د کرونا پاندیمۍ له امله نوري خطرناکي ویروسي ناروغۍ لکه ملاریا ایدز او توبرکلوز له پامه اچول سوي دي. د نړۍ د یو معتبره پوهنتون کارپوهان اوس له دې امله خبرداری ورکوي.
اعلان
د کارپوهانو د اټکلونو له مخي، د کرونا بحران کیدای سي په بې وزلو هیوادونو کي د ملاریا، ايډز او توبرکلوز له امله د مړو سوو کسانو د شمیر د زیاتیدو سبب سي. د لندن د اِمپریال کالج پلټونکي په یوه نوي څیړنه کي خبرداری ورکوي، په هغو سیمو کي چي دغه میکروبي ناروغۍ ډیري رامنځته کیږي، کیدای سي د هغو صحي سیستم او د دارو درملو رسول سخت تر فشار لاندي راسي. په هغې کي زیاته سوې چي د کرونا ویروس له بیري ډیري انسانان د ډاکټر معاینه خانو او روغتونونو ته د ورتګ څخه ډډه کوي.
وژونکي سناریوګاني
په هغه پلټنه کي چي د "Lancet Global Health" په نامه ځانګړې مجله کي خپاره سوي، د کارپوهانو نوموړي ټیم مختلف ارقام تر څیړني لاندي نیولي.
د هغې له مخي تر ټولو جدي عواقب کیدای سي په ايډز باندي اخته ناروغانو درملنه کي وقفه رامنځته کړي.
د جنوبي افریقا په ځینو سیمو کي به ښايي د کرونا تر پاندیمي، د ايډز له امله تر ۱۰ سلنه پوري ډیر انسانان له منځه ولاړ سي.
د افریقا په جنوبي برخو کي د توبرکلوز له امله ښايي د مړیني تر ټولو خرابه سناریو رامنځته سي یعني د مړو شمیر تر ۲۰ سلنه زیات سي. توبرکلوز د پخوا په شان د نړۍ په سطحه تر ټولو وژونکې میکروبي ناروغي ده. ددغي پلټني په حواله، ښايي یوازي د ملاریا د مړو شمیر د پشه خانو د ویشلو د کمپاین د دریدو له امله ۳۶ سلنه ډیر سي.
په دې ترڅ کي نه یوازي د ایدز، بلکي د توبرکلوز او ملاریا پر ضد هم ارزانه او مؤثره درملنه او د هغو د مخنیوي مرکزونه موجود دي. خو بیا هم د نړۍ په سطحه هرکال څو میلیونه انسانان له دغو ناروغیو څخه مړه کیږي چي زیاتره یې په هغو هیوادونو کي وي چي اکثره اتباع یې ډیر کم او یا هم متوسط عاید لري.
زموږ له آرشیف څخه:
د بدن مدافع سیستم په قوي کولو سره له کرونا ځان وژغورئ
که څه هم د کرونا ویروس د یوې نړیوالې وباء شکل غوره کړی دی، خو بیا هم په دې برخه کې باید ډیر تشویش ونه لرو. تر ټولو مهمه خبره دا ده چې خپل صحت او روغتیا ته متوجه اوسو.
انځور: Imago Images/photothek/U. Grabowsky
خپل د بدن مدافع سیستم پیاوړی کړئ
د طبابت له مخې هغه کسان چې د بدن مدافع سیستم یې کمزوری وي، د هر ډول ویروس له حملې سره مخامخ کیدلی شي. ویټامي C د بدن د مدافع سیستم په پياوړی کولو کې مهم رول لوبوي. د دې موخې له پاره د لیمو او نورو میوه جاتو استعمال مهم دی.
انځور: Fotolia/Dino Osmic
د زنجبیل او لیمو اوبه
د زنجبیل (ادرک) څو کوچنۍ ټوټې د لیمو له اوبو سره تر یوځای کولو ورسته په یوه ګیلاس ګرمو اوبو کې واچوئ او بیا یي لږ لږ وڅښئ. په دې توګه تاسې کولی شئ چې په ورځ کې یو یا دوه ګیلاسه داسې اوبه وڅښئ. دا خبره مهمه ده چې په داسې حالاتو کې باید ډیرې اوبه وڅښلای شي.
انځور: Imago Images/Rüdiger Wölk
د زینک یا روی ګولۍ
د بدن د مدافع سیستم د پیاوړی کولو له پاره د Vitamin D3 او زینک ګولیو استعمال ډیر مهم دی. دې موخې له پاره تاسې کولی شئ د شپې له خوا ۱۵ ملي ګرامه د زینک ګولۍ وخورئ.
انځور: imago images/McPHOTO
لازم واټن وساتئ
په آلمان کې له ناروغیو سره د مقابلې ادارې «رابرټ کُخ انیستیتوت» مشر په یوه تلویزوني مرکه کې ټینګار وکړ چې په عامه یا ولسي اجتماعاتو کې له ګډون کولو څخه ځان وساتئ. هغه وویل چې له نورو انسانانو څخه لږ تر لږه د ۲ مترو واټن ساتل له دې ناروغۍ څخه د ځان ساتنې له پاره ډیر مهم دي.
انځور: Reuters/E. Lopez
ځان له مکروبونو وساتئ
په آلمان کې له ناروغیو سره د مقابلې ادارې «رابرټ کُخ انیستیتوت» مشر په یوه تلویزوني مرکه کې ټینګار وکړ چې په عامه یا ولسي اجتماعاتو کې له ګډون کولو څخه ځان وساتئ. هغه وویل چې له نورو انسانانو څخه لږ تر لږه د ۲ مترو واټن ساتل له دې ناروغۍ څخه د ځان ساتنې له پاره ډیر مهم دي.
انځور: AFP/S. Bozon
له سکو او بانک نوټونو سره احتیاط وکړئ
زمونږ لاسونو ته چې کوم بانک نوټونه او سکې رارسیږي هغه په لسګونو او حتی سلګونو لاسونو څخه تیر شوي وي، نو له همدې امله د خریدارۍ پر مهال باید په دې برخه کې له احتیاط څخه کار واخیستل شي.