د روسیې ولسمشر ولادیمیر پوتین د یکشنبې د ( اوکتوبر پر ۲۷ مه) وویل، هیله مند دی چې لویدیځ به د ده هغه خبرداري ته پام وکړي چې اوکراین ته د روسیې پر ضد د اوږده واټن ویشتونکو وسلو د کارولو اجازه ورکولو سره به له ناټو سره مستقیمې جګړې ته لار هواره کړي.
پوتین لومړی ګواښ په سپټمبر کې وروسته له هغې وکړ چې بریتانیا او متحده ايالاتو کیف ته د دا ډول وسلو کارولو پر اجازې غور کاوه.د روسیې ولسمشر هغه وخت ویلي وو چې دا به مسکو له ناټو سره «جګړې» ته اړ کړي.
پوتین د روسیې د دولتي ټلویزیون د یوه خبریال د هغې پوښتنې په ځواب کې چې آیا لویدیځ د هغه خبرداري ته غوږ نیولی دی، پوتین وویل: «هغوی ماته په دې اړه څه نه دي ویلي، خو زه هیله لرم چې اورېدلی یې وي.»
د اوکراین جګړه: آیا روسیه د ټانکونو له کمښت سره مخ ده؟
هغه زیاته کړه: «اوکرایني پوځیان په یوازې سر نه شي کولی دا وسلې وکاروي یوازې د ناتو هیوادونو متخصصین دا کار کولی شي ځکه چې دوی فضايي معلوماتو ته اړتیا لري، چې اوکراین یې نه لري.»
له څو میاشتو راهیسې د اوکرایین ولسمشر ولادیمیر زیلینسکي پر خپلو لویدیځو متحدینو فشار راوړي چې اجازه ورکړي چې د روسیې په خاوره کې دننه د اهدافو په وړاندې د اوږد واټن ویشتونکي توغندي وکاروي. زیلینسکي استدلال کوي چې دا اقدام کولی شي مسکو ته د سولې د راوستلو لپاره «انګیزه» ورکړي.
ځینو لویدیځو چارواکو تیره میاشت داسې وښودله چې په دې اړه یوې پریکړې ته نیږدې دي.خو د بریتانیا لومړي وزیر کیر سټارمر او د امریکا ولسمشر جو بایډن وروسته د مسکو د سختو ګواښونو په ترڅ کې دا اقدام وځنډوه.
د اوکراینیانو پر ژوند د جګړې بد سیوری
پر اوکراین باندې د روسیې د پوځي برید د یوې اونۍ په تیریدو د دغه هیواد ګڼ ښارونه اوس بله څیره لري. ویجاړي، وران شوي کورونه او په اورونو کې سوځیدلې او ویجاړې شوې ودانۍ اوس هر چیرته تر سترګو کیږي. نور انځورونه یې دلته:
انځور: Emilio Morenatti/dpa/AP/picture allianceپر اوکراین د روسیې د برید اوومه ورځ
د کیف ښار ته نیږدې د بورودیانګا کوچني ښارګوټي کې د مارچ میاشتې په دومه نیټه چاودنې شوي دي او د روسیې له لوري په دغه ښار کې ګڼ شمیر ودانۍ په نخښه شوي دي. بل لوري ته ګڼ شمیر روسي پوځي موټر او ټانکونه چې د کتار اوږدوالی یې نیږودې ۵۶ کیلومترو ته رسیږي، اوس د اوکراین پلازمینې کیف ته نیږدې شوي دي.
انځور: Alisa Yakubovych/EPA-EFEکیف ښار ته نیږې یوه ویجاړ شوي پله اوس د خلکو د تګ راتګ له پاره ستونزې راولاړې کړي دي. دغه پل د روسیې د توغندیو په برید کې ویجاړ شوی دی. سربیره پر دې، روسیې د اوکراین پر سترو ښارونو باندې هم خپلو بریدونو ته شدت ورکړی دی.
