د کرونا ويروس خپريدا په نړۍ کې نه ده کمه شوې. حکومتونه د مالي مرستو له لارې هڅه کوي د خلکو لاسنيوی وکړي. لا هم پروازونه متوقف دي، ښارونه بند او د نړۍ څه باندې نيمايي خلک په قرنطين کې ژوند کوي.
د پیسو نړيوال صندوق د «ستر رکود» او ملګرو ملتونو په نړۍ کې د وږو کسانو د شمير د دوه برابره کيدو څخه خبرداری ورکړی دی.
د امريکا په بالتيمور کې د جانز هاپکينز د پوهنتون له خوا د تازه خپرو شوو ارقامو له مخې، د نړۍ په سطحه د کرونا ويروس د مبتلايانو شمير ۲ ميليونه او ۷۹۰ زرو تنو ته رسيدلی دی او تر اوسه څه باندې ۱۹۵ زره او ۹۲۰ تنه له دغې ناروغۍ څخه مړه شوي دي.
د دغه پوهنتون د څيړنو نتايج ښيي چې د کرونا دوه پر دريمه برخه قربانيان په اروپا کې دي. اوس امريکا د ۵۱ زره مړه شوو کسانو په ثتبولو، د نړۍ په سطحه تر ټولو ډير قربانيان لري.
د جانز هاپکينز پوهنتون د تازه ارقامو له مخې، په امريکا کې ۸۹۰ زره کسان په نوي کرونا ويروس يا کوويډ-۱۹ مرض باندې اخته دي.
پر سړکونو او کوڅو د حیواناتو پادشاهي
د کرونا ویروس وبا د خپریدو د مخنيوي په خاطر د نړۍ په مختلفو هیوادونو کې د ګرځ بندیز له امله انسانان یوازې په خپلو کورونو کې محدود پاتې شوي دي. خو لیدل کیږي چې په دې ورځو کې حیوانات په دغو کوڅو کې جشنونه لمانځي.
انځور: picture-alliance/empics/P. Byrneد ویلزد لاندودنو غریزې سیمې په خالي کوڅو کې ځنګلي اوزې (بزې) سرګردانه ګرځي. د ویډیو پروډوسر ایندریو ستورت په تویتر کې تر خپریدو وروسته اوس دې انځور پر انټرنټ ډیر کتل کیږي. ستورت لیکي: «په دې کوڅو کې هیڅ څوک نشه چې دوی ؤ ویرولی شي. دوی د هیڅ چا پروا نه کوي او څه ته یې چې زړه کیږي خوري یې». په بریتانیا کې د مارچ له ۲۳ نیټې څخه ګرځ بندیز شروع شوی.
د نارا په نوم لرغونی ښار په اتمه پيړۍ کې د جاپان پلازمېنه وه. په اوس وخت کې په نارا کې ګرځیدونکو هوسۍ ګانو(آهو) ته د معبودانو د پيغام لیږونکي په سترګه کتل کیږي. تر زرو ډیرې هوسۍ د ښار په مرکزي پارک کې ښکته پورته ګزمې وهي.
د تایلنډ هیواد په لوپبوري ښار کې په لسګونو بیزوګانې ښکته پورته کیږي. دا بیزوګانې چې خوش اخلاقه هم نه دي، د وبا په دور کې د خوراک له کمي سره هم مخامخ دي. له همدې امله د ډوډۍ د یوې کوچنۍ پارچې پر سر هم د دوی ترمنځ جنګونه رامنځته کیږي.
په دې وروستیو کې د لاتین امریکا د چلي هیواد په پلازمېنه سنتیاګو کې یو ځوان پړانګ لیدل شوی چې په آباده سیمه کې آزاد ګرځي. څو ورځې وروسته بیا یو بل پړانګ هم ولیدل شو. دا پړانګان له اندیس غر څخه ښار ته را کوځیږي. دا ښار چې ۶ میلیونه نفوس لري، اوس د ګرځ بندیز تر تاثیر لاندی دی.
د نړۍ ۱۷ سلنه نفوس تشکیلونکی هیواد هند
په هندوستان کې د مارچ له ۲۴ نیټې څخه ګرځبندیز نافذ دی. د هند په یوه لوی ښار کولکته کې کوڅه ډبو سپو په اصطلاح غوبل جوړ کړی دی. په اوس وخت کې په سلګونو زره کوڅه ډب سپي د هندوستان د مختلفو ښارونو په کوڅو کې ګرځي. د دې کوڅه ډبو سپو د وژنې قانون هم تصویب شوی دی.
د ترکیي په تاریخي ښار استانبول کې چې تل به په کې د سیلانیانو ګڼه ګوڼه وه اوس په سړکونو کې غیر اهلي سپي او پيشوګان ډیر لیدل کیږي. د حیواناتو د حقونو فعالان وایي چې یو شمیر خلکو د وبا تر خپریدو وروسته خپل اهلي/کورني سپي او پيشوګانې هم له کوره ایستلي دي.
د ایټالیې وینس ښار د سیلانیانو د خوښې ځای بلل کیږي. کووید-۱۹ ایټالیا سخته متضرره کړې ده. په دې هیواد کې د نږدې ۲۰ زرو کسانو مړينې او شاوخوا ۱۵۰ زرو پر کرونا ویروس اخته کیدو له امله د ایټالیي د نورو ښارونو ترڅنګ وینس هم پر ویجاړۍ بدل کړی دی.
هسپانيا د ۲۱۹ زره مبتلايانو په لرلو تر امريکا وروسته په دوهم ځای کې قرار لري. خو په هسپانيا کې د مړو شمير د تيرو ورځو په پرتله نيمايي ته راښکته شوی دی. په دغه هيواد کې ۲۲ زره و ۲۴ کسان د کرونا ناروغۍ له امله مړه شوي دي.
ايټاليا د کرونا د مبتلايانو د شمير له اړخه په دريم ځای کې راځي خو د مړو له لحاظه بيا تر امريکا وروسته دوهم هیواد دی. کرونا په ايټاليا کې ۲۶ زره کسان مړه کړي دي.
په فرانسه کې ۱۵۹ زره کسان په کرونا ويروس اخته شوي او ۲۲ زره او ۲۷۸ تنه مړه شوي دي.
د جانز هاپکنيز پوهنتون د تازه خپرو شوو ارقامو له مخې، په آلمان کې ۱۵۴ زره او ۵۴۴ کسان په کرونا ويروس مبتلا شوي دی. په دغه هیواد کې تر اوسه پورې ۵۷۲۳ تنه د کرونا ناروغۍ له امله مړه شوي دي.
ترکيه د ۱۰۴ زره مبتلايانو په درلودلو، په سيمه کې تر ټولو ډير قربانيان لري. کرونا ناروغۍ په ترکيه کې ۲۶۰۰ کسان مړه کړي دي.
په ايران کې د کرونا ناروغۍ مثبتې پيښې څه باندې ۸۸ زرو او د مړو شمیر ۵۵۷۴ تنو ته رسیدلی.
د worldometers.info ويب پاڼه د نړۍ په سطحه د کرونا د پيښو تازه معلومات خپروي. د دغې ويب پاڼې په حواله، په افغانستان کې تر اوسه ټول ټال ۱۳۵۱ تنه په کرونا ويروس اخته شوي دي او د دغې ناروغۍ له امله ۴۳ تنه مړه شوي دي. همدا رنګه ۱۸۸ ناروغان بيرته روغ شوي دي.
