د روسېې ولسمشر، ولاديمیر پوتين ويلي دي چې هغه د خپلو کاري بوختیاو له وجې نه شي کولي د ګورباچوف د جنازې په مراسمو کې ګډون وکړي. خو هغه تر دې وړاندې د ګورباچوف تر مړېنې وروسته د هغه د مړي سر ته د احترام له پاره ورغلی وو.
ګورباچوف په وروستيو کلونو کې له مزمنې ناروغۍ څخه کړېده او په کراتو په روغتون کې بستر شوی ووانځور: Marcel Van Hoorn/dpa/picture alliance
ګورباچوف په غرب کې یو اتل وګرځېد د دې له پاره چې هغه شرقي اروپا ته اجازه ورکړه تر څو د کمونیست شوري تر څه باندې ۴۰ کلونو کنټرول لاندې اوسیدو وروسته ځان ته ټکان ورکړي او دغه راز ېې شرق او غرب آلمان هم پرېښود چې بېرته سره یو ځای شي. سربیره پر دې، د شوروي اتحاد دغه پخواني ولسمشر له امریکا متحده ایالاتو سره د وسلو د کنترول پر سر هم ځینې مهم تړونونه نهايي کړي ول.
آلمان سره د ګورباچوف د اړيکو پر موضوع زموږ له آرشیف څخه یو انځوریز البوم هم کتلۍ او معلومات لوستلۍ شئ.
د گورباچوف مړینه : له آلمانیانو سره د هغه اړیکي
"جرمنیان گورباچوف ته د »گوربي« خطاب کوي. په دغو انځورونو کي به د شوروي اتحاد د لومړني او یوازیني ولسمشر په توگه د گورباچوف او آلمان اړیکو ته یو نظر واچوو.
انځور: picture-alliance/dpa
د «اتحاد د پلرونو»مجسمې
د شوروي اتحاد ولسمشر میخایل گورباچوف په ۹۱ کلنۍ کي له دې نړۍ څخه سترگي پټي کړې. د جرمني د بیرته یوځای کیدو راهیسي جرمنیان هغه ته د «گوربي» خطاب کوي. په برلین کي د »اتحاد د پلرونو« له پاره مجسمې د جرمني د بیرته یوځای کیدو د شلمي کالیزي په مناسبت پرانیستل سوي دي. له کیڼ خواڅخه: د امریکا ولسمشر جورج بوش، گورباچوف او د آلمان صدراعظم هیلموت کول.
انځور: picture alliance / Paul Zinken/dpa
د یوې تاریخي دوستۍ پیل
د میخایل گورباچوف او هیلموت کول لومړنی او یوازینی انځور. د ۱۹۸۵م کال په مارچ میاشت کي د جرمني صدراعظم د شوروي اتحاد د کمونیستي گوند عمومي منشي کونستانتین چیرنینکو د ښخولو په مراسمو کي د گډون له پاره مسکو ته تللی وو. گورباچوف سمدستي د هغه دنده پرغاړه واخیسته. په دغه وخت کي د دواړو سیاستوالو ترمنځ یوه داسي تاریخي دوستي پیل سوه چي د ټولي اروپا سرنوشت یې باید ټاکلی وای.
انځور: Tass/dpa/picture-alliance
له مسکو څخه د ختیځ سیاست د معمار لیدنه
دعمومي منشي په توگه د گورباچوف تر ټاکل کیدو وروسته د جرمني پخواني صدراعظم، ویلي براند هم مسکو ته سفر کړی وو. هغه له ۱۹۶۹ څخه تر ۱۹۷۴م پوري د خپلي صدراعظمي پروخت د ختیځ د نوي سیاست د معمار لقب وگټی.داسي یوه معمار چي باید د شوروي اتحاد، شرقي آلمان او شرقي اروپا ترمنځ اړیکي عادي کړي. له همدې کبله یې په ۱۹۷۱م کال کي د نوبل د سولي جایزه ترلاسه کړه. گورباچوف بیا دغه جایزه په ۱۹۹۰م کال کي په لاس راوړه.
انځور: V. Musaelyan/AFP/Getty Images
د بُن په (مارکټ پلتڅ) کي تود هرکلی
په ۱۹۸۹م کال کي د برلین دیوال چپه سو. تر دغي پیښي یو څو میاشتي وروسته په جون میاشت کي گورباچوف آلمان ته رسمي سفر وکړ. په جرمني کي د هغه او مېرمني د زړه له کومي هرکلی وسو. لکه دلته د بُن په مارکټ پلتڅ کي.
