په میليونو د کار مهاجر له نامعلوم برخه لیک سره مخامخ دي
۱۳۹۹ تیر ۵, پنجشنبه
د کار نړیوال سازمان د اټکل له مخې د کرونا وبا خپريدلو له کبله په ميليونونو د کار مهاجرو خپل کارونه له لاسه ورکړې. هغوي خپل اصلې ټاټوبو ته بيرته ستنيږي او هلته يې بیا بيکارې ګواښې.
اعلان
د کرونا وبا په خپريدلو سره اقتصادې وده ځپل شوې چې له مخې يې د کار مهاجرو ته سخت زيان اوښتی دی. په ژنيو کې د کار نړيوال سازمان وايې چي له همدې کبله په ميليونو کسانو خپل کارونه له لاسه ورکړي او مجبور شوي چې بيرته خپلو اصلي ټاټوبو ته وروګځي.
د یاد سازمان کارپوهې مانويله تومې خبريالانو ته ويلي: »ډير کله له دوي څخه د کار په له لاسه ورکولو سره د اوسیدنې ويزه هم ترې اخيستل کيږي.«
هغه له حکومتونو څخه غوښتنه کړې چې خپل هيواد ته بيرته راستانه شوي کسان د کار په بازار کې مدغم کړي. نوموړې خبرداری ورکوي چي »دا له ډيرو ستونزو څخه يوه ستونزه ده» ډير اصلي هيوادونه د بیرته راستنو شويو کډوالو له پاره ناوړه چوکاټ لري چې له مخې يې دوي ته کار ورکړي.
د کار نړیوال سازمان (آي ال او) اټکل کوي چې په ټوله نړۍ کې ۱۶۴ ميليونه د کار مهاجر دی چې نیمايي يې ښځې دي. دا په نړۍ کې د کارکونکو ښځو ۷،۴ سلنه دي. د کرونا ويروس وبا په خپريدلو سره چې پر سفر کولو بندیز لګيدلی ډير دغه کسان خپل اصلی ټاټوبو ته نه شی ستنېدلای او هماغه د هجرت په هيوادونو کې پاتې دي.
د دغه سازمان د معلوماتو له مخې ۲،۱ ميليونه کاريګر نيپال، ایندونيزیا او مايانمار ته بیرته ستانه شوي دي. د هغوی ډيری په نږدې ختيځ کې په کارونو بوخت ول.
د ملګرو ملتونو د کار آژانس له هغو هیوادونو څخه چي دغو مهاجرو ته کار کوي، غواړي چې د هغوی له اصلي هیوادونو سره يو ځای دغو ستونزو ته د حل لارې ومومي.
ډير هغه کډوال چې په کوربه هیواد کي پاته دي د کار په له لاسه ورکولو سره فقر او بیوزلۍ سره مخامخ شوي دي. دوی هيڅ ډول ټولنیز ډاډ، د خوراک له پاره پیسې او سرپناه نه لري. نور کډوال بیا په ډيرو لږو پیسو باید ګوزاره وکړې.
په اصلي هیوادونو کي د دغه کاريګرو کورنۍ چې دوی به پيسې ورته استولې اوس هيڅ هم نه تر لاسه کوي.
د کار نړيوال سازمان د ۲۰۱۹م کال په پرتله د ۱۱۰ ميليارده امریکايي ډالرو کمښت شميرلی دی. دغه سازمان ياده ارزونه د نړیوال بانک د معلوماتو له مخي کړې ده.
زموږ له آرشیف څخه:
د پيسو له پاره په کار ګمارل شوي ماشومان
د کار نړيوالې ادارې (ILO) د ارقامو له مخې، د نړۍ په سطحه ۱۶۸ ميليونه ماشومان دې ته اړ دي چې په کانونو، کارخانو او د کرهڼې په برخه کې په نهايي سخت، شاقه او ناوړو شرايطو کې کار وکړي.
انځور: DW/O. Didar
کلنۍ ياد
ملګري ملتونونه هر کال د جون مياشتې په ۱۲ مه د ماشومانو د کار او مزدورۍ ضد ورځ لمانځي. له دغې خبرې یا شعار څخه مقصد دا دی چې اوس هم د نړۍ په سطحه ۱۶۸ ميليونه ماشومان اړ دي چې په سختو کارونو کې بوخت وي.
انځور: imago/Michael Westermann
هندوستان تامل ناډو
دغه ماشوم د هندوستان په تامل ناډو ایالت په دغې کارخانه کې د روی پاکونو د توليد په کارخانه کې کار کوي. د کار ادارې د اټکل له مخې په هندوستان کې تر ټولو ډير ماشومان یعنې ۷۸ ميليونه ماشومان په همدې ايالت کې په ناجايزو مزدوريو لګول شوي دي.
انځور: imago/imagebroker
سخت کار او لږ مزد
سختو کارونو ته د ماشومانو د مخه کيدو يو تر ټولو ستر لامل فقر يا بیوزلي ده. په افغانستان او د سيمې په هيوادونو کې هم د بېوزله کورنيو ماشومان اړ دي چې د خښتو په بټيو کې کار کوي. په هندوستان کې دغه ماشومان (انځور) يوازې د ۸۰ سينتو په بدل کې دغه سخت کار کوي.
انځور: imago/Eastnews
افغانستان
په افغانستان کې هم ډير شمير ماشومان اړ دي چې د ښوونځيو ته د تلو پر ځای د خپلې کورنۍ سره سخت کارونو ته اوږه ورکړي. تر دې وړاندې د بشر حقونو نړيوال سازمان له افغان حکومت او نړيوالې ټولنې څخه غوښتي وو چې په افغانستان کې د ماشومانو د کار پر ضد اقدامات وکړي.