د هند د حکومت له لوري د بښني نړيوال سازمان بانکي حساب له ځنډولو وروسته اوس دغه سازمان په هند کې خپل ټول فعالعیتونه درولي دي. د بښني نړیوال سازمان له حکومت څخه په جمو او کشمير او ډهلي کې د ناآرامیو په اړه ځواب غوښتې وو.
اعلان
د بښني نړیوال سازمان «ايمنستي انترنيشنل» د سرچینو د معلوماتو په حواله, دغه سازمان مجبور شوې چې په هند کې خپل ټول فعالعيتونه ودروي. د بښني نړیوال سازمان نن سه شنبه د (سپتمبر ۲۹) رپوټ ورکړې، چې د (سپتمبر په ۱۰) د هند حکومت له خوا د هندوستان څانګې بانکي حساب تړلو سره، اوس د بښني نړيوال سازمان خپل ټول کارکونکي له کاره ګوښه کړي، په هند کي یې خپل ټول کارځايونه تړلي او څيړني درولي دي.
دغه سازمان ويلي: «د بښني نړیوال سازمان د هندوستان څانګي پر ضد په دوو وروستیو کلونو کي د هند حکومت له خوا د بانکي حسابونو تړل او پرله پسی اقدامات يوه اتفاقی خبره نه ده. د هند د چارواکو له خوا د دغه سازمان له کارکونکو سره د دوامدار زورزياتي په اړه مو پوښتنی او په جمو او کشمیر کي له ځايي خلکو سره د دغه هیواد د پوليسو چلن، چې له بشري حقونو څخه د څرګندي سرغړوني په هکله مو ترینه غوښتنی کړي چې همدا څه زموږ سره د دې چلن وجه کیدای شي.»
په هند کي د بښني نړیوال سازمان دفتر
د بشري حقونو د بښنی نړیوال سازمان د هندوستان د څانګي مسؤل اويناش کمار ویلي: «د بي عدالتیو پر وړاندي زموږ دغه غوښتني او د غږ پورته کولو له پاره د هند حکومت له خوا د بانکي حسابونو تړل او نور اقدامات کيدای شی د اعتراضي غږونو د چوپولو او سرکوبولو په معنا وي.»
هغه ټينګار کړې چې د بښني نړیوال سازمان په هندوستان کي د دغه هیواد ټول قوانین او نړیوال قوانین مراعات کړي دي. دغه سازمان په هند کي د بشري حقونو او په دی تړاو د سیستم په برابرولو کي فعالعيت کوي.
په وروستيو اته کالو کې له څلور میلیونه څخه زيات هندوستاني وګړو د بشري حقونو د نړيوال سارمان له فعالعيتونو څخه ملاتړ کړې او تر ۱۰۰ زره هندوستانیانو له دغه سازمان سره مالي مرسته کړې. د بښني نړیوال سازمان ويلي چې د دغه سازمان مالي ملاتړ د هندوستان د ۲۰۱۰ م کال د بهرنيو مرستو او مقرراتو سره هیڅ ډول اړيکه نه لري. دا چې د هندوستان حکومت دغه ډول د مالي مرستو قانوني کړنه د پيسو مينځل ګڼلې دي د دې ښکارندوي دی، چې حکومت په ډول کړنې سره کوښښ کوي په هندوستان کې د بشري حقونو فعالعیتونه سرکوب کړي او په دي برخه کي فعالعین له بیلا بيلو ستونزو سره مخ کړي.
