دغه خبري آژانس د څلورو استخباراتي سرچینو له قوله ویلي دي چې پاکستاني جېټ الوتکو د جمعې په ورځ سهار وختي پر دغه دره باندي بمبار کړی او د شپږو او پنځلسو تر منځ یاغیان یې وژلي دي.
یوه حکومتي چارواکي چې نوم یې پټ ساتل شوی دی رويترز ته ويلي دي: «دا د شوال په غرونو کې د طالبانو او د هغوی د متحدانو پر ضد ستر پوځي عملیات دي.»
پاکستاني طالبانو تیر میلادي کال په جون میاشت کې د پوځ له خوا د عملیاتو تر پیلیدو د مخه کابو پر ټول شمالي وزیرستان کنترول لاره. پاکستاني طالبان اوس هم پر شوال درې کنترول لري او د پاکستان پر پوځ باندي له دغه ځايه بریدونه پلانوي. د پاکستان د پوځ وياند تر اوسه پوري په دې اړه څه نه دي ويلي.
پاکستاني او افغاني طالبان سره متحد دي او دواړي ډلي یوه جهادي ایډیالوژي لري. خو پاکستاني طالبان په جلا ډول فعالیت کوي چې توجه یې د دولت راپرځولو او د اتومي وسلو لرونکي دغه هیواد کې د سخت شریعت نافذولو ته اړولې ده.
د رويترز خبري آژانس په وینا ټانکونه او عسکر له شمال او سویل څخه دغي درې ته د رسیدو په حال کې دي. د زین الله په نوم یوه تن چې د تلیفون په څانگه کې کار کوي ویلي دي: «په سونو لارۍ او پک اپ موټره چې په عسکرو او وسلو ډک دي...د شوال پر لور د پرمختگ په حال کې دي.»
هغه ویلي دي چې هر چیري سړکونه بند دي او هیڅوک تگ راتگ نه کوي او په وینا یې بشپړه گرځبندیز لگیدلی دی.
رویټرز خبري آژانس په خپل رپوټ کې لیکلي دي چې یو شمیر پوځي چارواکو دوی ته ویلي دي چې د پاکستان پوځ له افغانستان څخه د مرستي غوښتنه کړې ده چې د پولي هاغاړې ته د یاغیانو د تېښتي مخه ونیسي.
خو تر اوسه پوري نه افغان او نه هم د پاکستان پوځي چارواکو په دې هکله کومه تبصره کړې ده. په سیمه کې حکومتي چارواکي وایي چې دوی ته په دې هکله د تبصرې کولو صلاحیت نه دی ورکړل شوی.
د سیمي اوسیدونکي وایي چې د درې په خوله کې د پوځ او یاغیانو تر منځ سخته جگړه روانه ده او په وینا یې د ملکي کسانو د ایساریدو په هکله انديښنې شته. خلک د جگړې له ویري له دغه سیمي څخه تېښتي ته چمتووالی نیسي.
د شمالي وزیرستان د کډوالو ستونزې او کړاوونه
د پاکستان په شمالي وزیرستان کې د ترهگرو پر ضد د پوځ له خوا د عملیاتو له پيلیدو سره په سلگونو زره انسانان محفوظو ځایونو ته د کډه کیدو په هڅه کې دي. د دغو زیانمن شویو کسانو شمیر تر اوسه پوری ۶۰۰۰۰۰ ښوول شوی دی.
انځور: A Majeed/AFP/Getty Images
په خپل هیواد کې بې کوري
څو کاله مخکې د سوات په دره کی هم د ترهگرو پر ضد د عملیاتو پر مهال په سلگونو زره انسانان د خپلو کورونو پریښودو ته اړ شوي ول. اوس شمالي وزیرستان د جگړي پر ډگر بدل شوی دی. له دې سیمې څخه اوس ډیر شمیر کسان تیښتې ته اړ شوي دي.
انځور: A Majeed/AFP/Getty Images
ډیر کسان بې کوره شوي دي
په سلگونه زره انسانان دې ته اړ شوي دي چې خپل کورنه پریږدي او له خپلو ماشومانو او څارویو سره یوځای امنو ځایونو ته کډه شي. په سختې گرمې کې دغه سفر هم دوی ته له مصیبت څخه کم نه دی. دوی په دې هم نه پوهیږي چې په راتلونکي کې به په کوم ځای کې میشت کیږي.
انځور: A Majeed/AFP/Getty Images
د وزیرستانیانو له پاره د یو سخت امتحان
د دغې سیمي خلک له خپل هر ډول شته امکاناتو څخه په استفاده کولو سره له خپل پلارني ټاټوبي او کلي څخه کډه کیږي. د بسونو، لاریو، او کوچنېو موټرو په وسیله چې لږ څه ځای په کښې پيدا کړي، د یو نامعلوم منزل په لور روانیږي.