انځور: picture-alliance/dpa/F. Kleefeldt
«هر څوک چي ناوخته راځي، هغه جزا ویني»
د همدغه کال په مني کي گورباچوف له شرقي برلین څخه لیدنه وکړه، چیري چي د شرقي آلمان د جوړیدو د ۴۰ مي کالیزي هرکلی کيدی. اېریش هونیکر له هغه څخه په سوسیالیستي ښکلولو سره هرکلی وکړ. وروسته گورباچوف د SED همکارانو ته د پیریسترویکا پالیسي څرگنده او د اصلاحاتو غوښتنه یې وکړه. همدارنگه هغه یوه جمله چي وروسته مشهوره سوه وویل: «هرڅوک چي ناوخته راځي، هغه جزا ویني»
انځور: picture-alliance/dpa
په قفقاز کي خبري اتري
د آلمان د بیرته یوځای کیدو په هکله نوري خبري اتري د ۱۹۹۰م کال په جون مياشت کي په یوه آرامه فضا کي د شوروي په اقامتگاه شمالي قفقاز کي ترسره سوې. وروسته بیا د سپتمبر پر ۱۲ په مسکو کي د آلمان د بیرته اتحاد په هکله د دوه جمع ۴ تړون لاسلیک سو. د غربي آلمان، شرقي آلمان او همدارنگه د دوهمي نړیوالي جگړې د سترو گټونکو، امریکا متحده ایالاتو، شوروي اتحاد، بریتانيا او فرانسې ترمنځ.
انځور: picture-alliance/dpa
د ښه گاونډیتوب تړون
گورباچوف لومړنی خارجي ولسمشر وو چي جرمني ته یې تر بیرته یوځای کیدو وروسته سفر وکړ. د ۱۹۹۰م کال په نوومبر کي په بن کي د ښه گاونډیتوب، ملگرتیا او گډ کار په اړه تړون لاسلیک سو. د جرمني د بیرته یووالي په هکله لومړنی نړیوال تړون. د نورو ترڅنگ جرمنیانو وعده ورکړه، چي په خپل قلمرو کي به د شوروي اتحاد د یادگاري څلو او سرتیرو د قبرونو ساتنه وکړي.
انځور: picture-alliance/dpa
گورباچوف د »ویټن ډاس« په نامه آلمانۍ تفریحي خپرونه کي
د ۱۹۹۱م کال په پای کي شوروي منحل او گورباچوف نور ولسمشر نه وو. تر هغه وروسته به گورباچوف په منظم ډول جرمني ته سفرونه کول. په ۱۹۹۶م کال کي گورباچوف د خپلی مېرمني سره یوځاي د جرمني د تلویزیون د »ویټن ډاس« په نامه آلمانۍ تفریحي خپروني مېلمه وو.
انځور: Holger Hollemann/dpa/picture-alliance
د گورباچوف د میرمني رئیسا مړینه
گورباچوف حتی د یوڅه وخت له پاره په آلمان کي هم ژوند کړی. تر۲۰۱۷م کاله پوري یې د مونشن د تیگه زې پرغاړه یوه ویلا درلوده. په دغه انځور کي گورباچوف په ۱۹۹۹م کال کي د روسیې د سفارت په موټر کي لیدل کیږي. دا د هغه د ژوند تر ټولو ترخه لحظه ده. د ۱۹۹۹م کال د سپتمبر پر ۲۰ د هغه مېرمن د میونستر په روغتون کي د ویني د سرطان له امله مړه سوه.
انځور: Franz Peter Tschauner/dpa/picture-alliance
د آلمان او روسیې حکومتي مشورې
میخایل گورباچوف د برلین د دیوال د ړنگیدو او د جرمني د بیرته یوځای کیدو د کالیزي په مراسمو کي تل بلل سوی مېلمه وو. د مثال په ډول هغه د ۲۰۰۷م کال په اکتوبر کي په ویسباډن کي د روسیې او آلمان د حکومتونو په مشورو کي هغه وخت گډون وکړ، کله چي د آلمان صدراعظمي انگیلا میرکل او ولسمشر پوتین یو له بل سره لیدنه کتنه کوله.
انځور: Frank May/dpa/picture-alliance
د ژوندانه پر وخت د هغه مجسمه
په روسیه کي گورباچوف ته د جرمني په بیرته اتحاد کي د هغه د نقش له امله تر نن ورځي پوري په انتقادي سترگه کتل کیږي. په جرمني کی بیا برعکس د هغه درناوی کیږي. د گورباچوف دغه مجسمه په ۲۰۲۰م کال کي د زاکسن انهالت ایالت په دیساو کي جوړه او د ۲۰۲۰م کال د اکتوبر پر دریمه چي د جرمني د بیرته یوځای کیدو د کالیزي سره برابره ده، نندارې ته وړاندي سوه.
