په سعودي عربستان کي له ۳۵ کلونو راهيسي سينما بنده وه. خو اوس اميد دی چي د عربستان د وليعهد محمد بن سلمان په اصلاحاتو کي د سينما دروازې هم خلاصي سي.
انځور: Getty Images/AFPF. Nureldine
اعلان
د۱۹۸۰مي لسيزي په لومړيو کي د سعودي عربستان چارواکو په دغه هيواد کي د فيلمونو ننداره منع اعلان کړه. هغه مهال د دغه هيواد روحانيونو د فيلمونو ښوول ديني مقدساتو ته توهين باله او اوس هم ډير دغه شان کسان سته.
اوس پتېيل سوې ده چي په ۲۰۱۸م کال کي په سعودي عربستان کي سينما په تدريج سره پرانيستله سي. ټاکل سوې ده چي تر۲۰۳۰م کاله پوري به په دغه هيواد کي د سينماوو شمېر ۳۰۰ ته ورسيږي.
البته په تيرو وختونو کي په سعودي کي د فيلمونو نندارې وې، خو دغه نندارې په خصوصي سالونونو کي کېدلې.
د عربستان د فيلمونو اداکار فکيح وايي چي «که په سعودي کي پيسې ولرې، کولای سي په خپل کور کي د تياتر سالون جوړ کړې.» هغه زياته کړه چي د سعودي وگړي کولای سي د فيلم د ليدو له پاره سفارتونو ته ورسي. هغه وايي: «په دغه هيواد کي ټول کارونه د تړلولو دروازو تر شا په پټه کيږي.»
د سعودي قوانين ډير سخت او تبعيضي دي. د سعودي عربستان وليعهد محمد بن سلمان اعلان کړی دی چي تر ۲۰۳۰م کاله پوري د اصلاحاتو په پروسه کي په دغو قوانيونو کي اصلاحات راولي او د دغه هيواد وگړو ته به چي په سلو کي ۷۰ سلنه ئې تر ۳۰ کلنۍ کښته دي، ډيري آزادۍ ورکړي.
د ۲۰۱۸م کال په نيمايي کي به په دغه هيواد کي ښځي حق ولري چي موټر وچلوي. ښځو شکايت کاوه چي دوی بې موټروانه کولای نه سي له کوره ووځي او دغه مسئله د کار موندلو په برخه هم ښځو ته سخت خنډ وو.
د سعودي عربستان ښځو ته دغه راز له څو مياشتو راهيسي اجازه ورکړل سوې ده چي له نارينه وو او کورنيو له غړو سره يو ځای د لوبو نندارې ته لوبغالو ته ولاړي سي.
د ۲۰۱۷م کال په جولای مياشت کي د سعودي د ښووني او روزني وزار ت نجونو ته اجازه ورکړه چي د دولتي ښوونځيو د ورزش په ساعتونو کي برخه واخلي.
AG(N.Z(
زموږ له ارشيف څخه:
په سعودي کي اصلاحات که د واک پر سر لوبه
په سعودي عربستان کې ځيني شاهزادګان او پخواني وزیران د فساد په تور نیول شوي دي. آیا د سعودي عربستان ولیعهد محمد بن سلمان به د خپلو احتمالي سیالانو په کمزوره کولو سره پر حکومت کنترول ټینګ کړي؟
انځور: picture-alliance/Saudi Press Agency
د فساد ضد کمیټې جوړول
د سعودي عربستان په پلازمینه ریاض کې د فساد پر ضد د پیل شوی کمپاین په ترڅ کې ۱۱ شاهزادګان، ۳۸ پخواني وزیران او ځيني مخکښه کاروباريان نیول شوي دي. دغه کسان د شنبې په ورځ وروسته له هغې ونیول شول چې پاچا سلمان د خپل زوی او ولیعهد محمد بن سلمان، په مشرتوب د فساد ضد یوه کمیټه جوړه کړه.
انځور: picture-alliance/abaca/B. Press
اصلاحات که د ممکنه سیالانو خاموشه کول؟
له نوي جوړي شوي کمیټې سره بېلا بېل واکونه شته. په دغو واکونو کې د نیولو امر صادرول، د شتمنیو کنګلول او پر سفرونه بندیزونه لګول شامل دي. څه موده مخکي شاهزاده سلمان په هیواد کي د فساد ختمولو هوډ څرګند کړی وو.
انځور: picture-alliance/Saudi Press Agency
شاهزاده الولید بن طلال
الولید بن طلال د منځني ختیځ یو له شتمنو کسانو څخه شمیرل کیږي. هغه د لویدیځ په یو شمیر شرکتونو لکه ټویټر، روپرت مرډوک، سټي ګروپ، فور سیزن هوټل او نورو شرکتونو کې پانګونه کړې ده. هغه په منځني ختیځ کې یو له شتمنو کسانو او همداشان په زغرده د خپل نظر څرګندونکی بلل کيږي.
انځور: Getty Images/AFP/F. Nureldine
رسمي تائید لا نه دی شوی
د ورکړل شوو رپوټونو له مخې په نیول شوو کسانو کې د مالیې پخوانی وزیر ابراهیم الاصف او د شاهي محکمې پخوانی مشر خالد التویجري هم شامل دي. خو په دې هکله د سعودي حکومت کومه څرګندونه، نه ده کړې او نه هم په رسمي توګه د دغو نیولو رپوټونه تائید شوي دي.
انځور: Getty Images
ډیر څه ډیر ژر پیښیږي
د نورو تحولاتو په ترڅ کې له شاهزاده متعب بن عبدالله څخه د ملي ګارد مشري اخیسې او خالد بن ایاف ته یې سپارلې ده. دغه اقدام ته د پاچا سلمان او د هغه د اولادونو پر واک باندې د خپل کنترول د ټینګولو د یوې هڅې په سترګه هم کتل کیږي. له بله اړخه د لبنان لومړي وزیر سعد حریري له خپلې دندې استعفا اعلان کړه او اوس هم په ریاض کې دی.
لیکوال: عاصم سلیم
