کاناډا په مختلفو اقتصادي سکتورونو کې د کارګرو له شدید کمښت سره مخ دی او غواړي د مهاجرت د نوي پلان په عملي کولو سره په دغه هیواد کې د کارګرو د کمښت بحران مخنيوي وکړي.
د کاناډا د مهاجرت نوی پلان د سې شنبې په ورځ د دغه هیواد د مهاجرت وزیر، شان فريزر، له خوا اعلان شو. د مهاجرت نوی پلان په کاناډا کې د هغو افرادو پر دايمي هستوګن کېدو ډير تمرکز کوي چې د اړتیا وړ کاري مهارتونه او تجربې ولري. د دې ترڅنګ پکې د کورنيو د غړو او مهاجرو له پاره د اړتيا وړ نور اهداف هم په نظر کې نيول شوي دي. د کاناډا د حکومت اپوزیسیون محافظه پاله ګوند د حکومت د دغه اقدام هرکلی کړی دی.
د کاناډا د مهاجرت وزير د پروګرام د معرفي پرمهال وويل: «هيڅ تيروتنه مه کوئ. دا کاناډا ته د اقتصادي مهاجرت په برخه کې يو د پام وړ ډيروالی دی.» هغه زیاته کړه: «د مهاجرت په مختلفو سطحو کې موږ پر اقتصادي مهاجرت دا ډول تمرکز نه وو ليدلی.»
کاناډا د افغانستان څخه تر ۲۰۰۰۰ پوري مهاجرین مني
کاناډا د کډوالۍ د نوي پلان په معرفي کېدو سره، د نوو رسیدونکو مهاجرو وړاندوېنه کوي او وايي چې په ۲۰۲۳م کال کې به له بهر څخه ۴۶۵ زره کسان دغه هېواد ته ورسيږي او دغه شمير به په ۲۰۲۵م کې ۵ لکو ته پورته شي. دا په داسې حال کې ده چې د کاناډا د مهاجرت اداره وايي چې تېر کال په دغه هیواد کې ۴۰۵ زره کسان دايمي هستوګن شوي دي.
کاناډا ته د نوي رسيدونکو کسانو په ډله کې به تر ټولو ډير هغه افراد شامل وي چې د اقتصادي مهاجرو په توګه پېژندل کیږي. تمه ده چې دغه افراد به په مختلفو اقتصادي برخو کې شاوخوا يو ميلیون هغه کاري ځایونه ډک کړي چې په حاضر وخت کې خالي دي.
کاناډا د افغان ښځینه قاضيانو په ګډون ۲۳۰ افغانانو ته پناه ورکوي
د کاناډا د مهاجرت وزیر فريزر زیاته کړه: «په داسې حال کې چې مهاجرت زموږ د بشري قوې نیږدې ټولې اړتیاوې پوره کوي، د کاناډا په اقتصاد کې یو ميلیون کارونه موجود دی او موږ نه شو کولی د مهاجرو له منلو پرته د خپل اقتصاد کچه حد اکثر ته لوړه کړو.»
کاناډا ته د نویو مهاجرینو راتګ به له وړاندې نه په دغه هیواد کې د مهاجرینو د استوګنې د ځایونو کمښت لا پسې ډیر کړي. فریزر وړاندیز کوي چې نوي مهاجرین به د لا ډیرو کورونو په جوړولو کې هم مرسته وکړي.
سرچينې: کاناډا په اماراتو کې ځيني بند پاتې افغانان مني
د کاناډا د مهاجرت د نوي پلان تر څنګ، همدارنګه هغه کسان چې په کاناډا کې منل کيږي، هلته د اوسیدو له پاره د هغوی د کورنیو د غړو په شمیر کې هم يو کوچنی لوړوالی په نظر کې نيول شوی دی.
خو په نوی پلان کې بیا د پناه غوښتونکو په شمير کې د کموالي اټکل شوی دی يعنې د پناه غوښتونکو شمیر په ۲۰۲۳م کې د ۷۶۰۰۰ زره مهاجرو شمير به په ۲۰۲۵م کې ۷۳۰۰۰ ته راښکته شي. فریزر د دغه کار نسبت د حکومت د ۴۰۰۰۰ افغانانو د بیا هستوګن کولو پلان ته ورکړ چې راتلونکی کال پای ته رسیږي.
د افغان ژباړونکو لومړۍ ډله کاناډا ته ورسیده
د کاناډا د مهاجرت وزیر زیاته کړه: «په تیرو دوو کلونو کې هر کال موږ په ټوله نړۍ کې د بیا هستوګن شوو مهاجرو څه باندې یو پر درېمه برخه په خپل هیواد کې هستوګن کړي دي.» شان فریزر همدارنګه ټینګار وکړ: «موږ د تېرو درو کلونو په جریان کې د نړۍ د بل هر هیواد په پرتله ډيرو مهاجرو ته ځای ورکړی دی.»
