د دیموکرات ګوند کاندېد جوبایډن د امریکا د ۲۰۲۰ کال ټاکنو کې د ۲۹۰ الکترال کالج رایو په ګټلو سره پخواني ولسمشر ډونالډ ټرمپ ته ماته ورکړه او د هغه هېواد د ۴۶ ولسمشر په توګه انتخاب شو.
افغان حکومت بایډن ته ددې بریا مبارکي ویلې.
د ارګ یوې اعلامیې د ولسمشر غني له قوله لیکلي:
«افغانستان د امریکا متحده ایالاتو سره د ترهګری ضد مبارزې او دوه اړخیزه ستراتیژیکې همکاری د لاپياوړې کېدو او ژورېدو په تمه دی.»
د ارګ یوه ویاند دوا خان مینه پال دویچه ویله ته وویل، چې د جوبایډن په راتګ سره به د کابل – واشنګټن اړیکې د سولې او ټیکاؤ په برخو کې لاپسې دوام وکړي.
د افغانستان د یوه واحد ملت په اړه د بایډن لیدلوری
خو هاخوا په افغانستان کې اوس هم د جوبایډن هغه څرګندونې د ډیرو په یاد دي چې نوموړي ویلي ول، د افغانستان یو ملت کول ناشونی کار دی.
د نړېوالو اړیکو شنونکي نصرت الله حقپال دویچه ویله ته وویل، په تېرو شلونو کې د امریکا هیڅ حکومت په افغانستان کې پر ملت جوړونه پانګونه نه ده کړې.
«زه فکر نه کوم چې مونږ دې له بایډن څخه هم دا تمه ولرو، چې دلته دې د ملتونو، بنسټونو، اتقاق او اتحاد لپاره کاروکړي ځکه هغوی د خپل هېواد ګټو او سیاستونو ته ژمن دي، نه دا چې په افغانستان کې ملت جوړونه وکړي.»
په افغانستان کې د جوبایډن هغه څرګندونې اوس هم د ډیرو په یاد دي چې ویلي ول، د افغانستان یو ملت کول ناشونی کار دیانځور: Angela Weiss/AFP/Getty Images د چارو دغه کتونکی ډیر باوري نه دی چې د جوبایډن په راتګ سره د افغانستان په وضعیت کې کوم ځانګړی بدلون رامنځته شي.
طالبانو سره هوکړه او د ځواکونو وتل
حق پال د امریکا او طالبانو ترمنځ د سولې لاسلیک شوي تړون ته په اشارې سره وايي:
«هغه تړون د ټرمپ او طالبانو ترمنځ نه دی لاسلیک شوی بلکې د طالبانو او امریکا دولت ترمنځ لاسلیک شوی چې اشخاص پکې ډير رول نه لري.»
حقپال زیاتوي چې امریکایانو لپاره اوسمهال تردې ښه انتخاب نشته چې د افغان سولې بهیر پرمخ ولاړ شي او خپل ځواکونه له افغانستانه وباسي.
خو ده دا هم وویل چې ښايي جوبایډن د خپلو ځواکونو اېستلو ته هغومره بیړه ونه لري، لکه څومره یې چې ولسمشر ټرمپ په اړه اعلانونه کول.
خو د پوهنتون استاد عزت الله پيژاند بیا وايي، چې د بایډن بریا سره د افغانستان د سولې او جګړې په سیاست کې هم ژور بدلون رامنځته کیږي.
ده وویل، دیموکرات ګوند چې جوبایډن یې غړی دی د القاعده او طالبانو پرضد جدي او سخته تګلاره لري.
«تړون د ټرمپ او طالبانو ترمنځ نه دی لاسلیک شوی بلکې د طالبانو او امریکا دولت ترمنځ لاسلیک شوی دی»انځور: picture-alliance/AP Photo/H. Sayed «تاسو ته یاد دي چې اسامه بن لادن د اوباما د واکمنۍ پرمهال له منځه یووړل شو، دویم دا چې دیموکرات ګوند په سیمه او افغانستان کې د امریکا د نظامي حضور په برخه کې جدي او معقوله تګلاره لري.»
هاخوا افغانستان کي یوشمير نورو افغان سیاستوالو هم د جوبایډن انتخابېدو ته بیلابیل غبرګونه ښودلي.
پخوانی افغان چارواکی او د چارو کتونکی محمد اصف ننګ وايي چې بایډن د افغانستان له جغرافیې سره بلد کس دی.
د افغانستان د څو ولایتونو لپاره د حکومت دغه پخواني والي پر خپله فیسبوک پاڼه لیکلي:
«له افغانستان سره یی بلدیت زیات دی، شناخت یی تر دې حده دی چې د جغرافیا په شمول د حکومتدارۍ او شخصیتونو شناخت هم لري.»
ننګ زیاتوي چې بایډن د فردې نظریاتو او لیدلورو د تحمیلولو خوی نه لري، ده د خپل سره او سرټمبه پریکړو له امله د ټرمپ سره سخت مخالفت درلود.
