د رويټرز خبري آژانس د چین د دولتي رسنۍ له قوله ليکلي دي چې د ريشتر په کچه ۶ اعشاريه ۲ درجې دغه زلزله د چین فلات تبت سيمې شمالي څنډې په یوه لرې پرتې غرنۍ علاقه کې شوې ده.
دغه زلزله د چین د ګانسو ايالت په جیشیشان کاونټي نومې سیمه کې شوې چې مرکز ېې په ځمکه کې لس کېلومتره ښکته ښودل شوی دی.
د چین د زلزلو د شبکې مرکز (CENC) ويلي دي چې د دوشنبې په ورځ وروستۍ زلزله په ځایي وخت د شپې ۱۱ بجې او ۵۹ دقېقې یعنې د دوشنبې په وروستۍ دقیقه کې وشوه.
چارواکو حالاتو د رسيدګۍ په موخه د بيړنیو اقداماتو یوه مجموعه بسیج کړې خو ژغورونکي وايي چې له صفر درجې ښکته سړې هوا د دوی د ماموریت چارې سختې کړي دي. د کال په اوسني موسم کې ډير چینایان د ژمۍ په ډېره سړه هوا کې ژوند کوي.
د ګانسو او ګاونډي ایالت چینګهای ترمنځ په دغه سیمه کې د سه شنبې په ورځ هوا د سانتیګراد په حساب منفي ۱۴ درجې ښودل شوې ده. په ځينو برخو کې د اوبو رسونې، برېښنا، ترانسپورت، مخابراتو او نورې زیربناېې ادارې فلج شوي دي.
د ګانسو ایالت چارواکو په یوه خبري کنفرانس کې وويل چې په دغه زلزله کې ۱۰۵ کسان مړه او ۳۹۷ نور ټپیان شوي دي چې د ۱۶ ټپیانو حالت نازک دی. چارواکو په جیشیشان کې د ژغورنې عملیاتو تر پاي ته رسېدو پورې د ترافیکو پر تګ راتګ بندیز اعلان کړی دی.
د چین په جیانګسو ایالت کې سړه هوا - انځور د دسمبر ۱۸مه ۲۰۲۳انځور: AFP/Getty Imagesد چين شينهوا خبري آژانس پر اساس، د ګانسو ایالتي اطفائي څخه شاوخوا ۲۲۰۰ پرسونل، د ځنګلونو لوا څخه ۹۰۰ کسان او همدارنګه ۲۶۰ تنه بيړنۍ مسلکي ژغورونکي د پېښې ځایونو ته استول شوي دي. له دې نه علاوه د چین پوځ او پولیس هم د ژغورنې په عملیاتو کې استخدام شوي دي. د چین دغه ولایت، بېړنيو حالاتو ته د رسیدګۍ له پاره ۲۰ ميلیونه یوان (۲ اعشاریه ۸ ميليونه امریکايي ډالر) تخصیص ورکړی دی.
بله زلزله ځپلې سیمه د چینګهای ایالت دی چې ۱۳ کسان پکې مړه شوي، ۱۸۲ تنه ټپیان او ۲۰ نور لادرکه دي. چارواکو ويلي چې د سه شنبې تر سهاره ۹ تعقیبي زلزلې شوي.
د چین د ګانسو په څېر شرقي ایالتونو کې زلزلې ډېرې کيږي. په وروستیو لسیزو کې تر ټولو مرګونې زلزله په ۲۰۰۸م کال په سیچوآن ایالت کې د ريشتر په کچه ۸ درجې وشوه چې نژدې ۷۰زره کسان په کې مړه شول.
(Reuters)mks/nz
له آرشیف څخه:
له ۲۰۰۰م کال راهیسې مرګونې زلزلې
د دوشنبې په ورځ په ترکیه او سوریه کې زورورې زلزلې تر ۲۱۰۰۰ زیات کسان مړه کړي دي. داسې اندېښنې هم شته چې ښایي د تلفاتو شمیر لا پسې لوړ شي. له ۲۰۰۰م کال راهیسې د افغانستان په ګډون د نړۍ په کچه ځینې مرګونې زلزلې وپېژنۍ.
انځور: picture-alliance/AP Photo/strپه ترکيه او سوريه کې د ۲۰۲۳م کال په فبرورۍ کې د ۷ اعشاریه ۸ درجې په شدت زلزله وشوه. د زلزلې له لومړۍ ورځې د تلفاتو ارقام مه په لوړيدو حالت کې دي. د فبرورۍ په ۱۱مه رپوټونو کې د مړو شمیر نژدې ۲۵ زره ښودل شوی دی.
د ۲۰۲۲م کال د جون میاشتې په ۲۲مه نېټه په خوست او پکتیکا کې زلزلې تر ۱۱۰۰ زیات کسان مړه کړل. په انځور کې د خوست په سپیره ولسوالۍ کې یو سپين ږیری په زلزله کې د خپل ويجاړ شوي کور ته نژدې ناست دی.
