د یوې نوي څیړني پر اساس د ټول بدن چاغښت او خصوصأ نس او خیټي غټیدل د پاخه عمر خلګو د مغز د ژر زړیدو سبب ګرځي. چاغښت ښايي د هیري او ډیمینس ناروغیو او همدارنګه شکري، د ویني فشار او نورو ناروغیو د رامنځته کیدو سبب هم وګرځي.
اعلان
د نچرال نیوز د یوه رپوټ پر اساس د امریکا د میامي پوهنتون د طب د پوهنځۍ ساینس پوهانو ته، چي خپل د تحقیقاتو نتایج یې د «نیورولوژی» په مجله کي نشر کړي دي، ثابته سوې ده، چي د چاغښت د شاخص (BMI) او مغز د زړیدو ترمنځ ارتباط موجود دی.
د چاغښت شاخص د یوه شخص د قد او وزن ترمنځ تناسب ته ویل کیږي ، چي د بدن د غوړ د اندازې د محاسبه کولو د میتود پخاطر ورڅخه استفاده کیږي.
ساینس پوهانو د ۱۲۰۰ تنو د چاغښت پر شاخص باندي تر یوه شپږ کلن تحقیق وروسته اعلان وکړ، چي که د یوه شخص د چاغښت شاخص تر ۳۰ کیلو او د نس ضخامت او پنډوالی یې تر ۱۰۴ سانتي متره ډیر وي، د مغز د قشر د نازک والي د خطر او سپینو کرویاتو د لږیدو سبب یې ګرځي.
دا هم پداسي حال کي ده، چي د عمر په تیریدو سره د سپینو کرویاتو اندازه په طبیعي ډول سره راکمیږي، خو چاغښت دغي پروسې ته سرعت ورکوي. د دغو ساینسپوهانو په خبره چاغښت او د نس او خیټي غټیدل کیدلای سي د پاخه عمر کسانو ماغزه لس کاله زاړه او د هیري او ډیمینس ناروغیو د ډیرو سبب یې وګرځي.
له بلي خوا بیا د امریکا متحده ایالاتو د مریضیو د کنټرول او وقایې د مرکز (CDC) د اعلان پر اساس د شل کلنۍ او تر هغه لوړ تقریبأ ۷۲ فیصده امریکایان ډیر وزن لري او چاغ دي. دغه ارقام خبرداری ورکوي، چي هغه کسان چي تر خپل قد اضافه وزن لري او ډیر چاغ دي، د ویني د فشار، د شکري د مریضۍ دوهم ډول، د زړه ناروغي، مغزي سکته، د هډوکو التهاب، د اینې، پښتورګو، معدې او کیسه صفرأ د سرطان او همدارنګه ډیپریشن د رامنځته کیدو سبب یې ګرځي.
د چاغښت د شاخص مطابق که یو څوک تر خپل قد ۲۵ کیلو لږ وزن ولري، دا سالم توب ښيي، د ۲۵ څخه تر ۳۰ کیلو پوري د وزن اضافه توب او تر هغه لوړ د چاغښت علامه ده.
زموږ له آرشيف څخه:
د بدن د وازگي کمولو له پاره لس لارښووني
نړيوال روغتيايي سازمان (WHO) اعلان کړی دئ، چي د نړۍ نزدې دوه ميليارده و درې سوه ميليونه انسانان تر خپلي اندازې زيات وزن لري. چاغښت د ناسالمي تغذيې نتيجه ده. په دې انځوريز راپور کي د وزن د کمښت ۱۰ لارښوون يوړاندي کيږي.
انځور: Colourbox
د سخت غذايي رژيمه ځان وساتئ
د يوه سخت غذايي رژيم پر مهال که څه هم ستاسو وزن په لنډ وخت کي ډېر لږيږي، خو د وزن دغه کمښت کيدای سي د بدن د اوبو او ماهيچو له منځه تلل وي. د سخت غذايي رژيم پر مهال د بدن وازگه لږ ويلي کيږي خو د رژيم په ختمېدو سره به بدن نوره وازگه واخلي. سخت غذايي رژيمونه جانبي عوارض هم پيدا کوي؛ لکه د سر درد او د خولې بد بوی.
