په خوست کې د خلکو له لورې په شخصي کلینیکونو کې د ناروغانو د ناسم تشخیص او تداوۍ او دغه راز د بې کیفیته درملو شکایتونه ډېر دي، خو د خوست عامې روغتیا ریاست په دې اړه د اقداماتو خبر ورکوي.
د خوست عامې روغتیا مسؤلین وايي چې په تېرو دوو اونیو کې یې په لګسونه هغه کلینیکونه او درملتونونه تړلې دي، چې د فعالیت جوازونه یې نه لرل او یا یې بې کیفیته او وخت تېر درمل پلورل.
د خوست لپاره د طالبانو د عامې روغتیا سرپرست صاحب ګل خالد دویچه ویله ته وویل چې یو روغتیایي ټیم یې له امنیتي ځواکونو سره کوڅه په کوڅه ګرځي او پلټنه کوي، چې بې جوازې کلینکونه، معاینه خانې او وخت تېر درملو درملتونونه ور وتړي.
نوموړی وایي چې ځیني یې د لنډ مهال لپاره تړل شوي او ځينې یې بیا په دایمي توګه بند کړي.
هغه وویل: «موږ د روغتیا ریاست یو ټيم ګمارلی. دغه ټیم هره ورځ ښار کې ګرځي او د کلینیکونو، ډاکټرانو او درملتونونو پلټنه کوي. تر اوسه مو شا او خوا سل پورې داسې کلینیکونه يا د ډاکټرانو معاینه خانې تړلې چې روغتیایي اسناد یې نه لرل او هغه دواخانې مو هم تړلې چې بې جوازه وې او وخت تېر درمل یې پلورل.»
د خوست عامې روغتیایي سرپرست زیاتوي، په دې ولایت کې د یو شمېر ډاکټرانو او درمل پلورونکو له لورې له خلکو او ناروغانو سره ډېر زیاتی شوی او له دې وروسته به هیڅوک په طبي برخه کې سرغړونو ته پرینږدي.
د خوست یو شمېر اوسیدونکي د عامې روغتیا ریاست د دې هڅو هر کلی کوي.
د خوست یوه اوسیدونکي عرفان الله دویچه ویلې ته وویل، په دې ولایت کې یو شمېر ډاکټران شته، چې د یوې برخې متخصصين دي، خو په ټولو ناروغیو کې ناروغانو تداوي کوي. د هغه په خبره دا ډول تداوي د روغتیا پر ځای ناروغان لا پسې ناروغوي.
نوموړي وویل: «دلته ځینې ډاکټران هرکاره دي، په ټولو طبي رشتو کې پوهیږي، ناروغ ته درمل ورکړي خو ناروغ ښیګڼه نه لري. دا ډاکټران چې خپل غریب او ناروغ ولس سره زیاتی کوي باید معاینه خانه یې ور وتړل شي، موږ د دغه اقدام هر کلی کوو.»
په افغانستان کې د بې کيفيته درملو ستونزه
د خوست یوه بل اوسیدونکی ګل الرحمن دویچه ویله ته وویل، ځینې کسان ډاکټران نه دي او یوازې د طبي علومو انسټیټیوټ په لوستلو سره یې کتنځایونه خلاص کړي او ځینې فارمیسستان په درملتونو کې ناروغان معاينه کوي.
نوموړی وایي: «يوه نرسه پیژنم چې د قابلګۍ دوه کلن کورس یې لوستی دی خو معاینه خانه یې پرانیستي او ولادي ناروغانې ګوري، دا په یوه وخت دوو انسانانو له ژوند سره لوبې کول دي. مور او د مور نس کې ماشوم. یو بل کس پېژنم فارمسي یې لوستې خو په درملتون کې ناروغان ګوري. دا څه ډول طب دی او دا څه ډول انسانیت دی، دا دوکانونه باید وتړل شي.»
په خوست کې یوه ستره ستونزه او اندیښنه د بې کیفیته او وخت تېرو درملو ده، چې د یو شمېر کلینیکونو او درملتونونو کې پلورل کیږي.
د خوست اسماعیل خېلو ولسوالۍ یوه اوسیدونکي رحیم الله دویچه وویل چې یو شمېر ډاکټران تر ټولو ټيټ کیفیته درمل کاروي او دا د درملو کمپنۍ سره شریک دي، د درملو کمپنۍ دغه ډاکټرانو ته د ډالۍ په نوم پیسې او له هېواده بهر چکري سفرونه برابروي.
نوموړی وایي: «خوست کې بې حسابه پاکستانۍ د درملو کمپنۍ دي. ډاکټران کمپنیو سره خبرې کوي، چې ارزانه درمل د معیاري درملو په نښان سره ورته جوړه کړي. ډاکټر چې څومره بې کیفیته دوا ډېره پلوري، همدومره کمپنۍ ډاکټر ته پیسې او امتیازات ورکوي.»
خو د خوست لپاره د طالبانو د عامې روغتیا سرپرست صاحب ګل خالد وایي، دوی په خپلو اجراتو کې جدي دي او د خوست روغتیایي سیکتور به فساد او بې عدالتۍ ختموي او هر ډاکټر باید په ژمنتيا او صداقت سره روغتیایي خدمات وړاندې کړي.
