امریکا تر ټولو ډير هوایې ډګرونه او د الوتکو د پرواز کوچني میدانونه لري. په دې هیواد کې د داسې ځایونو شمیر چیرې چې الوتکه ناسته کولی شي ۱۳۵۱۳ ته رسیږي. هره ورځ د امریکا په فضاء کې نږدې ۸۷۰۰۰ الوتکې پروازونه کوي.

تر امریکا وروسته برازیل دی. په دې هیواد کې د هوایې ډګرونو او ایئر فیلډز( کوچني میدانونه چې الوتکه په کې ناسته کولی شي) په مجموعي ډول ۴۰۹۳ ته رسیږي. د برازيل هیواد تر ټولو مصروف هوایې ډګر ګوارولهوس نړیوال هوایې ډګر دی چې هر کال شاوخوا ۴۰ میلیونه انسانان له دې هوایې ډګر څخه سفر کوي.

سويلي امریکایې هیواد مکسیکو په دریم نمبر کې ځای لري. په دې هیواد کې د هوایې ډګرونو او کوچنیو میدانونو شمیر ۱۷۱۴ ته رسیږي. د مکسیکو له هوایې ډګر څخه هره ورځ ۱۰۰ زره کسان سفر کوي.

په کاناډا کې د هوایې ډګرونو او کوچنیو میدانونو یا ایئرفیلډز شمیر ۱۴۶۷ ته رسیږي. تیر کال تر ۲۷ میلیونه ډیر سیلانیان دغه هیواد ته ورغلي وو. وینکوور نړیوال هوایې ډګر د سهولیاتو له پلوه د نړۍ یو تر ټولو بهترينو هوایي ډګرونو کې شمیرل کیږي.

د روسیې د هوایي ډګرونو او ایئرفیلډز شمیر ۱۲۱۸ ته رسیږي. ډیر شمیر سیلانیان دغه هیواد ته سفر کوي. تیر کال د مسکو له هوایې ډګر څخه ۳۱ میلیونه بهرنیانو سفر کړی دی.

سویلي امریکایې هیواد ارجنټاین ۱۱۳۸ کوچني او لوی هوایې ډګرونه لري. د پلازمېنې بونس ایرس په اطرافو کې واقع د مینیسترو پستاریني هوایې ډګر د دې هواد تر ټولو لوی او مصروفه هوایې ډګر دی.

د هوایې ډګرونو او کوچنیو میدانونو شمیر ۸۵۵ دی او د دې هیواد ۶ ځایونه د یونیسکو د نړیوال میراث په لیست کې شامل کړای شوي دي چې هر کال په سلګونو زره سیلانیان یې لیدو ته ورځي. تر ټولو مصروف هوایې ډګر یې ویرو ویرو نومیږي.

د هوایې ډګرونو او کوچنیو میدانونو شمیر یې ۸۳۶ او په بوګوټا کې د اِل دورادو هوایې ډګر یې تر ټولو مشهور او مصروفه دی. په ۲۰۱۵ م کال ۲،۵ ملیونه بهرنیانو دې هیواد ته سفر کړی وو.

سويلي امریکایې هیواد پاراګوايي کې د هوایې ډګرونو او کوچنیو میدانونو شمیر ۷۹۹ او د سیلویو انټرنیشنل ایئرپورټ یې تر ټولو مشهور او مصروفه هوایې ډګر دی.

انډونیزیا له ۶۷۳ هوایې ډګرونو او کوچنیو میدانونو سره د شمیر له پلوه لومړنی آسیایې هیواد دی چې په لومړیو لسو یا ټاپ ټن کې شمیرل کیږی. د دې هیواد ښايسته ساحلونه او ټاپوګانې هر کال په سلګونو زره سیلانیان ځانته را جلبوي. د جګارتا هوایې ډګر د هیواد تر ټولو لوی او مشهور هوایې ډګر دی.

آلمان په مجموع کې د ۵۳۹ هوایې ډګرونو او کوچنیو میدانونو چې الوتکه ترې پرواز کولی شي په درلودلو سره په ۱۳ مقام کې ځای لري. په دې کې ۲۱ نړیوال هوایي ډګرونه هم شامل دي. د فرانکفورت نړیوال هوایي ډګر د دې هیواد تر ټولو لوی او مصروف هوایي ډګر دی. د آلمان له هوایي ډګرونو څخه د پرواز کونکو کلنی شمیر ۲۵۴ میلیونه کسانو ته رسیږي.

په نړیوالې درجه بندۍ کې هندوستان د ۳۴۶ لویو او کوچنیو میدانو په درلودلو سره په ۲۱ مقام کې ځای نیولی دی. په دې هیواد کې ۴۷ نړیوال هوایې ډګرونه موجود دي. تیر کال په دې هیواد کې یوازې د داخلي سفر کونکو شمیر تر ۱۰۰ میلیونو زیات وو. د اندرا ګاندهي هوایي ډګر د دې هیواد تر ټولو لوی هوایي ډګر دی چیرې چې د سفر کونکو کلنی شمیر یې ۶۶ میلیونه کسانو ته رسیږي.