انځور: Emilio Morenatti/dpa/AP/picture alliance د ملکیانو کورونه هم په نخښه کیږي
د اوکراین په هورنکا ښار کې روسیې یو شمیر کورونه هم ویشتلي دي. ملګرو ملتونو بیا د اوکراین جګړه ځپلو ته د لږ تر لږه ۱،۵ میلیارده یورو مرستې غږ کړی دی. د ملګرو ملتونو د بشري مرستو د همغږي کوونکي سازمان په حواله له دې پیسو به ۹۸۰ میلیونه یې په اوکراین کې دننه د اړتیاوو د پوره کولو او ۴۹۲ میلیونه یورو یې بیا د اوکرایني جګړه ځپلو له پاره بیلې کړي دي.
انځور: Vadim Ghirda/AP/picture alliance د روسي پلوه بیلتون غوښتونکو بریدونه
د روسیې د ځواکونو سربیره د روسي پلوه بیلتونپالو له لوري هم د اوکراین په ګڼ شمیر سیمو کې بریدونه شوي او دلته په هورلیفکا ښار کې خلک د دغو پیښو شاهدان دي. د هورلیفکا ښار د اوکراين دونيڅک سیمه کې پروت دی چې د بیلتونپالو په کنټرول کې دی.
انځور: Alexander Ermochenko/REUTERSد روسیې تر پوځي برید وروسته د لومړي ځل له پاره د دوشنبې په ورځ د مارچ میاشتې په لومړۍ نیټه د اوکرایني مهاجرینو لومړۍ ډله د ریل ګاډي په واسطه برلین ته ورسیدله. د آلمان پلازمیې برلین او د دې هیواد ګڼ شمیر ایالاتونو د اوکراینې مهاجرینو د منلو له پاره ټټر وهلی دی. سربیره پر دې، د نړۍ ګڼ شمیر هیوادونو هم له اوکراین څخه د خپلو اتباعو په ایستلو پیل کړی دی.
انځور: Hannibal Hanschke/Getty Imagesد روسیې تر پوځي برید وروسته له ټولۍ نړۍ څخه ګڼ شمیر اوکرایني وګړو د روسیې پر خلاف د وسلې پورته کولو له پاره اوکراین ته سفر کړی دی. په انځور کې یوه ډله اوکراینان لیدل کیږي چې د جګړې له پاره بیرته اوکراین ته ورګرځي.
انځور: Max Zander/DWد کیف ښار ته نیږدې په بوچا ښار کې یو اوکرایني وګړۍ د روسیې د سوځل شویو ټانکونو او پوځي تجهیزاتو تر څنګ تیریږي. روسیې بیا په تیرو څو ساعتونو کې د اوکراین پر خارکیف ښار شدیده بمباري کړي او ګڼ شمیر پوځی او غیر پوځی اهداف یې ویشتلي دي.
انځور: Serhii Nuzhnenko/AP/picture allianceد پولیسو مرکز د اور په لمبو کې
د چهارشنبې په ورځ د مارچ میاشتې په دومه نیټه روسي ځواکونو په خارکیف ښار کې هم شدیده بماري کړې ده چې له کبله یې د پولیسو یوه ودانۍ هم ویجاړه شوې ده. اوکراین ویلي چې د روسیې د پوځي برید له پیل راهیسې نیږدې ۲۰۰۰ اوکراینیان وژل شوي دي او سلګونه کورونه او ودانۍ هم ویجاړې شوي دي.
انځور: Ukraine State Emergency Service/AA/picture allianceد اوکراین د مختلفو ښارونو اوسیدونکي د روسیې د پوځي برید له پاره چمتووالی نیسي. روسیې بیا په دې ترڅ کې ویلي چې تر اوسه پورې یې ۴۹۸ تنه روسي سرتیري وژل شوي او ۱۵۹۷ تنه نور بیا ټپیان شوي دي.
انځور: Vyacheslav Madiyevskyy/REUTERS روغتیايي مرکزونه او ستونزې یې
د روسیې د پوځي برید په نتیجه کې د اوکرایني چارواکو په خبره ګڼ شمیر روغتونونه هم په نخښه شوي دي. په انځور کې لیدل کیږي چې ناروغې میرمنې او نوي زیږیدلي ماشومان تر ځمکې لاندې یوه روغتون ته تللي. ګڼ شمیر اوکرایني وګړي د هوايي بریدونو له ویرې خوندي ځایونو او تر ځمکې لاندې سیمو ته پنا وړي.
انځور: Emilio Morenatti/AP/picture alliance