د مهاجرو په شمیر کې د يو څه کمښت راوستلو باوجود، د مهاجرت په چارو کې د ملګرو ملتونو عالي کمیشنرۍ د کاناډا حکومت له دغه اقدام څخه هرکلی کړی دی چې د جنګ ځپلو هیوادونو او هغو کسانو چې له ګواښونو سره مخامخ دي، منلو ته ادامه ورکوي.
کاناډا تر اوسه ۲۳۵۰۰ افغانان انتقال کړي
په کاناډا کې د کډوالۍ په چارو کې د ملګرو ملتونو عالي کمیشنرۍ یا د UNHCR استازې، ريما جيموس ایمسیس په یوه اعلامیه کې ويلي دي: «د ملګرو ملتونو د مهاجرت اداره د کاناډا د مهاجرو د هستوګن کيدو پروګرام او په ټوله کې د مهاجرت د پراختیا د عمومي پلان په برخه کې د ژمنتیا څخه هرکلی کوي.»
د کاناډا د حکومت د دغه پروګرام په ځواب کې د دغه هیواد صنعت سکتور شک او تردید څرګند کړی دی. د کاناډا د سوداګرۍ شورا استدلال کوي چې د حکومت پلان د دې هیواد د کارګرو د بې ساري کمښت په برخه کې په کافي اندازه اقدامات نه دي کړي.
سربیره پر دې، د کاناډا د حکومت اپوزیسیون او د محافظه پاله ګوند غړي او د مهاجرو منتقد ټام کیمیک کاناډا ته د مهاجرینو د راتګ د زیاتوالی هرکلی کړی دی خو د حکومت پر ظرفیت هم شک لري چې آیا وبه کولی شي چې دغه هدف ته ځان ورسوي.
د مهاجرت پر موضوع زموږ له آرشیف څخه يو انځوریز البوم:
له بوسنيا څخه اروپايي ټولنې ته د مهاجرت له خطرونه ډکه لاره
د پسرلي له پېل راهيسې نه يوازې د مهاجرو شمير چې د بالکان له لارې اروپا ته راځي، د ډېريدو په حال کې دی، بلکې تاوتريخوالي او په کروشيا کې د اروپايي اتحادیې له سرحده د مهاجرو غيرقانوني ستنولو لړۍ هم يو ځل بيا چټکه شوې ده.
انځور: Dirk Planertد بوسنيا د لوېديځ د بېهاج ښار په شا او خوا کې په کنډوالو او خيمو کې په زرونه مهاجر اروپايي اتحادیې ته د اخليدو په انتظار دي. دې ځوانانو نارينه وو خپل سفر څو کاله پخوا له پاکستانه پېل کړی دی. اوس څو مياشتې کیږي چې له بوسنيا څخه د وتلو لاره نه لري. د دغه ځوان مهاجر [په انځور کې] د زامي غاښ التهابي شوی. اروپا ترې يوازې د څو کيلومترو په واټن کې ده.
انځور: Dirk Planert/DWله سرحده د تیريدو فصل ته انتظار
د پسرلي په شروع کيدو سره هوا ګرمه شوې ده او په ورته وخت کې له سرحده د تیريدو هڅې هم پيلیږي. دغه ځوان تر اوسه تر شلو ډېر ځله اروپايي اتحادیې ته د داخليدو هڅه کړې ده. خو هغه هر ځل د اروپايي ټولنې د پوليسو له خوا نيول شوی او په غير قانوني توګه بيرته بوسنيا ته استول شوی دی. جامې او د شا بکس یې د يوې مرستندويه ټولنې له خوا ترلاسه کړې دي.
انځور: Dirk Planert/DWدمګړۍ د ليپا په مهاجر کمپ کې چې د استوګنې له سيمې شل کيلومتره لېرې پروت دی، د ۲۰۰ او ۳۰۰ په منځ کې نارينه ژوند کوي. زياترو مهاجرو د دې دوو نارينو په څېر، د ځان له پاره پخپله د ښار په شا او خوا يا ځنګله کې سرپناه برابره کړې ده. دا ځای سرحد ته ډېر نزدې دی. د ښځو، ماشومانو او کورنيو له پاره په ښار کې دننه يو کوچنی کمپ شتون لري.
انځور: Dirk Planert/DWد بوسنیا په لوېدیځ کې انساني بحران تر اوسه لا پای ته نه دی رسیدلی خو کنترول شوی دی. ډېر مهاجرو اوس ځانونه خپلو هدفونو يعني آلمان، فرانیسې او يا ايټاليا ته رسولي دي. په تيرو مياشتو کې د ژمي سړی هوا له پولې څخه تيريدل ناشوني کړي ول. ډېرو مهاجرو د سارايوو او صربستان په کمپونو کې د پسرلي انتظار کړی دی.