نوموړی خوست ته د بې کیفیته درملو د واردولو په اړه زیاتوي چې په ګمرکونو کې یې روغتیایي کسان ګمارلي او له پاکستان واردونکي ټول درمل کنټرول او ارزول کیږي.
زموږ له آرشيف څخه:
انځورونه: د نړۍ تر ټولو غوره روغتونونه په ۲۰۲۰ کال کې
د نيوزويک مجله هر کال د طبي ډاکترانو، د درملنې د کدرونو او د ناروغانو په منځ کې د نظرپوښتنې د لارې د نړۍ د تر ټولو ښو روغتونو چې لږ تر لږه ۱۰۰ بستريز وي، ليست خپروي. انځورونه يې وګورئ. انځور: Jean-Christophe Bott/Keystone/picture-alliance لومړی مقام: د مايو کلينيک، راچستر امريکا د مايو کلينيک په ۱۸۸۹ کال په مينسوتا کې تاسيس شو او په فلوريدا او آريزونا آيالتونو کې بېلابېلې څانګې لري. دغه کلينيک ۶۵ زره کارکوونکي لري او په کال کې ۱۲ مليارډه او ۶۰۰ ميليونه ډالره عايد لري. هغه د تحقيقاتو او طبي زدکړو په برخه کې هم فعاليت کوي.
انځور: Glen Stubbe/TNS/Zuma/picture-alliance دويم مقام: د کليفلند کلينيک د کليفلند روغتون د امريکا په اوهايو آيالت کې پروت دی چې په ۱۹۲۱ کال د ۶۹ هکټاره پر يوې ساحې باندې آباد شوی دی. هغه ۱۹ مرکزونه او د کورنۍ د روغتيايي مراقبت څانګې لري. د امريکا پرته دغه کلينيک په ابو ظبۍ او د کاناډا په تورونتو کې هم نورې څانګې لري. يوه شعبه يې په ۲۰۲۱ کال کې په لندن کې پرانيستل کيږي.
انځور: Wang Ying/Xinhua News Agency/picture-alliance دريم مقام: د امریکا د ماساجوستس عمومي روغتون دغه روغتون په بوستون آيالت کې پروت دی چې په هاروارد پوهنتون پورې تړلی تر ټولو پخوانی د تحقيقاتو او زدکړو مرکز دی. هغه په ۱۸۱۱ کال کې تاسيس شوی دی. دغه روغتون ۹۰۶ بسترې، ۱۹ زره د درملنې کدرونه، ۲ زره او ۵۰۰ طبيبان، په کال کې يو ميليون عاجل مراجعين، ۲۵ زره جراحي عمليات، ۳ زره زېږونونه او نور طبي خدمتونه وړاندې کوي. هغه سربېره پر دې د تحقيقاتو له پاره هر کال ۵۰۰ ميليونه ډالره پيسې لګوي.
انځور: Cj Gunther/dpa/picture-alliance څلورم مقام: د کاناډا د تورونتو عمومي روغتون دغه روغتون په کاناډا کې د پوهنتوني تحقيقاتو د شبکې يوه برخه ده چې په ۱۸۱۲ کال کې يې بنسټ ايښودل شوی. هغه ۴۷۱ بسترې لري او د کارديولوژۍ او د غړو د پيوند په برخه کې په مخکښو روغتونو کې راځي. د سږو لومړني پيوند په ۱۹۸۶ کال کې په دغه روغتون کې صورت ونيو.
انځور: All Canada Photos/dpa/picture-alliance پنځم مقام: د آلمان د برلين ښار د شاريتې روغتون شاريتې روغتون په ۱۷۰۹ کال تاسيس شو چې ۳ زره او ۱۱ بسترې لري. هغه ۲۹۰ پروفيسران، له ۸ زرو زيات د طب محصلين، ۱۸ زره او ۷۷ طبي پرسونل او په کال کې دوه مليارډه يورو عايد او په دې ترتيب په اروپا او نړۍ کې په تر ټولو سترو طبي تاسيساتو کې شمېرل کيږي.
انځور: picture-alliance/dpa/M. Vorwerk شپږم مقام: د جانز هاپکينز روغتون د طبي څېړنو پوهنځی جانز هاپکينز چې د امريکا د مريلند په بالتيمور کې پروت دی، په ۱۸۸۹ کال تاسيس شو. دغه روغتون د امريکا په تاريخ کې يوازنی کلينيک دی چې په تېرو ۲۱ کلونو کې پر له پسې د بهترينو روغتونو لقب خپلوي. هغه د بېلابېلو متودونو لکه د طبي ډاکترانو د اضافي زدکړو چې رزيدنتي سيستم ورته وايي، د رامنځ ته کېدو اصلي ځای دی.