د ۲۰۲۱م کال د اګست پر ۱۴ په هایتي کې یوې زورورې زلزلې چې د ریشتر پر مقیاس ۷،۲ درجې وه تر ۲۲۰۰ زیات انسانان مړه کړل.
د ۷،۵ درجې په شدت زلزلې په اندونیزیا کې تر ۴۳۰۰ انسانان مړه کړل.
د ۲۰۱۶م کال د اګست مياشتي پر ۲۴ نېټه د ایټالیا په مرکز کې د زلزلې له کبله تر ۳۰۰ زیاتو انسانانو خپل ژوند له لاسه ورکړ.
د ۲۰۱۵م کال پر ۲۵ یوې مرګونې زلزلې تر ۸۸۰۰ ډیر کسان مړه کړل.
چین: د ریښتر په مقیاس ۶،۲ درجې شدت لرونکې زلزلې له کبله تر ۷۰۰ زیات انسانان مړه شول. دغه زلزله د ۲۰۱۴م کال د اګست مياشتي پر دریمه نېټه رامنځ ته شوې وه.
د ۲۰۱۳م کال د سپتمبر میاشتې پر ۲۴مه نېټه په پاکستان کې د زلزلې له کبله تر ۸۰۰ زیاتو کسانو خپل ژوند له لاسه ورکړ.
په جاپان کې د ۲۰۱۱م کال د مارج میاشتې پر ۱۱ نېټه څونامي تر ۲۰ زرو زیات کسان ووژل.
د ۲۰۱۰م کال د فبرورۍ پر ۲۷ د زلزلې په پایله کې رامنځ ته شوي څونامي د ۵۲۴ کسانو ژوند واخیست.
دا د نړۍ په کچه یوه له مرګونو زلزلو وه چې د حکومت د اټکلونو له مخې ۳۱۶ زره کسان پکې مړه شول. دغه زلزله د ۲۰۱۰م کال د جنورۍ پر ۱۲ رامنځ ته شوه.
د ۲۰۰۹م کال د سپتمبر مياشتي پر ۳۰ د زلزلې له کبله په اندونيزيا کې د تلفاتو شمیر تر ۱۱۰۰ لوړ وو.
د ۲۰۰۹م کال د اپریل پر شپږمه په ایټالیا کې زلزلې تر ۳۰۰ زیات کسان ووژل.
د چین په ختیځ سچوان کې په ۲۰۰۸م کال کې د یوې مرګونې زلزلې په ترڅ کې ۸۷۵۰۰ کسانو خپل ژوند له لاسه ورکړ.
د مرکزي پیرو سوحالو ته څیرمه د ۸ درجې لرونکي شدت یوې زلزلې تر ۵۰۰ زیات کسان ووژل. دغه زلزله د ۲۰۰۷م کال د اګست پر ۱۵مه رامنځ ته شوه.
د اندونیزیا په جاوا ټاپو کې د ۲۰۰۶م کال د می میاشتې پر ۲۶مه نېټه یوه زلزله وشوه چې تر ۵۷۰۰ زیات کسان یې ووژل.
د پاکستان تر ادارې لاندې کشمیر سیمه کې د ۲۰۰۵م کال د اکتوبر پر اتمه نېټه یوه مرګوني زلزله وشوه. په دغه زلزله کې تر ۸۰۰۰۰ زیات کسان مړه شول.
د ۲۰۰۵م کال د مارچ پر ۲۸مه نېټه د اندونیزیا د سوماترا په شمالي برخه کې یوې زلزلې تر ۱۳۰۰ زیات کسان ووژل.
د هند په سمندرګي کې یوې څونامي په اندونیزیا کې ډیر ځاني زیان اړولی وو. د ۲۰۰۴م کال د اکتوبر میاشتې پر ۲۶مه نېټه په رامنځ ته شوې دغه پېښه کې تر ۲۳۰ زرو زیات انسانان مړه شول
د ۲۰۰۳م کال د دسمبر پر ۲۶ نېټه د افغانستان په ګاونډي هیواد ایران کې یوې زلزې تر ۵۰ زرو زیات کسان مړه کړل.
تر ۲۲۰۰ زیات کسان په الجیریا کې هغه وخت مړه شول چې د ۶،۸ درجې زلزلې دغه هیواد ولړزاوه. انځور په الجیریا کې د ۲۰۰۳ کال د زلزلې دی.
د ۲۰۰۲م کال د مارچ میاشتې پر ۲۵مه نېټه د افغانستان په شمال کې یوې زلزلې تر ۱۰۰۰ زیات انسانان مړه کړل. انځور د بغلان په نهرین کې د ۲۰۱۲م کال زلزلې
د ۲۰۰۱م کال د جنورۍ پر ۲۶ نېټه په هند کې یوې زلزلې چې شدت یې ۷،۷ درجې وو تر شلو زرو ډیر انسانان مړه کړل.