انځور: Dirk Planert/DWد مرستندويه ټولنو او رضاکارانو مرسته
له کلونو راهيسې په دې سيمو کې مهاجرو ته د رسېدګۍ او د هغوی د اړتيا د پوره کولو مسئوليت سيمه ایزو مرستندويه ټولنو او همدا راز له آلمان، اتریش، سويس او ايتاليا څخه رضاکارانو پر غاړه اخيستي دی. د «اس او اس – بیهاج» سازمان په ۲۰۱۵م کال کې د مهاجرو د بحران د اوج پر وخت جوړ شوی. دا ټولنه د مرستې رسولو له پاره بودجه د « Aachener Netzwerk» سازمان له خوا ترلاسه کوي.
انځور: Dirk Planert/DWمهاجرو ته د اړينو توکو رسول
اندي جهيک د «اس او اس بېهاج» د مرستندويه ټولنې غړی دی. نوموړی هغه کنډوالې او کورونه چې مهاجر ترې د اروپا د سرحد پر لور د سفر په ترڅ کې په ځنګلونو کې د سرپناو په توګه کار اخلي، ښې پيژنی. هغه د خپل جيپ موټر سره سفر کوي او مهاجرو ته خواړه، جامې، اوبه او د رڼا وسایل رسوي.
انځور: Dirk Planert/DWاندي ۲۲ کلن دی او د «اس او اس بېهاج» ټولنې يو روزل شوی مرسته کوونکی دی. دی او نور همکاران یې د بوسنیا په لوېديځ کې د مهاجرو د ټپونو درملنه او د هغوی نورو روغتيايي ستونزو ته رسېدګي کوي. د بيړنيو پېښو له پاره هغوی يو امبولانس هم لري چې د آلمان د « Lautlos» په نوم خيريه موسسې له خوا یې ترلاسه کړی دی.
انځور: Dirk Planert/DWد سهار پر څلورو بجو لومړۍ بيړنۍ پېښه
د کرواشيا سرحد ته څېرمه د ليپا د کمپ کارکوونکو تماس نيولی دی چې دوه نارينه د چړو په بريد کې ټپيان شوي دي چې د يوه حالت د اندیښنې وړ دی. دوې دقيقې وروسته د اس او اس بېهاج ټولنې ډله د پېښې ځای ته روانيږي. د يوه ټپي ژوند چې د بدن په پاسنۍ برخه کې یې د چړې ضربه ليدلې، په خطر کې دی.
انځور: Dirk Planert/DWد روغتون عاجله برخه مرسته کوي
د دويم ټپي زخمونه روغتون ته پر لاره تداوي کيږي. خو د سخت ټپي شوي کس ژوند يوازې په روغتون کې تر بيړنۍ ترملنې وورسته ژغورل کيدای شي. ډېر مهاجرين د تاوتريخوالي له ويرې نه غواړي د ليپا کمپ ته ولاړ شي. هغوی وایي چې د دغه کمپ د کټارو تر شا وهل ټکول د ورځني ژوند برخه ده.
انځور: Dirk Planert/DWد بوسنيا پوليس د دیپورت شويو کسانو اسناد ثبتوي
په کرواشيا کې د اروپا د خارجي پولې څخه په څو کيلومترۍ کې، د مهاجرو د پښو نخښې. د بوسنيا سرحدي پولیس هم د خپلو ګزمو پر وخت په منظم ډول د مهاجرو د پلونو د نخښو سره مخ کیږي. هغوی د کروشيا د پوليسو له خوا په غير قانوني توګه د شړل شويو کسانو اسناد ثبتوي او چارواکو ته یې سپاري. دا چې بيا له دغو معلوماتو سره څه کيږي، دوی نه پوهیږي.
انځور: Dirk Planert/DW«زما تراوما، ما نور هم قوي کوي»
د بوسنيا پوليس د مريضو يا ټپي مهاجرو د موندنې په صورت کې د اس او اس بېهاج ټولنې ته خبر ور کوي. دا کار په ځانګړي توګه په ژمي کې د مهاجرو ژوند ژغوري. د دې ټولنې مشر زلاتان کواچویچ پخپله هم د جګړې يو قرباني دی. نوموړي د ۱۵ کلنې په عمر د بوسنيا په جګړه کې د يوه لاسي بم په چاودنه کې خپله کيڼه پښه بایللې وه. زلاتان وايي: «زما تراوما ما نور هم قوي کوي.»
انځور: Dirk Planert/DWکوواچويچ ځيني وخت په مهاجرو پسې د لټون له پاره بې پېلوټه الوتکه کاروي. دا په دې معنا ده چې د غرونو په منځ کې په لا ډېره پراخه ساحه کې لټون وکړي. هغه وايي: «موږ هره ورځ په داسې خلکو پسې لټه کوو چې مرستو او رسېدګۍ ته اړتیا لري. د پسرلي په رسېدو سره هغوی يو ځل له سرحده د اوښتو هڅه کوي. ډېری یې نه پوهيږي چې له سرحد څخه د تېريدو هڅه د مرګ او ژوند لوبه کیدلی شي.»
انځور: Dirk Planert/DW