ايراني چارواکو اعلان کړی دی چي په تيرو ۲۴ ساعتو کي ۸۳۵ کسان په کرونا ويروس اخته سوي دي او ۱۱ نوو اخته کسانو، خپل ژوند له لاسه ورکړی دی. په ايران کي په کرونا باندي د اخته کسانو شمير څه د پاسه ۲۰۰۰ و ۳۳۶ تنو رسيدلی دی او ۴۳۵ تنه ناروغان بيا جوړ سوي او د درملني له مرکزونو څخه رخصت سوي دي.
د افغان مهاجرو ايستل
په ايران کي د کرونا په نوم وژونکي ويروس له پراخوالي سره سم، په دغه هيواد کي د ياد ويروس د کنترول او مخنيوي په اړه پر انتقادونو سربيره، تهران هره ورځ په سونو افغان مهاجر د هرات، نيمروز او فراه د سرحدونو له لاري افغانستان ته اخراجوي.
د افغانستان د مهاجرو او راستنيدونکو چارو وزارت دا خبره تائيدوي چي هره ورځ له ۱۵۰۰ څخه تر ۲۰۰۰ پوري افغان مهاجر له ايران څخه افغانستان ته ستنيږي.
ددغه وزارت وياند عبدالباسط انصاري دويچه ويلي ته وويل، چي ډيری دغه افغان مهاجر د کرونا له بيري په خپله خوښه افغانستان ته ستنيږي.
خو د روغتيا وزارت ټينگار کوي چي ايران هره ورځ په زرونو افغان مهاجر اخراجوي او دغه وزارت خپل صحي ټيمونه د افغانستان او ايران ترمنځ سرحد کي درې برابره زيات کړي دي.
د روغتيا وزارت وياند، وحيدالله مايار، په دې اړه دويچه ويلي ته ويلي دي چي «واقعاً د انديښنې وړ خبره ده چي په داسي يوه حالت کي ايران په زرونو کسان تر سرحد رااړوي.»
مايار ددغه مطلب په يادولو سره چي اخراج سوي مهاجرين د نيمروز، هرات او فراه ولايتونو ته راځي، زياتوي چي زياتره ايستل سوي کسان هغه کارگران دي چي ايران هغوی په خپلو کارځايونو کي راټولوي او افغانستان ته يې استوي.
هغه زياتوي چي «د روغتيا وزارت د امنيت شورا ته وړانديز کړي چي له ايران څخه وغواړي تر څو د مهاجرينو ايستل بند کړي. دا کار ډير خطرناک دي.»
د معتادينو اخراج
پر عادي کارگرو سربيره، دغه هيواد په سونو هغه افغانان چي هلته په نشوو اخته سوي دي هم د نيمروز ولايت ته اخراج کړي دي. د روغتيا وزارت وايي چي په اوس وخت کي دغه وزارت ددغو کسانو له پاره د ساتلو يو مرکز چي د زرو کسانو له پاره ځای لري، جوړ کړی او د هغوی صحي درملنه يې پيل کړې ده.
په افغانستان کي د کرونا مشکوکي پيښي
د افغانستان د روغتيا وزارت د شميرو پر اساس تر اوسه پوري په افغانستان کي په کرونا ويروس باندي د اخته کيدو يوه مثبت او ۸۱ مشکوکي پيښې ثبت سوي دي، چي ۵۹ پيښي په هرات او ۱۵مشکوکي پيښي په کابل کي دي.
له دې کبله چي يوازي په هرات ولايت کي اضطراري حالت اعلان سوی، په افغانستان کي د کرونا ويروس د پراخوالي څخه د مخنيوي کميټې، ددغه هيواد د ملي امنيت شورا په مشرتوب، پريکړه کړې ده چي په هرات کي دي د نوي تعليمي کال پيل وځنډيږي.
کرونا ويروس د نړۍ په اتياوو هيوادونو کي پراخ سوی دی. تر چين وروسته، ايران، ايتاليا او جنوبي کوريا له هغو هيوادونو څخه دي چي ډير کسان پکښې په دغه ويروس اخته سوي دي.
د افغانستان د روغتيا وزارت وايي چي داسي ښکاري چي په ايران کي د کرونا ويروس د پراخيدو مخنيوی، ددغه هيواد د صحي چارواکو له کنتروله وتلی وي.
کروناو ویروس په کومو هیوادونو کې خلک وژلي او پرې اخته شوي
د کرونا ویروس د نوې بڼي «کوویډ-۱۹» له کبله په تر۴۰ زیاتو هیوادونو کې تر۸۰ زرو زیات کسان اغیزمن شوي دي. په دې هکله ځینې ارقام دلته لوستلی شئ.