انځور: Neil Bedi/Tampa Bay Times/TNS/dpa/picture-alliance اووم مقام: د سويس د زوريخ پوهنتوني روغتون هغه روغتون چې په ۱۷۳۴ کال کې يې د بنسټ ډبره کښېښودل شوه، اوس ۴۴ کلينيکونه او ۹۰۰ بسترې لري. د زوريخ پوهنتوني روغتون ۱۴۰۰ ډاکتران او ۷۴۰۰ تنه طبي پرسونل لري چې د نړۍ له ۸۷ هېوادونو څخه راځي. د دغه روغتون کلنی عايد يې څه باندې يو نيم مليارډه سويسي فرانک دی.
انځور: Alexandra Wey/Keystone/picture-alliance اتم مقام: د سنګاپور عمومي روغتون دغه ۷۰۰ بستريز روغتون په ۱۸۲۱ کال د هغو بريتانوي سرتېرو له پاره تاسيس شو چې په سنګاپور کې مستقر ول. په دغه روغتون کې څلور تخصصي مرکزونه د سترګو، زړه، سرطان او غاښونو د طبابت په شمول، ځای لري.
انځور: Joseph Nair/AP Photo/picture-alliance نهم مقام: په اسرائيل کې د شيبا روغتون د شيبا په نوم د درمنلې مرکز ۱۷۰۰ بسترې لري چې په اسرائيل کې تر ټولو ستر روغتيايي مرکز دی. هغه د تل ابيب په رمت کې قرار لري. دغه مرکز د باکيفيته طبي خدماتو او څېړنو په عرضه کولو سره، په تېره د سرطان په برخه کې نړيوال شهرت لري. په عکس کې د کرونا د واکسين ازمايښتي پړاو ليدل کيږي.
انځور: Israeli Ministry of Defense Spokesperson’s Office/dpa/picture-alliance لسم مقام: د سويډن د کارولينسکا پوهنتوني کلينيک دغه يو زرو او ۶۰۰ بستريز روغتون چې ۱۵ زره تنه د درملنې او دوه زره او سل تنه د تحقيقاتو کدرونه لري، نوی جوړ دی. هغه په ۲۰۰۴ کال کې د سويډن په ستاکهالم ښار کې خپل کار پيل کړی دی. دغه روغتون په کال کې ۱۲ مليارډه او ۲۰۰ ميليونه کرونه عايد لري.
انځور: Alexander Farnsworth/dpa/picture-alliance يولسم مقام: د دنمارک د آرهوس پوهنتوني روغتون د آرهوس ښار د دنمارک په ختيځ د يولاند په نيمه ټاپو کې قرار لري. دغه روغتون په ۲۰۱۱ کال کې په ۱۱۵۰ بسترو ظرفيت سره جوړ شوی دی. په دغه روغتون کې ۱۰ زره او ۲۰۰ تنه د درمنلې د کدر په توګه په ۴۴ څانګو کې کار کوي.
انځور: Henning Bagger/Scanpix/dpa/picture-alliance دولسم مقام: د پيتي - سالپتريز روغتون په فرانسه کې دغه ۱۶۰۳ بستريز روغتون د پوهنتوني روغتونو په مخکښو مرکزونو کې شمېرل کيږي. هغه د پاريس په سوربون پوهنتون پورې اړه لري. دغه روغتون په ۱۶۳۸ کال کې د څوارلسم لوئي په دستور جوړ شو.
انځور: BSIP/dpa/picture-alliance ديارلسم مقام: د سويس د لوزان پوهنتوني روغتون دغه ۱۵۶۸ بستريز روغتون په ۱۸۹۰ کال د سويس په لوزان ښار کې تاسيس شو. دغه روغتون ۹ زره تنه طبي پرسونل، ۴۵ زره ناروغان او په کال کې درې رزه زېږونونه لري چې د نيوزويک ليست مطابق په ۲۰۱۹ کال کې د سويس د تر ټولو ښه او د نړۍ د نهم غوره روغتون په فهرست کې يې ځای نيولی دی.
انځور: Jean-Christophe Bott/Keystone/picture-alliance څوارلسم مقام: د آلمان د هايدلبرګ پوهنتوني روغتون دغه روغتون په ۱۳۸۸ ميلادي کال د آلمان په هايدلبرګ ښار کې تاسيس شو. هغه ۱۹۹۱ بستريز دی او ۱۳۷۳۰ تنه پکې د خلکو درملنه پر غاړه لري. د هغوی له جملې څخه ۱۷۸۱ تنه ډاکتران دي. ناروغان په دغه روغتون کې په ۵۰ بېلو رشتو کې تداوي کيږي. د هايدلبرګ پوهنتون د طب تقريبا ۳۶۰۰ محصلين هم روزي.
انځور: UniversitätsKlinikum Heidelberg دغه روغتون په ۱۸۶۹ کال تاسيس شو. د ميشيګن روغتون ۲۶ زره تنه طبي پرسونل او په کال کې دوه ميليونه ۴۰۰ زره عاجل مراجعين لري. هغه ۵۴ زره جراحي عمليات او ۴۴۰۰ زېږونونه په خپله کارنامه کې لري.
انځور: Paul Sancya/AP Photo/picture-alliance