انځور: Danish Baber
د یوه نامعلوم منزل په لور سفر
تر پرون پورې د خپل کور په چاردیوالي کې اوسیدونکې میرمنې نن تر شنه آسمان لاندی شپې ورځې تیروي. ډیر لږ شمیر وزیرستانیان په خیبر پښتونخوا کې د خپلو خپلوانو او دوستانو په کورونو کې اوسیږي او پاتې نور د حکومت له خوا په جوړ شویو کمپونو کې میشت دي.
انځور: A Majeed/AFP/Getty Images
ډیر سخت حالت
په دغو کډوالو کې نږدې ۱۵۰ زره ماشومان او ۱۱۰ زره میرمنې شامل دي. د مرستندویه کارکونکو په خبره په سختې گرمي کې ماشومان تر بل هر چا ډیر مرستې ته اړتیا لري. د گرمې په موسم کې د شمالي وزیرستان په شاوخوا سیمو کې هم د حرارت درجه د سانتیگریت په حساب حتی ۴۸ ته لوړیږي.
انځور: A Majeed/AFP/Getty Images
تر تود لمر لاندې اوږده قطارونه
که څه هم د پاکستان حکومت د کډوالو د نوم لیکنې د بهیر له پاره د پام وړ کارونه کړي دي، خو بیا هم د دغو کډوالو د شمیر د ډیروالي له امله دوی مجبوره دي چې په ډیرې تودې هوا کې په اوږدو اوږدو کتارونو کې په ورځو ورځو انتظار وباسي، څو نوبت يي ورسیږي. که ثبت نام ونه کړي نو هغوې ته خوراکي مواد او نورې مرستې نه ورکول کیږي.
انځور: DW/D. Baber
بس زویه، اوس رسیږو!
اته کلنه زینب وايي چې هغې له خپلې کورنې سره یوځای له میرعلي څخه تر بنو پوری پر پښو مزل کړی دی. په لاره کې د ولږي او تندې له امله تلې نه شوای. هره شیبه به ورته پلار ویل چې بس اوس بنو ته رسیږو، خو دا سفر نه خلاصیدو. د هغې کشر ورو په لاره کې ناروغه شوې هم وو.
انځور: DW/D. Baber
په کمپونو کې روغتیايي اسانتیاوي
په پنډغالو کې د سختې گرمۍ له امله د مختلفو ناروغیو د خپریدو خطر موجود وي. په دغو کمپونو کې په هر ځای کې ډاکټران موجود دي چې د ناروغانو درملنه کوي.
انځور: Farooq Naeem/AFP/Getty Images
په کمپونو کې روغتیايي وضعیت
د روغتیا وزرات او خیریه موسیسو په مختلفو برخو کې سیار کلینیکونه جوړ کړي دي چې ناروغان وړیا معینا کوي او درمل ورکوي. د داکترانو په خبره ډیر شمیر خلک د گرمې او ستړتیا له امله د نس پر ناورغې اخته دي. د دوی په خبره له دغې وضعیت څخه د ماشومانو د ژغورنې په خاطر له هغوې سره باید له ډیری مهربانې سره کار واخیستل شي.
انځور: DW/D. Baber
په ورځو ورځو پیاده مزل
حاجي گل وايي چې هغه له خپلي کورنۍ سره په میلونو میلونو پلې سفر کړی دی او په لاره کې يي یو څلور کلن لمسي هم خپل ژوند له لاسه ورکړی.
انځور: DW/D. Baber
سپين ږیرې او ناروغان
اویا کلن جمال وزیر د دویچه ویله خبریال ته وویل:«یوه محفوظ ځای ته د رسیدلو له پاره ما پوره یوه ورځ او یوه شپه پیاده مزل کړی دی. زه سپین ږیرې او ناروغه یم. چې وضعیت لږ هم ښه شي زه غواړم بیرته وزیرستان ته ولاړ شم.»
انځور: Danish Baber
مرسته کوونکي ادارې
په بنو کې د اړینو موادو د ویشلو له پاره دری مرکزنه جوړ شوې دي. په دغو مرکزونو کې زیانمن شویو کورنیو سره له ۹۲ څخه تر ۹۳ کیلو گرامه پوری د اړینو موادو مرسته کیږي. په دغو موادو کې وړه، غوړي ، پوره، حبوبات او نور خوراکي توکي شامل دي.
انځور: DW/D. Baber
پوځ په هر ډگر کې مصروف دی
د خوراکي موادو د ویش مسئولیت پوځ ته سپارل شوې دی. پوځ له زیانمن شویو سره د مرستې تر څنگ د امنیت په برخه کې هم خپل مسئولیت ادا کوي.