د «بیرت» د طوفان په نتیجه کې په بریتانیې او آیرلند کې ډیریو کسانو خپل ژوند له لاسه ورکړی دی. د بریتانوي رسنیو په حواله د انگلستان او ویلز په ځینو سیمو کې د دریو کسانو مړینه پس له هغه ثبت سوه، کله چې بارانونو او د واورې ويلې کيدو د اونۍ په پای کې سخت سیلابونه رامنځته کړل. نور کسان د ترافیکي پیښو له امله وژل سوي چې په هکله یې لا پلټنې رواني دي چی آیا د هغوی مړینه به هم له خرابې هوا سره تړاو ولري او که څنگه.
د ویلز په شمال کې د یوه سړي جسد پیدا سوی چې ښایی د یوه لادرکه کس وي. د رپوټونو له مخې ښايي نوموړی د هغه سیند د سیلاب په اوبو کې راگیر سوی وي چې د هغې له غاړې څخه تیریده.
د «گاردین» په حواله په همپشاېر کې یو موټر چلوونکی د یوې ونې د چپه کیدو له امله وژل سوی او یو بل کس بیا هغه وخت ووژل سو، کله چې یې غوښتل خپل موټر له اوبو ډکې لارې څخه تیر کړي.
د سیلابونو له امله په سلونو کورونه زيانمن سوي دي.
په انگلستان ، سکاټلند او ویلز کې ځیني وختونه له ۲۰۰ څخه ډیرد سیلابونو خبرداری موجود وو . سختو بادونو د سېلابونو اوبه لاپسې لوړولې او وضعیت یې نور هم کړکېچن کړ. د ویلز د جنوب په یوه ولسوالۍ کې بیړنی حالت اعلان سوی دی. د PA خبري اژانس د راپور له مخې، په دغه ځای کې په ۴۸ ساعتونو کې د نومبر په میاشت کې د معمول مقدار شاوخوا څلور پر پنځمه برخه باران وریدلی دی.
د نړۍ په بیلابیلو هیوادونو کې اقلیمي بدلون او سیلابونه
د ځمکې تودوخه او د اقلیم بدلون لامل شوي چې د نړۍ په یو شمیر هیوادونو کې پرله پسې بارانونه او شدید سیلابونه راشي. په افغانستان، پاکستان او ایران کې سیلابونو ډېر ځاني او مالي زیانونه اړولي دي.
انځور: Atif Aryan/AFP/Getty Images په وروستیو پېښو کې د افغانستان په مرکزي سیمو کې پرله پسې بارانونو له امله په غور ولایت کې ناڅاپه سېلابونه راوتلي او لږ تر لږه ۵۰ تنه یې وژلي دي.
افغانستان، په زرونو کورنه ويجار شوي
د طالبانو د سیمه ییزو چارواکو په وینا، په دغه سېلاب کې لږ تر لږه دوه زره کورونه ویجاړ شوي او څلور زره نور کورونه ویجاړ شوي دي. شاوخوا دوه زره دوکانونه هم زیانمن شوي دي. ګڼ کسان ټپیان او یو شمیر نادرکه دي. دغو سیلابونو څارویو ته هم زیان اړولی دی.
افغانستان، شمال کې ناڅاپه سېلابونه
تېره اوونۍ د سختو بارانونو له کبله د افغانستان په شمال کې هم ناڅاپه سېلابونو راووتل. دغو سيلابونو کلي ویجاړ کړل، ۳۱۵ کسان یې ووژل او تر ۱۶۰۰ ډېر یې ټپیان کړل.
د جرمني په زارلنډ ایالت کې د سختو بارانونو له امله سیلابونه راغلي چې د چارواکو په وینا په تېرو ۳۰ کلونو کې بې ساري وو.
آلمان، له سختو بارانونو خبرداری
چارواکو او د جرمني د هوا پېژندنې ادارې څو ورځې وړاندې د دې سخت باران په اړه خبرداری ورکړی و او له خلکو یې غوښتي وو چې چمتوالی ونیسي. د سیلابونو د مخنیوي لپاره ډیری تدابیر نیول شوي.
د آلمان د خبري آژانسونو د رپوټ له مخې د آلمان په گاونډي هیواد بلجیم کې هم سیلابونو د ترافیکو په گډون د عامه خدمتونو په برخه کې ګډوډي رامنځ ته کړې ده.
په هالنډ کې، هم سیلابونه لامل شوي چې د اور وژنې او ژغورنې ځواکونه چمتووالی ونیسي.دغه هیواد سمندر ته د نږدې کیدو له امله د سیلابونو له دوامداره خطر سره مخ دی.
برازیل، په زرونو انسانان بې کوره شوي
په برازیل کې د سختو بارانونو له امله زرګونه کسان بې کوره شوي، ۱۲۶ تنه مړه، ۷۵۶ تنه ټپیان او ۱۴۱ تنه لادرکه شوي دي.
برازیل، د ريوگرانډه دوسول ايالت
د ریو ګرانډه دو سول په ایالت کې سیلابونه لامل شوی چې ۱.۴ میلیونه خلک بیړنیو مرستو ته اړتیا پیدا کړي.
د ایران شمال ختیځ هم د سختو بارانونو او ناڅاپه سیلابونو له امله اغیزمن شوی دی. په مشهد کې چارواکو د سېلاب د راوتلو خبره کړې او ویلي یې دي چې وضعیت تر کنټرول لاندې دی. خو خلک شکايت کوي او وايي چې سېلاب ډېر زيانونه اړولي دي.
په تېرو دوو اوونيو کې پاکستان کې موسمي بارانونو او سېلابونو سخت زيانونه اړولي دي. د اپریل په میاشت کې چې په دغه هیواد کې په تیرو ۶۰ کلونو کې تر ټولو باراني میاشت وه، لږ تر لږه ۱۴۴ کسان ووژل شول
دغه راز ، د فرانسې په شمال ختیځ موسیل سیمه کې له سختو بارانونو وروسته د سیند د سطحې د لوړیدو له امله د سیلاب خبرداری ورکړل شوی دی. کارپوهان وايي چې د اقلیم بدلون به په ټوله نړۍ کې د سیلابونو شمیر او شدت زیات کړي.
په سلونو کورونه د دغو سیلابونو له امله تخریب سوي، په ځینو ځایونو کې ټول سړکونه تر اوبو لاندي سوي. د RTÉ رسنۍ په حواله یوازي په آیرلند کې په شاوخوا ۶۰ زره کورونو کې د یو څه وخت له پاره بریښنا قطع سوې ده. لومړي وزیر، کییر ستارمر پر ایکس آنلایني شبکې له ژغورونکې عملې څخه مننه وکړه او له ټولو قربانیانو سره یې خپله خواخوږي وښودله. د بریتانیا د هوا پیژندنې د ادارې په حواله به دغه طوفان له دوشنبه ورځې څخه کرار کرار د سمندر پر لور حرکت وکړي.
GP/BS/AG
