د امريکا د متحده ايالاتو د کاليفورنيا سنټرل وېلي نومي ځای د ميوو د کرهڼي له پاره ډېر مشهور دی. خو دغه ځای په تيرو نژدې وختونو کي د داسي ښځينه راهبانو له کبله هم مشهوره سوی، چي د بنګو بوټی کري. هغوی له دغو بوټو کانابيس يا چرس جوړوي، د ځان لړ خريدارانو له پاره.

د کاليفورنيا دغه دوې ښځينه راهبانې د کاتوليکي کلېسا سره هيڅ اړيکي نه لري. دغه راهبانې وايي: «موږ د دين پر ضد يو او له همدې کبله موږ هيڅ دين نه لرو. موږ د عيسوي دين څخه پر تر مخه د وخت لمانځنې کوو.»

د دې څخه تر مخه چي کېټ (انځور) يوه چرسي راهبه سي، هغې د «والسټريټ قبضه کړئ» په څېر غورځنګونو غړې وه. کېټ او د هغې خور د ياد غورځنګ له پاره د احتجاجونو پر وخت د راهبانو جامې په اغوستې چي له کبله يې هغوی ته د «قبضه وکړئ راهبانې» خطاب کېدی.

د کاليفورنيا دغه راهبانې وايي چي د بنګو د بوټو بېل اقسام په خپله ساتي او پالي يې.

د دغو ښځو په خبره دوی زيات وخت کارونه په لاس کوي او په وينا يې د بوټو په چاڼ کي زيات احتياط کوي.

کېټ په خپله د بنګو د بوټو په تړاو زیات معلومات لري او دغه معلومات د خپلو همکارانو سره شريکوي او هغوی ته ښوونه کوي.

د کېټ او د هغې د همکارانو يخچال هميشه د بيلو بنګو بوټو له حاصل څخه ډک وي.

سيسټر فريا د بنګو څخه يو ډول خاص مايع جوړوي. د هغې په وينا دغه مايع درد ختموي او د زخم په ژر رغېدلو کي کومک کوي. د راهبانو په وينا هغوی له بنګو او چرسو څخه طبي مصنوعات جوړوي البته پکښي نشيي مواد ډېر کم وي.

دغې مېرمني چي ځان ته د «سيسټرز آف د وېلي» يا د « د درې ښځينه راهبانې» خطاب کوي، په ۲۰۱۵ کال يې له بنګو او چرسو څخه د طبي او ښکلا د مصنوعاتو په جوړولو لاس پوري کړ. د کېټ په وينا هغوی په ۲۰۱۶ کال کي د ۷۵۰ زرو ډالرو په ارزښت خپل جوړ سوي د چرسو او بنګو مصنوعات جوړ کړي دي.

د کاليفورنيا تر څنګ د امريکا په متحده ايالاتو کي تر شلو زيات نور ايالتونه سته چيري چي د طبي اړتياؤ له پاره د بنګو او چرسو استعمال او د صنعت اجازه سته. کېټ وايي چي له کاتوليکانو څخه بعضي له «کرکي ډک» تليفونه سوي، خو نو په ټولنه کي د ننه د دوی په وړاندي مشکل نسته.

د دونلد ترمپ حکومت وايي چي د کانابيس يا بنګو او چرسو د اجازې پر ضد دی. خو د کاليفورنيا بنګ بوټي کرونکي راهباني وايي چي د حکومت دغه دريځ دوی دې ته هڅوي چي لا خپل کار ته پراختيا ورکړي.

راهبه کېټ وايي: «ټرمپ پر موږ سور اور جوړ کړی دی... موږ به بل هيواد ته ولاړ سو. ټرمپ ته زموږ جواب کاناډا دی.» کېټ او د هغې ملګري د بنګو او چرسو خپل مصنوعات د انټرنټ له لاري پلوري. (راپور: نادين برګاوين)

د نشه يي موادو په قاچاق کې ښکیلې ډلې په ټنونو نشه يي مواد رانیسي. دغه مواد بیا د بلوچستان په امنو سیمو کې د نشه یې موادو فابریکو ته انتقالیږي او له هغه ځایه بیا جوړ شوي هیروئن په غیر قانوني شکل د نړۍ تورو بازارونو ته استول کیږي.

په دغه انځور کې د لورالائې ولسوالۍ د دکې سیمه لیدل کیږي. په دې سیمه کې د عملیاتو په ترڅ کې ۶۰ هکټاره مځکه د کوکنارو څخه پاکه شوه.

په بلوچستان ایالت کې د امنیتي ځواکونو د عملیاتو په ترڅ کې د کوکنارو په سلونو هکټاره مځکه واړول شوه. د دغو عملیاتو په ترڅ کې سیمه ییزو خلکو هم له امنیتي ځواکونو سره همکاري وکړه. د دغو کروندو د لمنځه وړلو له پاره له تراکتورونو څخه هم استفاده وشوه.

په لورالائې کې ډېر کوکنار کرل شوې دي. په دغه ځای کې ۱۹۰هکټاره مځکه له کوکنارو څخه پاکه شوې ده.

د پاکستاني چارواکو په خبره د دغو ځانگړو عملیاتو په ترڅ کې دا روښانه شوې ده چې اکثره کرل شوي ومځکي د سیمه ییزو خلکو نه، بلکي د نورو خلکو ملکیت وو. د دغو کروندو د مالکانو پر خلاف دعوا هم شوې ده او امنیتي ځواکونو د هغو د نیولو عملیات هم پيل کړي دي.

امنیتي ځواکونو د چاغي، دالبندین او شاوخوا سیمو کې د عملیاتو په ترڅ کې تر اوسه پورې په ۹۰ هکټاره ځمکه کې د کوکنارو کښتونه لمنځه وړي دي.

د دکې په سیمه کې د کوکنارو د فصل ۶۵ هکټاره مځکه واړول شوه. د نشه یې موادو مافیا له ډیرې پخوا زمانې راهیسې په دغو سیمو کې د کوکنارو په کښت او قاچاق مصروفه ول.

په بلوچستان کې له افغان سرحد سره نږدې سیمو کې د عملیاتو په ترڅ کې د کوکنارو د تازه کرل شوو کښتونو ترڅنگ د دغه نبات رسیدلي کښتونه هم له منځه یوړل شول.

د رسمي شمیرو پر اساس پاکستان په ۱۹۹۹م کال کې په نړیواله کچه له کوکنارو څخه پاک هیواد گڼل شوې وو، خو اوس یې په دغه هیواد کې کښت ډیر شوی دی.

په مکران ډویژن کې د نشه یې توکو(هیروئن) له قاچاق څخه ترلاسه کیدونکو پيسو ډیره برخه یاغیانو ته ورکوي. افراطیان بیا په دغو پيسو وسلې او تجهيزات رانیسي.

د کوکنارو د کښت پر ضد د دغو عملیاتو په ترڅ کې له مختلفو سیمو څخه ۴۵ تنه نیول شوې دي. دغه کسان د کوکنارو په کښت، پیر او پلور کې په لاس درلودلو تورن دي.

په بلوچستان کې د کوکنارو د کښت تر څنگ په نشه یې موادو د اخته کسانو په شمیر کې هم د پام وړ ډېرښت راغلی دی. د غیر رسمي ارقامو پر اساس په بلوچستان ایالت کې تر۲۵۰ زور ډیر خلک په نشو اخته دي چې د هغو له جملې څخه ۸۰ زره یې هیروئن استعمالوي.