انځور: Colourbox
ښه خوراکي مواد
هر هغه څوک چي غواړي وزن ئې کم سي او تر غذايي رژيم وروسته ئې وزن بيا ډېر نسي، بايد هغه مېوې او سبزي چي ډېر ويټامينونه او مينرالونه لري او ډېري اوبه هم لري وخوړل سي. دغه خلک بايد ډېري اوبه وڅښي.
انځور: Colourbox
د مضرو خوراکي موادو کمښت
هغه مواد چي سړی چاغوي يوازي په غوړ لرونکو موادو کي نه دي راټول سوي. بلکي له سپينو اوړو څخه جوړ خوراکي مواد، هغه خواړه چي تيار خرڅيږي، هغه خواړه چي بوره پکښې ډېر وي، خوږې اوبه او سره کړي خواړه سخت سړی چاغوي. الکولي نوشابې هم ډېر پروټين او بوره لري.
انځور: Colourbox
د ورځي درې وخته ډوډۍ وخورئ
هره ورځ درې وخته ډوډۍ وخورئ. سهارنۍ کيدای سي تر ماړه نسه وي. که کرار ډوډۍ وخورئ ژر د مړېدو احساس درته راځي. په هغه اندازه ئې وخورئ چي پوه سولاست اوس نو ۸۰ سلنه ماړه ياست. د خوړو له پاره کوچني غابونه انتخاب کړئ. که غټ غاب واخلی او ډک ئې کړئ، په تاسو کي د لږ خوړو احساس نه پيدا کيږي.
انځور: Colourbox
ورزش
بې له منظم ورزشه ستاسو وزن نه کميږي. ورزش د دې سبب گرځي چي د بدن انرژۍ مو ډېره مصرف سي او وازگه هم ويلي سي. قدم وهل او لامبو به ډېر ښه پيل وي. دغه دوه ورزشه د شمزۍ له پاره هم ډېر گټور دي. نور ورزشونه، لکه ځغاسته او بايسکل چلول هم ډېر مثبت اغېز لري. په اوونۍ کي درې واري او هر وار ۳۰ دقيقې ورزش وکړئ.
انځور: Colourbox
په کافي اندازه خوب
هر څوک چي لږ خوب وکړي، تر راپورته کېدو وروسته د لوږي احساس کوي. لږ خوب په بدن کي د لپتين هورمون چي په بدن کي د مړښت احساس توليدوي د کمېدو سبب کيږي او بدن خوړو ته لمسول کيږي. لږ خوب دغه راز په بدن کي د هغو هورمونونو د ډېرښت سبب کيږي چي اشتها راولي لکه گرلين او اورکسين. نو هغه څوک چي غواړي وزن ئې لږ سي بايد په کافي پيمانه خوب وکړي.
انځور: Colourbox
په يخو اوبو کي لامبل
يخي اوبه د بدن د وازگي ويله ولو سبب کيږي او د وزن له کمښت سره مرسته کوي. په يخو اوبو کي لامبل په ځانگړې توگه د ران وازگي ويلي کيږي.
انځور: Colourbox
د ماهيچو تقويه
د بدن په سلو کي ۴۰ سلنه وزن ماهيچې جوړوي. په بدن کي چي هر څومره ماهيچې ډيري وي په هغه اندازه وازگه سوځول کیږي.
انځور: Colourbox
د سترس کمښت
سترس د وزن د ډېرښت له پاره يو له مهمو روحی عناصرو څخه دئ. د سترس هورمونونه د اشتها د ډېرښت سبب گرځي، ځکه نو بې له سترسه ژوند د وزن له کمښت سره ډېره مرسته کوي.
انځور: Colourbox
هيڅ وخت په وږي نس سودا ته مه ځئ
هغه څوک چي په وږي نس په سودا پسې ځي، په قوی احتمال به هغه شيان رانيسي چي د انسان په بدن کي د وازگي د ډېرښت سبب کيږي. ځکه نو هر وخت تر ډوډۍ خوړلو وروسته په سودا پسې ولاړ سئ. په ماړه نس به په رښتيا سره هغه شيان رانيسئ چي بدن اړتيا ورته لري.