د آلمان يو انستيتيوت د ارزانه واکسين جوړېدو ته خوشبين دی
۱۳۹۹ خرداد ۶, سهشنبه
د کرونا ويروس ضد واکسين جوړولو له پاره زيات شرکتونه په سيالۍ بوخت دي. د آلمان د پاول اېهرليش انستيتيوت اټکل کوي چي ډېر ژر به يو ارزانه واکسين جوړ کړي.
اعلان
په آلمان کي د پاول اېهرليش په نوم انستيتيوت (PEI) رئيس، کلاوس سيکوتېک تمه لري چي د نوي کرونا ويروس له پاره به ژر داسي واکسين جوړ سي، چي بيه به يې »پرې راغلي لگښت ته نژدې وي». نوموړي دا څرګندونې د اېن ټي وي په نوم رسنۍ سره په خبرو کي کړي دي. هغه زياته کړې: «دلته معلومه خبره ده چي د پرستيژ موضوع هم مطرح ده، خو شرکتونه ځان دې ته مکلف احساسوي چي له نړۍ سره بې له لوړو مصارفو څخه مرسته وکولای سي.»
د وېش عادلانه ميکانيزم
پاول انستيتيوت په آلمان د واکسين د جواز ورکولو مسئوليت لري. د سيکوتېک په وينا د واکسين جوړولو دوې داسي آلمانۍ پروژې سته چي و «کلينيکي ازموينې ته نژدې دي.» د هغه په وينا له تيوبينګن ايالت څخه د کيور واک په نوم شرکت او د انفيکشن ضد څېړنيز آلماني مرکز څخه ډېر حوصله بخښونکي او اميدواره کوونکي راپورونه سته. هغه خوشبيني وښوده چي په نژدې راتلونکو اونيو کي به يې انستيتيوت د کرونا ضد واکسين د يوې بلي کلينکي ازموينې د پېلولو اجازه صادره کړي.
دا په داسي حال کي چي تر اوسه صرف د بيون ټېک په نوم يو شرکت ته اجازه ورکول سوې چي پر رضاکارانو باندي د کرونا ضد واکسين و ازمويي.
د سيکوتېک په وينا د آلمان د نفوس واکسينېشن «صرف څو مياشتي» وخت غواړي. هغه زياته کړې چي سياستوال بايد دا موضوع مطرح کړي چي په نړۍ کي څنګه د کرونا ويروس ضد واکسين په عادلانه توګه تقسيم کيدلای سي.
د دغه کارپوه په وينا نژدې نيمه نړۍ له دغې ناروغۍ سره لاس او ګرېوان ده او دا چي انسانان هره ورځ د دغه ويروس په هکله نوي څه زده کوي. د سيکوتېک په وينا له همدې کبله نوي اصولو ته هم اړتيا سته.
په نړيواله توګه د کرونا ضد واکسين د کشف له پاره په لوړه اندازه هڅې په چټکۍ سره ادامه لري. په ولس کي د کرونا څخه د مسؤنيت زياتېدو له کبله په محدوديتونو کي کمښت هم راوستل کيږي.
د درمل جوړونې شرکتونو د سر اتحاديې (vfa) په وينا دمګړی په نړۍ کي تر ۱۲۰ زيات شرکتونه د کرونا ضد واکسين جوړولو له پاره هڅي کوي. د امريکا په متحده ايالاتو کي د مودرنا په نوم د بيوټېک شرکت خبر ورکړی چي د کرونا ضد واکسين جوړولو په ترڅ کي يې ډېر پرمختګ کړی دی.
کارپوهان اټکل کوي چي په ۲۰۲۱ مېلادي کال کي به په نړيواله توګه د کرونا ضد واکسينېشن پېل سي او دا چي زيات شرکتونه به ياد واکسين يو په بل پسي بازار ته راوباسي.
د بدن دفاعي سیستم له پاره د ویټامن سي ارزښت
نړۍ د کرونا له وبا سره مخامخ ده، داسې یوه وبا چې پر وړاندې یې نه درمل او نه هم واکسین جوړ شوی او یوازې د بدن دفاعي سیستم یې پر وړاندې مبارزه کوي. د بدن د دفاعي سیستم د غښتلي کولو له پاره ویټامین سي څومره ارزښت لري؟
انځور: picture-alliance/Zoonar/D. Freigner
ما نوش جان کړه!
زیاتره تي لرونکي حیوانات کولی شي چې ویټامین سي سنتز کړي یعنې په خپله یې تولید کړي، خو انسانان بیا دغه کار نه شي کولی. موږ باید د بدن د اړتیا وړ ویټامینونو د خوړو له لارې ترلاسه کړو. ویټامین سي په کیوي، نارنج، مالټه او د غنچه یي کلم [کرم]، بروکلي او دلمه مرچو کې موندل کیږي. له بده مرغه سبزیجات د تودوخې پر وړانډې حساس دي نو له دې کبله د پخلي پر مهال باید له پامه کار واخیستل شي.