انځور: Reuters/M. Silvestriپه چین کې تر اوسه په دغه ویروس ۷۸۴۹۷ کسان اخته شوي او د دغه ویروس له کبله د وژل شوو کسانو شمیر ۲۷۴۴ تنو ته رسیدلی دی. تر ټولو زیاتې پيښې د چین په هوبایي ولایت کې دي.
په سویلي کوریا کې په دغه ویروس د اخته شوو کسانو شمیر ۱۵۹۵ کسانو ته رسیدلی او د کرونا ویروس له کبله ۱۳ تنه مړه شوي دي. سویلي کوریا د دغه ویروس د چټک خپریدو له کبله سخت بیړني اقدامات تر لاس لاندې نیولي دي.
په جاپان کې په کرونا ویروس د اخته کسانو شمیر ۸۹۴ تنو ته رسیدلی چې په دې کې ۷۰۵ هغه کسان هم شامل دي چې جاپان ته په یوې سترې سیاحتي بیړۍ کې روان ول. د ویروس له کبله د وژل شوو کسانو شمیر اتو تنو ته رسیدلی دی.
په ایټالیا کې په کرونا ویروس د اخته شوو کسانو شمیر ۴۴۷ کسانو ته رسیدلی دی او ۱۲ تنه مړه شوي دي. د ایټاليا حکومت د دغه هیواد په شمال کې د اغیزمنو شویو کلیو کابو ۵۰ زره کسانو ته په خپلو کورونو کې د پاتیدو سپارښتنه کړې ده.
په ایران کې په کرونا ویروس د اخته شوو کسانو شمیر ۱۴۱ تنو ته رسیدلی او ۲۲ کسانو د دغه ویروس له کبله خپل ژوند له لاسه ورکړی دی. تر ټولو زیات د قم ښار اغیزمن شوی دی.
ہانگ کانگ، سنگاپور، تایلنډ او تایوان
په هانګ کې ۸۱ کسانو کې د کرونا ویروس تشخیص شوی او دوه تنه مړه شوي دي. په تایلنډ کې بیا په کرونا ویروس ۴۰ تنه اخته شوي او په تایوان کې بیا په دغه ویروس د اخته شوو کسانو شمیر ۳۲ تنه دی. په تایوان کې یو تن د دغه ویروس له کبله مړ شوی هم دی.
امریکا متحده ایالات او کاناډا
په امریکا متحده ایالاتو کې په کرونا ویروس د اخته شوو کسانو شمیر۶۰ ته رسیدلی دی. پر دې سربیره په چین کې یو امریکایي تبعه د دغه ویروس له کبله مړ شوی دی. په کاناډا کې په دغه ویروس ۱۲ تنه اخته شوي دي.
آسترالیا، مالیزیا، ویتنام او فلیپین
په آسترالیا کې ۲۳، په مالیزیا کې ۲۲ او په ویتنام کې ۱۶ تنه په کرونا ویروس اخته شوي دي. په فلیپین کې په ویروس درې تنه اخته شوي او یو مړ شوی دی.
آلمان، فرانسه، بریتانیا او هسپانیا
په دغو اروپایي هیوادونو کې په فرانسه کې د کرونا ویروس له کبله دوه تنه مړه شوي او ۱۷ پرې اخته شوي دي. په آلمان کې په کرونا ویروس د اخته شوو کسانو شمیر ۱۷ او په بریتانیا کې ۱۳ تنو ته رسیدلی دی. په هسپانیا کې هم د کرونا ۱۰ مثبتې پيښې ثبت شوي دي.
پاکستان، متحده عربي آمارات، کویت، عراق، هند او روسیه
په متحده عربي آماراتو کې ۱۳، په کویت کې ۱۸، عراق کې شپږ، هند کې درې او په روسیه کې پنځه تنه په کرونا ویروس اخته شوي دي. په پاکستان کې هم د کرونا ویروس دوې مثبتې پيښې ثبت شوي دي.
د افغانستان په گډون هغه هیوادونه چې د کرونا ویروس وررسیدلی
د هغو هیوادونو په ډله کې چې لږ تر لږه پکې یو تن په کرونا ویروس اخته شوی د افغانستان په گډون اسرائیل، لبنان، بیلجیم، نیپال، سریلانکا، سویډن، کمبودیا، فنلنډ، مصر، الجزایر، سویس، عمان، کروشیا، برازیل او ګرجستان هیوادونه شامل دي.
