د ۱۸ کلونو له پاره په نړۍ کې یوه تر ټولو ستره څیړنه چې پکې له لسو اروپايي هیوادونو څخه نږدې نیم میلیون کسان تر ارزونې لاندې نیول شوي، د تغذیې او د سرطان، شکرې یا دیابیت او یا هم د زړه د ناروغیو ترمنځ د اړیکو څیړنه کوي.
په لنډه توګه، د دې څیړنې څیړونکو موندلې چې د ډیرو غوښو استفاده کول له وخت څخه مخکې مرګ سره اړیکه لري. د دې برعکس بیا د غوښې کم مصرف د انسان د عمر په اوږدوالي کې رول لري.
خو داسې هم نه ده چې یوازې سبزي خوړونکي یا هغه کسان چې هیڅ غوښه نه خوري، هغوی دې ډیر عمر وکړي، بلکي هغه کسان چې په لږه اندازه غوښه خوري، هغوی هم تر نورو نسبتاً اوږد ژوند کوي.
په دې څیړنه کې ساینسپوهانو همدا راز موندلې ده چې په غوښو کې د روغتیا ځيني ګټور عناصر موجود دي چې د نباتاتو په پرتله د حیواناتو له غوښې څخه په آسانه ډول د انسان په بدن کې جذبيږي.
د آلمان د تغذيي ټولنې او د سرطان نړیوال څیړنیز سازمان په اونۍ کې د ۵۰۰ ګرامه غوښې د خوراک وړاندیز کوي. دوی همدا راز له غوښې جوړ نور تولیدات لکه ساسچ او دې ته ورته تولیدات د انسان د ورغتیا له پاره زیانمن ګڼلي، ځکه چې په دې راز تولیداتو کې سودیم نایتریت موندل شوي، کوم چې د انسان له پاره زیانمن دي.
پر ورته موضوع زموږ له آرشیف څخه یو انځوریز البوم:
هغه ناروغۍ چې له حیواناتو څخه انسانانو ته انتقالیږي
د امریکا د اریزونا ایالت روغتیايي چارواکو موندلې ده چې وینه زبیښونکی کیکه، وبا یا (طاعون) انسانانو ته انتقالوي خو دې ته مو پام وي چې ډیرې نورې ناوغۍ هم انسانانو ته انتقالیږي. له دې ناروغیو څخه ځانونه خبر کړئ.
د هاري په نامه دغه ناروغي زیاتره له ګیدړو څخه انسانانو ته انتقالیږي. په آلمان کې د پراخ واکسین له امله اوس دغه ناروغي له منځه تللې. د سپیانو او ګیدړو له لارې دغه ناروغي انسان ته انتقالیږي. کله چې یو سپی یا ګیدړه د انسان سره په تماس کې شي نو دغه ناروغي انتقالیږي.
انځور: imago/blickwinkel
ډیر احتیاط په کار دی
څیړونکې پردې ټکي ټینګارکوي چې په ناروغیو د سالم او روغ رمټو انسانانو د اخته کیدو امکان ډیر کم وي. خو سربیره پردې صحي کارپوهان وړاندیز کوي چې د حیواناتو سره تر تماس او اړیکو وروسته باید لاسونه ومینځل شي او د حیواناتو د ځای د پاکولو پرمهال باید له دست کشونو څخه استفاده وشي.