انځور: picture-alliance/Zoonar/S. Schnepf
د بدن له پاره د ویټامین سي ارزښت
ویټامین سي داسي شی نه دی چې ووایو «ښه ده چې لږ خو باید ولرو»، بلکې دغه ویټامین د ډیر عمر لرونکو کسانو، ناروغانو او هغو کسانو له پاره چې غوښه نه خوري، ډیر مهم دی. ویټامین سي د ټولو انسانانو په بدن کې په یوه ډول عمل کوي او ارزښت یې هم په ټولو کې یو شان دی. ویټامن سي بدن ته انرژي نه ورکوي، بلکې د دفاعي سیستم د غښتلي کولو او د سلولونو د سوځیدو او جوړیدو په پروسه کې ډیر مهم نقش لوبوي.
انځور: picture-alliance/dpa/F. Gabbert
انټي اوکسیډونه او د آزادو راډیکالونو له منځه وړل
انټي اوکسیډونه په خوړو کې مغذي مواد دي. ویټامین سي د یوه انټي اوکسیډونه په توګه، د اکسیجن د آزادو راډیکالونو زیانونه را ټیټوي. دغه راډیکالونه په بدن کې د سلولونو د جوړیدو او سوځیدو د طبیعي پروسې په پایله کې رامنځ ته کیږي. په دې ترتیب سره، د تنباکو په څیر عناصر په بدن کې په چټکۍ سره د اوکسیډیشن سبب ګرځي او په پایله کې یې آزاد راډیکالونه هم جوړیږي. دغه مسئله، په بدن کې ویټامین سي ته اړتیا ډیروي.
انځور: picture-alliance/dpa/W. Rothermel
د انزایمونو د فعالیت له پاره ځمکني توت
په ځمکني توتو یا سټرابیري کې شته ویټامین سي نه یوازې بدن د اکسیجن د آزادو راډیکالونو پر وړاندې خوندي ساتي، بلکې په دغه میوه کې موجود ویټامین سي په بدن کې د مختلفو انزایمونو لکه د پروتینونو د ترکیب له پاره یو اساسي فکتور شمیرل کیږي. نو کله چې زخمونه ژر نه رغیږي، ښايي دلیل یې په بدن کې د ویټامین سي کمښت وي.
انځور: picture-alliance/dpa/F. Rumpenhorst
د میوو له لارې له ناروغیو سره مبارزه
د دې له پاره چې د انسان بدن د عفونتونو یا ناروغیو پر وړاندې ښه مبارزه وکړي، بدن ویټامین سي ته ضرورت لري. ویټامین سي د انټي اوکسیډانټ په توګه نه یوازې د سلولونو د ساتنې دنده لري، بلکې د عفونتونو پرمهال هم د بدن ساتنه کوي. دغه کار د دې سبب ګرځي چې دفاعي مهاجرې حجرې یا په اصطلاح نوتروفیلونه په بدن کې د عفونت سیمې ورتګ ته متحرکې شي او د میکروب پر وړاندې مبارزه وکړي.
انځور: picture-alliance/Panther Media/R. Tsubin
وقایه او د ځان ساتنه
د ویټامین سي شدید کمښت کولی شي چې د السکوربوت وژونکې ناروغۍ سبب وګرځي چې له کبله یې زخمونه یا ټپونه ژر ونه رغیږي. دغه ناروغي د پوست د شینوالي، د ویښتو او غاښونو د زیانمنیدو او همدا راز د مفصلونو د درد سبب هم ګرځي. ورځ کې د ۱۰ ملي ګرامه ویټامین سي مصرف د دغه ناروغۍ پر وړاندې د بدن د غښتلی کولو له پاره کفایت کوي. ویټامین سي همدا راز د زړه د ناروغیو، د وینې د لوړ فشار او د مغزي سکتې خطر هم کموي.
انځور: picture-alliance/dpa/B. Pedersen
د بدن له پاره څومره ویټامین سي کفایت کوي؟
د مصرف کوونکو د محافظت د مرکز د معلوماتو پر اساس، د نارینه وو له پاره په ورځ کې ۱۱۰ملي ګرامه او د ښځو له پاره بیا ۹۵ ملي ګرامه ویټامین سي کفایت کوي. د اورګن د ایالتي پوهنتون څیړونکو د ډیر عمر کسانو ته په ورځ کې د ۴۰۰ ملي ګرامه ویټامین سي د مصرف سپارښتنه کړې ده. دغه اندازه ویټامین سي زیان نه لري او که چیرته په بدن کې یې کچه لوړه شي، د ادرار یا بولو له لارې بیرته دفع کیږي.