په پاکستان کې د لوی او کوچنیو میدانونو شمیر ۱۵۱ ته رسیږي چې ۱۳ یې بین المللي دي. په دې هیواد کې د پوځ له خوا د کاریدونکو هوایې ډګرونو شمیر ۱۸ دی.

د ۲۰۲۰م کال د مې میاشتې په ۲۲ مه نیټه له لاهور څخه کراچي ته تلونکې د پي آی اې اړوند یوه الوتکه تر کوزیدو څو شیبې وړاندې را ولویده چې پکې د ۱۰۷ مسافرینو او د الوتکې د کارمندانو له ډلې څخه ۹۷ تنه یې وژل شوي او یوازې دوه تنه یې ژوندي پاتې دي. الوتکه د استوګنې په سیمه کې رالویدلې او د پاتې نورو کسانو لټون لا هم ادامه لري.

د ۲۰۱۶م کال د دسمبر میاشتې په ۷مه نیټه له چترال څخه د اسلام آباد په لوري د پاکستان د هوايي شرکت اړوند ATR 42 ډوله الوتکه را ولویده. په دغه پیښه کې د پاکستان د وتلي سندرغاړي جنید جمشید او میرمنې په شمول ۴۸ تنو خپل ژوند له لاسه ورکړ. جنید جمشید د ۸۰مو کلونو د پاپ موسیقۍ سندرغاړی وو او د ژوند په وروستیو کلونو کې یې تبلیغ ته مخه کړې وه.

د ۲۰۱۵م کال د مې میاشتې په ۸مه نیټه د پاکستان د پوځ اړوند یوه هلیکوپرته د دې هیواد په شمالي سیمو کې د ګلګیت بلتستان په سیمه کې را ولویده. په دغه پیښه کې د ناروې، فلپین او اندونیزیا د هیوادونو د استازو او د اندونیزیا او مالیزیا د استازو د میرمنو په شمول په مجموعي ډول ۸ کسانو خپل ژوند له لاسه ورکړ.

د ۲۰۱۲م کال د اپریل میاشتې په ۲۰مه نیټه له کراچي څخه د اسلام آباد په لوري د بهوجا ایر په نامه د پاکستان د یوه کوچني خصوصي شرکت اړوند یوه مسافر وړونکې الوتکه د خرابې هوا له کبله له حادثې سره مخامخ شوه چې په کې د الوتکې د ۶ تنو کارکوونکو په شمول ټول ۱۲۷ تنه مسافر ووژل شول.

د ۲۰۱۰م کال د جولای میاشتې په ۲۸مه نیټه د ایر بلو په نامه د پاکستان د یوه خصوصي شرکت اړوند Airbus 321 ډوله الوتکه چې له کراچي ښار څخه یې د اسلام آباد په لوري الوتنه کړې وه د اسلام آباد په غرنیزه سیمه کې را ولویده. په دغه پیښه کې په الوتکه کې ټولو ۱۵۲ تنو خپل ژوند له لاسه ورکړ.

د ۲۰۰۶م کال د جولای میاشتې په ۱۰مه نیټه د پاکستان د نړیوال شرکت یا پي آی اې اړوند د فوکر Fokker ډوله الوتکه د ملتان له هوايي ډګر څخه تر الوتنې څو شیبې وروسته را ولویده چې په نتیجه کې یې په الوتکه کې سپرو ټولو ۴۵ تنو خپل ژوند له لاسه ورکړ. د یادې الوتکې د را لویدو دلیل د انجن خرابیدل په ګوته شوي وو.

د ۲۰۰۳م کال د فبروري میاشتې په ۲۰مه نیټه د پاکستان د پوځ اړوند فوکر PAF Fokker ډوله الوتکه د خیبرپښتونخوا په غرنۍ کوهاټ سیمه کې را ولویده چې په پایله کې یې له لسو ډیر کسان ووژل شول. په دغه پیښه کې د پاکستان د هوايي ځواکونو قوماندان مشرف علي او میرمن یې هم وژل شوي وو.

د ۱۹۸۹م کال د اګست په ۲۵مه نیټه د پاکستان د نړیوال هوايي شرکت یا پي اې اړوند یوې Fokker ډوله الوتکې د پاکستان له شمالي ګلګیت څخه پرواز وکړ چې د الوتنې پرمهال را ولیده. په دغه پیښه کې ټول ۵۴ تنه تر اوسه پورې لا درکه دي او د الوتنې پاتې شونې تر اوسه پورې هم نه دي موندل شوي.

د ۱۹۸۸ م کال د اګست مياشتې په ۱۷مه د پاکستان د هغه وخت ولسمشر جنرال ضيالحق د ۳۱ نورو کسانو سره د پاکستان پوځ په C-130B Hercule ډوله الوتکه کي د اسلام آباد پر لور روان سو، خو پر لارې په دغه الوتکه کې چاودنه وسوه او د ولسمشر په شمول ۳۱ نور ټول سپرلي پکښي ووژل سول. داچې آيا دغه يوه حادثه او که بريد ؤ، تر ننه نه ده معلومه سوې.