ترکيه: د اختر په ورځو کي به هم پر تګ راتګ باندي بندیز وي
۱۳۹۹ اردیبهشت ۳۰, سهشنبه
د ترکیې په لویو او کوچنیو ښارونو کي د کرونا د پاندیمي له کبله په وار وار سره له کوره پر وتلو بندیز لگول کيده. خو تر روژې وروسته د اختر په ورځو کي به هم د دغه هیواد ۸۲ میلیونه اوسیدونکي له دې بندیز څخه اغیزمن وي.
اعلان
په اسلام کي د روژې تر مبارکي میاشتي وروسته د کوچني اختر لمانځل د مسلمانو له پاره مهم مذهبي مراسم بلل کیږي. په اسلامي هیوادونو کي له هغه څخه د بیلابیلو میلو په جوړولو سره هرکلی کیږي. خو نه د کرونا د پاندیمي پر وخت. د ترکیې ولسمشر رجب طیب اردوغان د اختر په ورځو کي پر تګ راتګ باندي د بندیز اعلان کړی. اردوغان په استانبول کي وویل دغه بندیز چې د جمعې په ماښام يعنی د می د ۲۳ می په شپه پیلیږي او د می تر ۲۶ می پوري ادامه پیدا کوي، په ټول هېواد کې پر ۸۲ میلیونو انسانانو باندي تطبیق کیږي.
د کووید ۱۹ پر ضد مبارزه کي ترکیې د اونیو راهیسي د هیواد په لویو ښارونو لکه استانبول، انقره او یا هم نورو ولایتونو کي پر تګ راتګ باندي بندیز وضع کړی دی. اردوغان د اولس څخه غوښتي چي خپل ورځنی ژوند دي د نووو مقرراتو پر اساس چي هغه یې د اجتماعي ژوندانه کنټرولول بولي، عیار کړي. هغه خبرداری ورکړ، که حالات نور هم خراب سي، نو به لاپسي سخت تدابیر وضع کړي.
د اردوغان په خبره د استانبول او انقرې په شمول ۱۵ ښارونو کي به د سفر بندیز د ۱۵ نورو ورځو د پاره تمدید سي. په دې ډول به دغو سیمو ته په لومړي سر کي تګ راتګ بند وي.
مکتبونه به په سپټمبر کي پرانیستل سي
د اردوغان په خبره به په ټاکل سوو مسجدونو کي د می میاشتي له ۲۹می څخه د لمونځ کولو اجازه ورکول سي. مکتبونه به، چي د مارچ د ۱۶ مي راهیسي تړل سوي، په سپټمبر کي بیرته پرانیستل سي. اردوغان زیاته کړې، زاړه کسان چی عمرونه یې تر ۶۵ کلنۍ پورته دي او هغه کسان چي تر ۲۰ کلنۍ کم عمرونه لري ، هغوی هم د پخوا په شان په ټاکلو ورځو کي له کوره د وتلو اجازه لري.
په ترکیه کي تر اوسه پوري څه د پاسه ۱۵۰ زره انسانان د کرونا په ویروس اخته سوي دي او ۴۱۷۱ تنه د کووید ۱۹ د سږو د ناروغۍ له امله مړه سوي دي. خو په تیرو اونیو کي د ورځني مړه سوو کسانو تعداد تر سلو تنو لا لږ ته راکښته سوی دی.
qp/bs (dpa, afp, rtr)
زموږ له آرشيف څخه:
انځورونه: په اروپا کې ژوند د عادي کیدو په لوري روان دی
په اروپا کې عادي ژوند ته بیرته راګرځيدل پر سړکونو، ښوونځيو او کار ځایونو کي لیدل کيږې. په ډيرو اروپايي هيوادونو کې د کرونا ويروس خپريدلو د مخنيوی له پاره بازارونه، د زده کړې مرکزونه او ډير د کار او کسب ځايونه تړل شوې وو.
