د دغي ناروغۍ عمومي نخښي دا دي چي له ټوخی سره خلط ملگری وي او په خلط کي لږ وينه هم وي، د سينې قفس يې درد کوي، ضعف باندي راځي، وزن بايلي، تبه يې کيږي او ريږدي او د خوب پرمهال خولې کوي. د نري رنځ ناروغي د هوا له لاري له يو کس څخه بل ته انتقالیږي.

د خوراک کمښت يا خوارځواکي، خراب روغتيايي شرايط، رواني فشار، سختي ناروغۍ لکه اچ آی وي او ايدز يا حتی د شکري ناروغي هم د بدن د معافيت سيستم کمزوری کوي او په نري رنځ اخته کېدو ته لاري پرانيزي.

د نري رنځ ناروغي په ټولو هيوادونو کي سته. د روغتيا نړیوال سازمان د کارپوهانو د ارزوني له مخي په دغي ناروغۍ د نوو اخته سوو کسانو۵۶سلنه يوازي په شپږو هيوادونو کي دي: هند، اندونيزيا، چين، نايجريا، فليپين او پاکستان. په يادي ناروغۍ د نوو اخته سوو ۱۰،۴ ميليونو کسانو له ډلي څخه په سلو کي ۴۵ يې په جنوبي آسيا او په سلو کي ۲۵ يې په افريقا کي دي.

د نري رنځ ناروغۍ له اپيدمۍ سره مبارزه او موثره شېوې واکسين او د ناروغۍ تشخيص او درملنه ده. په دې خاطر نو په ځانگړې توگه بيا د دغي ناروغۍ له پاره د واکسین په برخه کې ډيره پانگونه اړينه ده. د دغي ناروغۍ له پاره واکسين نژدې سل کاله مخکي جوړ سوی دی. له ۱۹۹۸م کال راهيسي د روبرت کوخ انستيتوت د دغه واکسين د کارولو توصيه نه کوي.

که د يوه انسان په بدن کي د پاتوژن باکتريا مقدار ډير وي نو د سل يا نري رنځ ناروغۍ درملنه يې ستونزمنه وي. پاتوژن هغه باکترياوي دي چي په دارو سره نه کنتروليږي. د دغو باکترياوو لرونکي کسان ځانگړي درملني ته اړتيا لري. دغه درملنه ۲۱ مياشتي دوام کوي او د دې مصرف د پرمختيا په درشل کي هيوادونو له پاره ډېر گران دی.

ملگرو ملتونو په ۲۰۱۵م کال کي اعلان وکړ چي موخه يې تر ۲۰۳۰م کاله پوري د نري رنځ ناروغۍ صفر کول دي. د روغتيا نړيوال سازمان بیا ويلي دي چي د نوي واکسين په راتگ سره کيدای سي تر ۲۰۳۵م کاله پوري دغه هدف ته ورسيږي.