د هالند د عامې روغتيا وزير ایرنست کويپرس د شنبې په ورځ پر اکس يا پخوانۍ ټويټر شبکې ليکلي چې يوه څېړنه پېل کړې تر څو روښانه شي چې څنګه دا ممکنه شوې وه چې یاد چارواکی وشي کړی د نومبر له ۶ تر ۸مې په یو کنفرانس کې ګډون وکړي.
دغه طالب چارواکی عبدالباري عمر دی چې د طالبانو په حکومت کې د خوړو او درملو ادارې مشر دی. د هالند د عامې روغتيا وزير له نوموړي سره يو انځور هم اخیستلی دی چې يوه اوونۍ مخکې پر اکس شبکه لاس په لاس شوی دی.
د آلمان خبري آژانس د رپوټ پر اساس، کويپرس اوس پر دغه انځور خپل خفګان ښکاره کړی او ويلي ېې دي چې دی هغه وخت نه پوهېده چې دغه کس څوک دی.
کويپرس ليکلي: «په يقين سره چې زه په هر حالت کې نه غواړم چې له داسې یو ويروونکي رژيم سره مل شم. زه د بشري حقونو، په ځانګړې توګه د ښځو حقونو له پاره دریږم.»
د آلمان په کولن ښار کې غونډه
د هالند په یو کنفرانس کې د عبدالباري عمر د ګډون خبره وروسته له هغې رسنیزه او د آلمان حکومت پام ورواوښت چې هغه له هالند څخه وروسته د آلمان په کولن ښار کې د افغانانو په یوه غونډه کې راڅرګند او وينا وکړه. په دغه غونډه کې د هغه راڅرګندېدو په آلمان کې هم نانندرۍ له ځانه سره درلودلي دي.
د آلمان د کورنيو چارو وزېرې، نانسي فیزر د شنبې په ورځ وويل چې «په کولن کې د طالبانو د استازي راڅرګندېدل په بشپړه توګه د نه منلو ده او باید په کلکه وغندل شي.» هغې د آلمان خبري آژانس ته وويل: «هيڅ څوک اجازه نه لري چې په آلمان کې افراطي اسلامپالو ته د دريځ (خپلو مفکورو لپاره د تبليغ) زمينه برابره کړي.» تر دې وړاندې په برلین کې د آلمان د بهرنيو چارو وزارت دفتر هم ويلي وو چې دوی په کولن کې د طالبانو د حکومت د استازي راڅرګندېدل «په کلکه غندي.»
دغه دفتر ويلي دي چې د آلمان حکومت آلمان ته د دغه طالب چارواکي د سفر په هکله معلومات نه وو ورکړل شوي او چارواکو ورته آلمان ته تر راتلو دمخه سفري ويزه نه وه ورکړې: «موږ د کورنيو چارو وزارت له چارواکو او [خپلو] شریکانو سره د لا زیاتو اقداماتو د څېړنو او نژدې خبرو اترو په حال کې یو.»
د آلمان د بهرنیو چارو وازت دفتر پر اکس شبکې ټينګار کړی چې آلمان د طالبانو حکومت په رسمیت نه پېژني. دغه دفتر په دې هکله ليکلي: «تر څو چې طالبان په افغانستان کې بشري حقونه، په ځانګړې توګه د ښځو حقونه په ښکاره تر پښو لاندې کوي، تر هغې به د طالبانو له رژيم سره د روابطو هېڅ ډول عادي کيدل شتون ونه لري.»
کولن د آلمان په نوردراین ویستفالن ایالت کې واقع دی. دغه ایالت هم په کولن ښار کې د طالب چارواکي راڅرګندېدل او وينا غندلې ده.
کوم مسجد یا سالون چې عبدالباري عمر په کې وينا کړې ده د (Ditib) په نوم یو سازمان پورې اړوند دی. دغه سازمان د پنجشنې په ورځ د طالب چارواکي له راڅرګندېدو څخه ځان ليرې نېولی دی.
دغه سازمان ويلي دي: «د قرارداد د اصولو او مقرراتو خلاف، دا یوه سیاسي غونډه ګرځېدلې وه چې ورته د دوی لپاره یو نامعلومه ویناوال دعوت کړل شوی وو.»
ياد سازمان د «په ميشنيش کې د افغانانو کلتوري ټولنه» څخه بخښنه غوښتې ده، ځکه چې په لومړي سر کې په خپله اعلاميه کې يې ياده ټولنه د سازمان د مسجد په تالار کې د غونډې په تنظيم او د دوی له اصولو په سرغړونه تورنه کړې وه. ديتيپ په خپله دويمه اعلاميه کې «له لويي تېروتنې» څخه خبره کړې ده چې په ناسمه توگه يې د ميشنيش ټولنه مسؤله ياده کړې وه.
د ديتيپ د نوي اعلاميې له مخې د دوی په سالون کې غونډه د«د کونړ د ځوانانو د کلتوري ټولنې» رابللې وه. د کونړ د ځوانانو کلتوري ټولنې «لا تر اوسه د دغې موضوع په هکله خپل دريځ نه دی روښانه کړی.»
(dpa)mks/aa
له آرشیف څخه د آلمان د کولن ښار په هکله یو انځوریز البوم:
په آلمان کې د پرانیستل شوي ستر جومات انځورونه او معلومات!
دغه ستر جومات د آلمان په کولن ښار کې رغول شوی او نن د ترکیې د ولسمشر رجب طیب اردوغان په لاس پرانیستل شو. په کولن ښار کې د اردوغان پر ضد لاریونونه هم شوي. د جومات تاریخ، جوړیدل او په زړه پورې انځورونو دلته کلتی شئ.
دغه ستر جومات او اسلامي مرکز د شاوخوا ۱۲۰۰ کسانو د ځایولو ظرفیت لري. په دې جومات کې یو ستر اسلامي کتابتون هم موجود دی.
انځور: Picture alliance/dpa/M. Becker
په ۲۰۱۱م کال کي چي د جومات ۳۷ متره لوړه گبنده او دوه ۵۵ متره هسک منارونه جوړ شول په پلان کي وه چي د جوړيدو چاري یې تر ۲۰۱۲م کاله پوري پای ته ورسيږي. خو وروسته بیا د معمارۍ پر شرکت باندي د ځينو تورونو له کبله يې چاري وځنډېدلې.
انځور: picture-alliance/dpa/H. Ossinegr
دغه مسجد پر ۱۶۵۰۰ متره مربع مځکه جوړ سوی دی او په کې يو کتابتون، د زده کړو او سمينارونو ځای، د دوکانونو له پاره ساحه، د خدماتو چمتو کوونکو له پاره دفترونه او د موتر درولو له پاره تر مځکي لاندي ستر پارکينگ جوړ سوي دي.
انځور: DW/F.Görner
دغه جومات د «دیتیب» په نامه د دیني چارو په برخه کې د اسلامي - ترکي ټولنې تر چتر لاندې دی. تر دې وروسته به د دغې ټولنې مرکز هم په دې جومات کې وي.
انځور: picture-alliance/AA/M. Zeyrek
«دیتیب» یا په دینې چارو کې د ترکیې – اسلامي ټولنه، په آلمان کې د جوماتونو تر ټولو ستره ټولنه شمیرل کیږي. د کولن د ستر جومات سربیره، په آلمان کې شاوخوا ۹۰۰ جوماتونو د دغې رسمي ټولنې تر چتر لاندې دي او شاوخوا ۸۰۰ زره غړي لري. په آلمان کې پر دغې ټولنې او جومات باندې انتقادونه شوي.