انځور: Reuters/A. Gebert
بیرته بيا ښه راغلئ
په اروپا کې د کرونا ناروغۍ د مخنيوی له پاره پر محدودیتونو سره بازارونه او ستر پلورنځي وتړل شول. د دغه مغازې په ګډون چې د نيکوسیا په مرکز قبرس کې ده. د دغه هیواد جمهور ریس د مۍ مياشتې پر څلورمه نيټه اجازه ورکړه چې ځيني کارې ساحي او کوچني ځنځيرې پلورنځي پرانیستل شول. دغه هیواد په پام کې لري چې د مۍ مياشتې له ۲۱مې نيټې څخه خلک وکړای شي په آزاد ډول تګ راتګ وکړې.
انځور: picture-alliance/AP Photo/P. Karadjias
سواحلو ته بیرته راګرځیدل
د پرتګال خلک اوس کولې شې چې بیا له سواحلو خوند واخلي. په دغه هیواد کې د مارچ میاشتې پر ۱۸ نيټه بیړنې حالت اعلان شو، د رسترانتونو او غیرې ضروري ځايونو تر څنګ سواحل هم د خلکو پر مخ وتړل شول. که څه هم په محدود ډول خلکو اجازه لرله چې له کورونو ووځي او ورزش وکړي. خو اوس يې له هغه زياته آزادې تر لاسه کړې او کولې شی مغازو او سلمانيو ته ولاړ شي، سره له دې په سرپټې ځايونو کي حفاظتي ماسکونو تړل اجبارې دې.
انځور: picture-alliance/Zuma/SOPA Images/Diogo Baptista
خپل سر او مخ ته پام کول
په یونان کې سینګار ځایونه د مې مياشتې پر څلورمه نيټه د بيرته پرانيستلو اجازه تر لاسه کړه. د ګلانو، کتابونو او نور کوچني پلورنځي هم له شپږ اونيز قرنطين څخه وروسته بیا پرانيستل کیږې. رستورانتونه او مۍ خانې بايد د مۍ مياشتې تر وروستۍ نيټې پورې صبر وکړي. يونانیانان کولې شي له کوره بهر ووځي پرته له دې چې له کوره د وتلو دلیل له پاره فورمې ته اړتیا ولري. خو په عمومي ترانسپورت کي حفاظتي ماسک تړل ضرورې دي.
انځور: picture-alliance/AP Photo/T. Stavrakis
ماسک
په ډيرو اروپايي هیوادونو کي خلک باید له عمومي ترانسپورت څخه په ګټې اخیستنې سره ماسک ولري. لکه په عکس کې چې ښکاري د هنګري په پلازمینه بوداپست په نیوګاتي میدان کې د ترانسپورت ادارې کارکونکو پر خلکو حفاظتي ماسکونه وویشل. په بودا پست کي د دغه هیواد د نورو ښارونو په پرتله سخت بنديزونه لا پر ځای پاتې دي. په نورو ښارونو کي ځيني مغازې، موزيمونه او عامه ځایونه پرانیستل کيږي.
انځور: picture-alliance/AP Photo/Z. Balogh
له کوره بهر د ورزش له پاره يو فرصت
په اسپانيا کې عامه ځایونه خالې شوې وو. د دغه هیواد خلکو پوره ۲۸ ورځې پرته د خوراکي توکو رانیولو او روغتیايي لاملونو څخه اجازه نه لرله چې له کوره بهر ته ووځي. تر اوسه سخت محدوديتونه او له يو بل څخه واټن ساتل لا پر ځای پاته دي. خو خلک کولې شي د ورزش کولو له پاره له کوره بهر ووځي. د دغه هیواد د پلازميني مادريد اوسیدونکو له دغه فرصت څخه ګټه اخيستي او لکه په عکس کې چې ښکاري له کورونو راوتلې.
انځور: Reuters/J. Medina
کارځایونو ته بیرته راګرځيدل
په ايټاليا کي سخت محدويتونه وضع شوې وو او خلکو په محدودو دلايلو سره کولې شول له کوره بهر ووځي. خو د مۍ مياشتي له څلورمې نيټې څخه ورو ورو خلکو اجازه ولرله چې ځيني کارونه بیرته پيل کړې. سره له دې ځانګړي تدابير، ټولنيز واټن ساتل بايد مراعات کړې. لکه د بوټانو په دغه فابریکه کې کارکوونکي د ماسک په اغوستلو سره کار کوي او کاري فضا يې په شفاف پلاستیک سره جلا شوې ده.