخه انتخاب کړه. د مګي مک دانل پروژې د «اينونت» د بومي وګړو د هستوګنې په سيمو کې د ښوونځي د شاګردانو د ژوند وضعيت په ښه کولو کې مرسته کوي. له دې پروژو څخه يوه د ښوونځي ماشومانو ته د ډوډۍ برابرولو له پاره د ۲۰ زرو ډالرو بسپنه راټولول دي.
انځور: picture alliance/AP Photo/M.Dokoupil مګي مک دانل تر زده کړو وروسته د پنځه کالو له پاره افريقا ته ولاړه څو هلته د ايډز پر وړاندي مبارزه کې همکاري وکړي. بيا بيرته کاناډا ته ستنه شوه او له شپږو کالو راهيسي هلته په ليرو پرتو او قطبي سيمو کې خدمت کوي. په دې سيمو کې ډېر لږ ښوونکي کار ته حاضريږي. الکول، ځان وژنه، مخدره مواد او د نجونو په کم عمر کې ميندواره کيدل د «اينويت» د بومي قوم ځوان نسل ته متوجه ستونزي دي.
انځور: picture alliance/AP Photo/M.Dokoupil له آلمان څخه ماري ـ کرسټين قنبري جهرمي، په خټه ايرانۍ معلمه ده چې د وروستي پړاو په لومړيو لسو کسانو کې شامله وه. نوموړې د مونستر ښار په «ګشر» ښوونځي کې د آلماني ژبې، رياضي او ورزش معلمه ده. ماري ـ کرسټين يوازې ښوونکې نه ده، بلکې په مونستر پوهنتون کې څيړنې کوي او درس هم ورکوي.
انځور: picture alliance / Stefan Lehman دا دريم کال دی چې د نړۍ تر ټولو ښه ښوونکي انتخابيږي او هغه ته د يو ميليون ډالرو جایزه ورکول کيږي. په ۲۰۱۶م کال کې د کاتوليکي کليساو مشر پاپ فرانسسکوس، د يوه ويډيويي پيغام له لارې د ګټونکي نوم اعلان کړ او هغه ته یې مبارکي وويله.
انځور: picture alliance/AP Photo/K.Jebreili حنان حروب چې د بيت الحلم د فسلطيني مهاجرو په يوه کمپ کې ستره شوې، د اردن سيند په لويديځې غاړې کې رام الله ته په نزدې پرتو ښوونځيو کې درس ورکوي. نوموړې په ۲۰۱۶م کال کې د نړۍ د ښې ښوونکې په توګه انتخاب شوه او د يو ميليون ډالرو جایزه یې وگټله.
انځور: picture alliance/AP Photo/K.Jebreili د يو ميليون ډالرو دا جایزه د قسط په توګه ورکول کيږي او ګټونکی یې مکلف دی چې نور پنځه کاله د ښوونکي خپله دنده پر مخ یوسي. حنا حروب وايي چې د دې پيسو يوه برخه به له فلسطيني شاګردانو سره په مرسته مصرف کړي.
انځور: picture alliance/dpa/V. Foundation د نړۍ مشهور شخصيتونه د دې جایزې ملاتړ کوي. حنان حروب ته د جایزې د ورکړې په مراسمو کې د هاليوډ مشهورې ممثلې سلمي هايک، او د باليوډ سينما ستوري اکشې کمار ګډون کړې وو. ستون هاوګينک د «وارکي موسسې» د نړۍ معلمانو ته د جايزو د ورکړې په مراسمو کې وويل: «هر څه د رياضي له ښوونکي سره تر آشنا کيدو وروسته پيل شول. تر نورو ماشومانو ډير مې د موسيقۍ، تاريخ او نورو علومو سره مينه پيدا کړه.»
انځور: picture alliance/AP Photo/K.Jebreili حنان حروب چې رام الله ته څيرمه په البيره ښوونځي کې د دويم ټولګي ښوونکې ده، په غیر عادي شرايطو کې تدريس کوي. فلسطيني ښوونکي د خپلو شاګردانو له خوا د چلن له مشکلاتو سره مخ کيږي په ځانګړي توګه کله چې دغو ماشومانو زور زياتی ليدلی وي.
انځور: Reuters/M. Torokman حنان حروب، د تدريس د ميتودونو په اړه کتاب ليکلی دی. وارکي بنياد د حروب د انتخاب په دليل کې وويل: «د حروب کړنلاره په ښوونځيو کې د تاوتريخوالي پر کمولو راګرځي.» (انځور: د پاپ فرانسسکوس سره د حنان حروب ليدنه)
انځور: picture alliance/dpa/L´osservatore Romano په ۲۰۱۵م کال کې په لومړي ځال د نړۍ د ښه ښوونکي جایزه نينسي آتول ته ورکړل شوه. په دغه مراسمو کې د امريکا پخواني ولسمشر بل کلنتن، د برېتانيا پخواني لومړي وزیر توني بلیر او د دوبۍ واکمن محمد بن راشد المخدوم ګډون کړې وو.
انځور: picture-alliance/AP Photo/Kamran Jebreili نينسي آتول د انګلسي ژنې تدريس کوي. له دوو څخه یې د لومړي کتاب «په منځ کې» ۵۰۰ نسخې پلورل شوي دي. دې په ۱۹۹۰م کال کې د بې وزلو ماشومانو له پاره د زده کړو مرکز جوړ کړ چې ۹۸ سلنه فارغانو یې پوهنتونو ته لار پيدا کړې ده. آتول خپله جایزه دې مرکز ته ډالۍ کړه.
انځور: picture alliance/AP Photo/K.Jebreili په هغو لسو لومړيو کسانو کې چې په ۲۰۱۵م کال کې د ۱۴۸ هيوادونو له ۸ زره کانديدانو څخه وروستي پړاو ته لار موندلې وه، عزیزالله رویش هم شامل وو. دا افغان ښوونکی په کابل کې د زده کړو د يوه مرکز بنسټ ايښوونکی دی.
انځور: picture alliance /AA/H.Sabawoon مونک ناياکا چې د ميانمار د مندلای ښار يو ۶۹ کلن راهب او ښوونکی دی، د ۱۴۸ هيوادونو د ۸ زره کانديدانو له منځه یې ۵۰ مقام خپل کړې وو.
انځور: picture alliance/dpa/H. Htet وارکي بنسټ چې مقر یې په لندن کې دی، د نړۍ د تر ټولو ښه ښوونکي د جایزې توصيع کونکی دی. دا جایزه چې د نوبل جایزې سره پرتله کيږي هغو ښوونکو ته ورکول کيږي چې شاګردانو ته الهام ورکونکي وي او پر ټولنه اغيز کړې وي. د دې جایزې په منصفه هئيت کې د نړۍ د ۲۰ هيوادونو د زده کړي د برخي ۶۸ کارپوهان، د ښوونځيو مديران، ژورناليستان، د شرکتونو مشران او پوهان شامل وي.
وارکي بنسټ د يوه هندي ميلياردر سوداګر ساني وارکي، له خوا چې په دوبۍ کې ژوند کوي، تاسيس شوی. نوموړی د يونيسف د ښوونې او روزنې سفير هم دی. د هغه شرکت د نړۍ په۱۰هيوادونو کې د شخصي ښوونځيو تر۱۳۰زياتې شبکې لري.
انځور: Varkey GEMS Foundation