دعبیدالله ورور فضل کریم، وایي چې کورنۍ یې ګوانتانامو ته سفر نه شوای کولی چې عبیدلله وویني. خو هغه هیله څرګندوي چې و به شي کولای متحده عرابي اماراتو ته سفر وکړي او هلته له خپل ورور سره تر ډیر وخت وروسته وویني.
هغه ویلي دي: «موږ په ګونتانامو کې د عبیدالله د لیدو له پاره کیوبا ته سفر و نه شوای کړای خو زه هیله لرم چې و به شو کولای چې هغه په متحده عربي اماراتو کې مخامخ ووینو.»
فضل کریم ویلي دي لومړي ځل یې یوه میاشت مخکې له خپل ورور څخه واوریدل چې له ګوانتامامو څخه به آزاد شي.
د عبیدالله کورنۍ د سه شنبې په ورځ له اسوشیتد پرس خبري آژانس سره خبرې کړې دي. تر دې مخکې د دوشنبې په ورځ د امریکا متحده ایالاتو د دفاع وزارت یا پنتاګون وویل چې له ګوانتانامو زندان څخه ۱۲ یمني او درې افغان وګړي متحده عربي اماراتو ته لیږدول شوي دي.
په ګوانتامو کې اوس ۶۱ بندیان ساتل کیږي. دغه زندان په ۲۰۰۲م کال کې پرانیستل شو چې هغه کسان چې له طالبانو او القاعدې سره د اړیکې په تور د امریکایي ځواکونو له خوا نیول شوي وو، پکښې وساتل شي. د امریکا د پخواني ولسمشر جورج بوش، د واکمنۍ پر مهال له دې زندان څخه ۵۳۲ بندیان آزاد شول. دغه کسان افغانان او د سعودي عربستان وگړي ول.
په دې زندان کې ډېر کسان پرته له کوم رسمي تور څخه ساتل کیږي. تیر کال هم له ګوانتانامو څخه پنځه تنه بندیان متحدو عربي اماراتو ته ولیږدول شول.
کریم ویلي دي چې د ورور مدافع وکیل یې ورته ویلي دي چې عبیدالله به لومړی د یوې مودې له پاره یوه دریم هیواد ته ولیږدول شي او تر هغه وروسته به په بشپړه توګه آزاد شي. د هغه په خبره عبیدالله به د شپږو میاشتو او یوه کال تر منځ وخت په متحدو عربي اماراتو کې تیر کړي.
د کیوبا له ولسمشر راول کاسترو سره د اوباما د لیدنی کتني پر مهال، عکاس لوکاس جکسن ته هم دا زمینه برابره سوه چی په کیوبا کي امریکايي اډې گوانتانامو بې ته ولاړ سي. هلته یې اجازه ترلاسه کړه چي د دغه محبس د شپږم کمپ عکاسي وکړي. په دغه انځور کي د ډوډۍ خوړلو کوټه او د محبس یو څو کوټې لیدل کیږي.
انځور: Reuters/L. Jackson
د وخت ضایع کول
په شپږم کمپ کي بندیان تلویزیون ته د کښېناستلو اجازه لري. په ۲۰۰۲ک کال کي د پرانیستلو راهیسی نوموړی زندان په نړیواله سطحه تر انتقادونو لاندی دی، دا ځکه چي دلته انسانان پرته له محکمې او دعوې بندیان دي.
انځور: Reuters/L. Jackson
د اوسیدو کوټه
یو ساده چپرکټ، سرخلاصی کموډ: په دغه زندان کي یو بندي په دې ډول ژوند کوي. دا معلومه نه ده چي واقعاً ټوله بندیان به په ورته کوټو کي ژوند کوي او که څنگه؟ ولسمشر اوباما غوښتل ډیر پخوا لا نوموړی زندان وتړي.
انځور: Reuters/L. Jackson
د زندان کتابتون
دلته بندیان کولای سي مطالعه وکړي.عربي او انگلیسی کتابونه ولولي، خو تر څارني لاندي. خو دا چي تر کومي اندازې پوري له دغې کتابخانی څخه کار اخیستل کیږي او بندیان څومره نورو آسانتیاوو وته لاس رسی لري، دویچه ویلي نه سي کولای هغه معلوم کړي.
انځور: Reuters/L. Jackson
روغتیا پالنه
جکسن وکولای سول چي د زندان له روغتون څخه هم عکسونه واخلي، د مثال په ډول له دغي المارۍ څخه چي دواوی پکښي پرتې دي.
انځور: Reuters/L. Jackson
په گوانتانامو کي ژوند کول
خو د جکسن ډیر کم بندیان تر سترگو سول. دا چي له دغه بندي څخه د کومي پنجرې او یا هم کړکۍ څخه عکس اخیستل سوی دی، یوه استثنا ده.
انځور: Reuters/L. Jackson
تر څارني لاندي
داسي ښکاري چي د محبس هغه برخه نوره له منځه وړل سوې وی، چي په ۲۰۰۲م کال کي یې په سره لمر کي یو سرخلاصی قفس غوندي ښود. خو اوس هم تر دایمي څارني لاندي بندیان نه سي کولای، څو شخصي حریم ولري.
انځور: Reuters/L. Jackson
گوانتانامو نژدې دی وتړل سي؟
په داسي حال کي چي په اول سر کی دلته د ۸۰۰ په شاوخوا کي انسانان بندیان ول، اوس د هغو شمیر تر سلو هم راکم سوی دی. د بشري حقونو فعالان هیله من دي چي دغه زندان به ډیر ژر وتړل سي. خو دا لا معلومه نه ده چي پاته بنديان به چیري ولیږدول سي او کوم هیوادونه به هغوی ومني.
