هغه زیاته کړه، ددغي پریکړي له مخي هره به یکشنبه په کندهار ښار کي د قصابیو دروازې تړلي وي او هوټلونو او رسټورانټونو ته هم اجازه نه سته چي غوښي پخې او خرڅي کړي.
هغه همدارنګه وویل چې په هوټلونو او رسټورانونو کي د غوښو پر خرڅولو بندیز د مسافرانو لپاره هم یوه ستونزه ده او په کار ده چي په دې برخه کي استثناوې په پام کي ونیول سي. دا په
داسي حال کي ده، چي څه موده ترمخه طالبانو په هرات ولایت کي د پسه د بيضې پر خوړلو هم بندیز لګولی ؤ، چي یادي موضوع هم له ځان سره ډېر غبرګونونه درلودل.
ژباړه: محمدابراهیم سپېڅلی
زموږ له ارشیف څخه :
په افغانستان کې د شترمرغ د روزنې لومړنی فارم
د افغانستان په هرات ولایت کې د شتر مرغ د روزنې لومړنی فارم جوړ شوی دی او په کې له ایران څخه راوړل شوي شتر مرغان روزل کیږي. د پرمختګ په صورت کې امکان لري چې شترمرغ د پسونو د غوښې ځای ونیسي.
انځور: DW/S. Tanha
د دې فارم مسوول احمد شاه شریفي وايي چې لومړی یې له ایران څخه ۱۲۰ شترمرغه رانیولي دي خو د امکاناتو د نه شتون له امله اوس یوازې ۴۵ یې ژوندي پاتې دي او پاتې نور یې له منځه تللي دي.
انځور: DW/S. Tanha
د دې فارم جوړولو د غوښو د بیو د را ټیټولو هیلې را ژوندی کړي دي. د پسونو یا ګډ غوښه په پراخه کچه ایران ته صادریږي او له همدې امله یې بیې هم لوړې شوي دي.
انځور: DW/S. Tanha
د شتر مرغانو غوښه سره او کمه وازګه یا شهم لري. د دوی غوښه ګرمه وي او ډیره اوسپنه لري چې له نورو سرو غوښو سره ډیر توپیر لري. د دې مرغانو غوښه د هغو کسانو له پاره چې د وینې غوړ او یا د وینې لوړ فشار لري، مناسبه ګڼل کیږي.
انځور: DW/S. Tanha
شتر مرغ داسې یو مرغه دی چې اصل یې له افریقا سره تړلی دی او کولای شي چې په یوه ساعت کې ۷۰ کلومتره په سرعت سره واټن ووهي. په دې سره دغه مرغه د نړۍ له ګړندي سفر کولو مرغانو په سر کې ځای لري. د دې مرغانو په غوښه کې د وازګې د کمي یو دلیل هم د دوی تیز سرعت او د وازدو سوځیدل دي.
انځور: DW/S. Tanha
معمولاً شترمرغان له ۶۳ څخه نیولې تر ۱۴۵ کیلو ګرامه پورې وزن لري. د دوی قد هم له ۲،۱ څخه تر ۲،۸ متره پورې رسیږي.
انځور: DW/S. Tanha
د مالدرانو له پاره دغه مرغان د غواګانو او پسونو ښه بدیل ګڼل کیږي او دا ځکه چې د دوی د ساتنې او روزنې مصرف کم وي او په هر راز چاپیریال او موسم کې ساتل کیدای شي. دغه مرغان کولای شي چې تر منفي ۳۰ سړه هوا او ان تر ۵۰ درجې ګرمۍ پورې ژوندي پاتې شي.
انځور: DW/S. Tanha
د دوی د اهلي کیدو یو دلیل دا دی چې دوی مخکې وحشي مرغان وو. شترمرغان د نړۍ په ګڼ شمیر هیوادونو کې روزل کیږي او د کلیوالو خلکو له پاره د عاید تر ټولو غوره سرچينه ګڼل کیږي.
انځور: DW/S. Tanha
د شتر مرغانو وزرونه هم د کار وړ دي او ځینې توکي ترې تولیدیږي. د دوی له پوست څخه د چرم په توګه کار اخیستل کیږي او غوښه یې هم پیردونکو ته وړاندې کیږي.
انځور: DW/S. Tanha
په هرات کې هر شترمرغ په کلني ډول له ۷۰ نه نیولې تر ۸۰ هګۍ اچوي. د شترمرغانو بچیان په ورځ کې یو سانتي غټیږي او په لسو میاشتو کې د غوښې د تولید له پاره چمتو کیږي.
انځور: DW/S. Tanha
په دې ماشین کې د شترمرغانو هګۍ د تودوخې په یوه مناسبه درجه کې ساتل کیږي ترڅو نور شترمرغان تولید کړي. د شترمرغ هګۍ بازار ته هم وړاندې کیږي خو اوسمهال هڅې روانې دي چې د دوی له هګیو څخه د شترمرغانو د نسل د زیاتولو له پاره کار واخیستل شي.
انځور: DW/S. Tanha
کله چې له هګیو څخه کوچني شترمرغ را ووځي نو بیا د څو ورځو له پاره په دې ماشین کې ساتل کیږي. دغه کوچني شترمرغان د ۱۰ او ۱۵ میاشتو په عمر کې د غوښې له پاره حلالیږي او غوښه یې د ګټې وړ وي.
انځور: DW/S. Tanha
په عادي توګه شترمرغ کولای شي چې له ۴۰ نه نیولې تر ۵۰ کلونو پورې ژوند وکړي خو له اقتصادي اړخه دوی تر ۱۰ کلونو پورې د استفادې وړ وي.
انځور: DW/S. Tanha
د خلکو د عام فکر بر خلاف، دغه مرغه کله چې و ویریږي نو په چټکۍ سره منډه وهي او هیڅکله خپل سر په ځمکه نه ننباسي. د دې فارم مسوولین وايي چې «حکومت له دې نوي صنعت سره هیڅ راز مرسته نه ده کړې او د دوی هڅې یې له پامه غورځولی دي.»