د يوې څېړني له مخي په جرمني کي شاوخوا يو ميليون پناه غوښتونکي له غمجنو حالتو وروسته له سخت فشار او ژور خپگان سره مخامخ دي. خو په ډيرو مواردو کي يې درملنه نه کيږي.
اعلان
لکه څنگه چي د Correctiv په نوم څېړنيزي شبکې د چهارشنبې په ورځ رپوټ ورکړی دی، د من هايم او بيليفيلد پوهنتونونو د څېړنو نتايج ښيي چي په آلمان کي ۳۰ سلنه پناه غوښتونکي له سخت فشار يا ستريس او ۴۰ سلنه يې په ديپيريشن اخته دي. له هغوي څخه يې يوازې يوه برخه رواني درملنه ترلاسه کوي.
ياده شبکه خبر ورکوي چي دغه ارقام د څو مياشتني پلټنو په نتيجه کي په لاس راغلي دي. په دې ډول دا يو سيستماتيک شکايت څرگندوي چي د اغيزمنو کسانو ادغام سخت ستونزمن او يا هم له خنډ سره مخامخ کوي. په ځينو مواردو کي دا کار يو جدي امنيتي خطر هم رامنځته کوي.
د مثال په ډول چارواکو د بروکشتيت په قضيه کي ماته وخوړه او وې نه سوای کولای د يوه پناه غوښتونکي احتمالي خطر تشخيص کړي. نوموړي فلسطيني په جنوري مياشت کي د شليسويگ هولشتاين په يوه سيمه ايز ريلگاډي کي دوه کسان په چړو ووهل او نور کسان يې سخت ټپيان کړل.
د نوموړي څېړنيزي شبکې په حواله، مخکي له دې پيښې نوموړي د رواني درملنې له پاره خپله عريضه وړاندي کړې وه. په زياترو پيښو کي اغيزمن کسان تر ټولو دمخه د خپل ځان له پاره هم خطر پيښوي: ډيري يې ځان وژنه کوي، ځيني يې د ناروغيو له امله خپل کوچنيان له پامه غورځوي.
د دغو پلټنو له مخي د دې کار علت دا دی چي ښارونه، ايالتونه او ټولني ډېري لږ پيسې په اختيار کي لري، تر څو په پناه غوښتونو کي دا ډول رواني ستونزې تشخيص او د هغوی درملنه وکړي. په تيره بيا په ايالتونو کي د بودجې کسر ډير لوی دی.
خو له فدرالي ايالتونو څخه د Correctiv يوې پوښتنه دا معلومه کړه چي دا ډول ارزونې په هيڅ ډول نه دي ترسره سوي. همدارنگه په ډيري سختۍ سره د هغوی د درملني له پاره ځايونه هم موجود دي.
د عربو- اسرائيلو جګړې او په ګاونډیو هیوادونو لبنان او اردن کې د فلسطینیانو د بې ځایه کیدو لسگونه کلونه تیر شوي دي. ډېر کډوال شته چې ماشومان یې د کډوالو په کمپونو کې زیږیدلي او لوی شوي دي. په اوس وخت کې د روهینګیا ماشومان چې له میانمار څخه شړل شوي او په بنګله دیش کې ژوند کوي او همدارنګه د سوريي ماشومان چې د ترکیې په کمپونو کې زیږیدلي دي، په ورته حالت کې دي.
انځور: ACLAB/Radio Naf
له بشری حقونو سرغړونې
د پناه غوښتنې بل مهم عامل «له بشري حقونو څخه سرغړونه» ده. د ملګرو ملتونو په وینا، په ټوله نړۍ کې له ۹۰۰ ملیونو څخه ډیر خلک په خپلو ټولنو کې له تبعیضي چلند سره مخامخ دي او ځورول کیږي. ځکه چې دوی له يوه ځانګړي توکم او يا مذهب سره تړاو او يا ځانګړي جنسي تمايل لري.
انځور: IHR
د پناه حق
د بشري حقونو د نړیوالې اعلامیې ۱۴مه ماده وايي: «هرڅوک حق لري چې په نورو هېوادونو کې پناه واخلي تر څو له ځورونې او تعقيب څخه وژغورل شي.» د کډوالو د وضعیت په اړه د ملګرو ملتونو د ۱۹۵۱ کنوانسیون او د سیاسي پناه په اړه د ۱۹۶۷ پروتوکول، د دغه تړون له مخې يو مهاجر هغه شخص دی چې د خپل هیواد له خاورې بهر د ځوریدو له ګواښه خوندي وي.
انځور: C. Ohde/blickwinkel/McPHOTO/picture alliance
د ښه ژوند په لټه غير قانوني مهاجرت
په بې وزلۍ کې ژوند، بېکاري او د وضعیت د کيدو د لرليد نشتوالي په میلیونونو خلک دې ته اړ کړي چې د نړۍ نورو برخو لکه اروپا، شمالي امریکا او استرالیا ته په غير قانوني ډول مهاجرت وکړي. که څه هم دا کسان د نړیوالو کنوانسیونونو له مخې کډوال نه ګڼل کیږي، خو دا په نړۍ کې د پناه غوښتنې د کټګورۍ بله برخه ده.
انځور: Opielok Offshore Carriers/dpa
د پناه غوښتونکو کاروانونه
هره ورځ د متحده ایالاتو او مکسیکو ځمکنۍ پولې د مهاجرینو د کاروانونو د حرکت شاهدان دي چې د لاتین امریکا له نورو هیوادونو څخه تللي او متحده ایالاتو ته د ننوتلو اراده لري.
انځور: Felix Marquez/AP/dpa/picture alliance
اغزنې کټارې او ديوال لرونکی سرحدونه
هغه ځوانان چې د کار او ښه راتلونکې په لټه کې امریکا ته د رسیدو له پاره سلګونه او ځینې وختونه زرګونه کیلومتره سفر کوي، له پولیسو، سرحدي دیوالونو، اغزن تارونو او تړلو پولو سره مخامخ کيږي.
انځور: picture-alliance/AP Photo/C. Riedel
په لیرې پرتو ټاپوګانو کې ځای پر ځای کول
د پناه غوښتونکو او مهاجرینو د شمیر په زیاتیدو سره چې په غير قانوني توګه هیواد ته داخلیږي، دې هیوادونو سخت تدابیر نیولي دي. په استرالیا کې، د مثال په توګه، کډوال لیرې پرتو ټاپوګانو او تړلو کمپونو ته لیږدول کیږي چې دا کار د سختو احتجاجونو باعث شوی دی.