اسماعیل شاکر – کابل
پر ورته موضوع انځوريز البوم هم کتلی شئ:
انځورونه: د بايدن د بريا تر اعلان وروسته د امريکا واټونه
د امريکا او نړۍ خلک د امريکا د انتخاباتو د نتایجو اعلان ته په انتظار کې ول. دغه انتظار د شنبې په ورځ (د نومبر ۶مه) پای ته ورسيده. د جو بايدن د بريا تر اعلان وروسته، د هغه او د دونالد ترمپ پلويان د ښار واټونو ته راووتل. انځور: Andrew Kelly/REUTERS په ويلمينګون کې جو بايدن او کاملا هريس د خپلې بريا تر اعلان وروسته د امريکا خلک يووالي ته راووبلل.
انځور: Win McNamee/Getty Images د امريکا په انتخاباتو کې د جو بايدن د بريا اعلان وروسته له هغې چې د جو بایدن د بريا اعلان خپور شو، خلک د ښارونو واټونو ته راووتل. دلته اولارندو دی. د بايدن پلويان.
انځور: Willie J. Allen Jr/TNS/ZUMA WIRE/picture alliance د امريکا په انتخاباتو کې د جوبایدن د بريا اعلان ویل شوي چې ۳۰ سلنه خلک ترمپ سره د مخالفت درلودلو له کبله د راي ورکولو مرکزونو ته تللي ول او بايدن ته رايې ورکړي دي.
انځور: Carla Bleiker/DW وړاندوينه کيږي چې د بايدن ټولې راېې له ۷۵ ميليونو څخه هم واوړي. دا ډول انتخاباتي پایله د امريکا په تاريخ کې سابقه نه لري.
انځور: Carla Bleiker/DW دموکراټانو تقریبا د امريکا په اکثريت لويو ښارونو کې د رايو اکثريت ګټلي دي. دلته په شيکاګو کې د بايدن پلويان په ښار کې د ترمپ پر وړاندې د هغه بريا لمانځي.
انځور: Armando L. Sanchez/TNS/ZUMA Wire/picture alliance په واشنګتن کې هم خلک د بايدن د بريا تر اعلان وروسته واټونو ته راووتل. ټول خلک د «سي ان ان» او «اسوشتيد پریس» له خوا د پايلو اعلان ته په انتظار کې ول.
انځور: Yegor Aleyev/TASS/picture alliance په پنسلوانيا ایالت کې هم د بايدن رايې ډيرې شوې. په دغه ښار کې هم د بايدن پلويان خوښ دي.
انځور: Noah Berger/AP/picture alliance فيلادلفيا ښار د بايدن په بريا کې رول درلود. د دغه ښار په ګډون د امريکا په اکثرو لويو ښارونو کې خلکو د بايدن په ګټه راېې ورکړې.
انځور: Amien Essif/DW ترمپ او په انتخاباتو کې ېې ماته ترمپ حتی د انتخاباتو د پايلو تر اعلان وروسته هم خپله ماته نه منله. خو په اصل کې د امريکا انتخاباتو د دغه هیواد د خلکو په برخليک کې بدلون راوست. ترمپ پر ټويټر يو ځل بيا د خپلې بريا اعلان وکړ. دلته لاس انجلس دی.
انځور: Jim Ruymen/UPI Photo/Newscom/picture alliance امریکا په دوو برخو ويشل شوې. د ترمپ د ولسمشرۍ په دوره کې دغه درز نور هم ژور شو. خو د شنبې ورځې د انتخاباتو د پايلو اعلان د امريکا ښارونو ته نوې څيره ورکړه. دلته فيلادلفيا ده او خلک خوشالي کوي.
انځور: Amien Essif/DW د جو بايدن د بريا تر اعلان وروسته، د دونالد ترمپ پلويان هم ښارونو ته راووتل، خو دوی د اعتراض په بڼه راووتل او په انتخاباتو کې ېې د درغليو خبرې کولې.
انځور: Morry Gash/AP/picture alliance د ترمپ يو شمير پلويان د ترمپ له خوا د هغه د بريا له اعلان څخه ملاتړ کوي. دوی د «انتخاباتو په نتايجو کې د غلاو» څخه خبرې کوي. که څه هم په اريزونا ایالت کې بايدن ډيرې راېې ګټلې، خو د ترمپ پلویان هم راوتلي وو.
انځور: Jim Urquhart/REUTERS د ترمپ پلويان د «قانون او نظم» او همدارنګه د هغه د حکومت د بهرني سیاست څخه دفاع کوي. دلته په ميلواکي کې د ترمپ يو شمير پلويان ادعا کوي چې بايدن د چين یوه مهره ده.
انځور: Morry Gash/AP/picture alliance د ترمپ پلويان مختلفي څيرې لري. د مذهبي ځواکونو څخه نيولې تر ښې اړخي افراطي ډلو پورې. دلته د «قهرجنو وايکينګانو» په نوم يوه ډله ليدل کيږي. دا د پنسلوانيا ایالت د هاريسبرګ ښار دی. همدا د پنسلوانيا ايالت وو چې بايدن ېې بريا ته ورساوه.
انځور: Leah Millis/REUTERS