زموږ له آرشيف څخه:
هند کي ۹۳۰۰۰ ځوانانو ولي ځانوژنه کړې ده؟ ـ انځوريز راپور
په هند کي د فلمي ستوري سوشان سينګهـ راجپوت پر احتمالي ځان وژنه سخت بحثونه راوپارېدل. حال دا چي په دغه هيواد کي هر کال په سلونو زرو انسانان ځانونه وژني چي پکښي ځوانان هم شامل دي. دا چي ولي، دلته يې لوستلای سئ:
انځور: AFP/N. Nanu
لا پراخېدونکې ستونزه
په ټوله نړۍ کي هر کال اوسطا ۸۰۰ زره انسانان خپل ژوند په خپله اخلي. په ۲۰۱۹ کال صرف په هند هيواد کي ۱۳۹ زرو انسانانو ځانوژنې وکړې چي د ۲۰۱۸ کال په پرتله په دغه شمېر کي د ۳،۴ سلنې زياتوالی راغلی دی. د سوشانت سينګهـ راجپوت له خوا د ادعا سوي ځانوژنې وروسته په هند کي پر دغه موضوع بحثونه بيا تاوده سوي دي.
په ۲۰۱۹ کال په ټوليزه توګه د ۴۱۴۹۳ هنديو مېرمنو خودکشۍ ثبت سوي دي. په دغو کي ۲۱۳۵۹ يې کورنۍ مېرمني، ۴۷۷۲ يې محصليني او ۳۴۶۷ يې مزدوراني دي. په هندي مېرمنو کي د ځانوژنې تر ټولو لوی لاملونه جهيز (هغه سامان او پيسې چي د ناوي مور او پلار يې بايد د زوم کورنۍ ته ورکړي)، واده او کورنۍ لانجې بلل سوي دي. د ماشوم نه لرل او وچوالی هم لويه وجه بيان سوې ده.
انځور: Reuters/A. Fadnavis
کورنۍ لانجې يو لوی لامل دی
څېړنو موندلي چي په هند کي د ځانوژنې ۳۲،۴ سلنه برخه يې د کورنيو لانجو له کبله تر سره سوي دي. په ځانوژنو کي د ۱۷،۱ سلنې لامل ناروغۍ او په ۵،۶ سلنه کي يې د مخدره توکو اعتياد لامل ياد سوی دی. د ازدواجي ستونزو له کبله د ځانوژنو فيصدي ۵،۵ سلنه او د ناکامه ميني له کبله د ځانوژنو سلنه ۴،۵ ياده سوې ده. په اقتصادي توګه د دوپه یا ډېوالي کېدو له کبله د ځانوژنو فيصدي ۴،۲ ثبت سوې ده.
انځور: Reuters/A. Fadnavis
بې روزګاري يو لوی لامل
د حد اقل ۲۸۵۱ ځانوژونکو د ځان وژنې لامل بې روزګاري وه. خو دا چي په ټوليزه توګه له ځانوژونکو څخه ۱۴۰۱۹ يې بې روزګاره انسانان ول، نو ښايي د بې روزګارۍ له کبله د ځان وژنو فيصدې لا لوړه وي. د دغو ځانوژنو تر ټولو لويه برخه په کارناتاکا، مهاراشترا، تامل نادو، جهرخند او ګوجرات ايالتونو کي ثبت سوې.
انځور: Reuters/D. Siddiqui
بزګر او ورځني مزدوران
په ځانوژونکو کي ۴۲۴۸۰ بزګران او ورځني مزدوران (دهاړي کوونکي) شامل دي. پکښي ۱۰۲۸۱ کرونده ګر او ۳۲۵۵۹ يې ورځني مزدوران ياد سوي دي. په بزګرانو کي ۵۵۶۳ نارينه او ۳۹۴ يې مېرمني وې. په ورځني مزدور ځانوژونکو کي ۳۴۶۷ مېرمني هم شاملي دي.
انځور: AFP/N. Nanu
زيات ځوانان ځانونه وژني
له ټولو ځان وژونکو څخه ۹۳۰۶۱ يې داسي کسان ول چي عمرونه يې د ۱۸ او ۴۵ کالونو تر منځ ول. په دې توګه د ياد عمر لرونکو فيصدي په ځانوژونکو کي ۶۷ سلنه او په دې توګه تر نيمايي لا زياته ده. د ياد عمر په ډله کي ځانوژنه د ۲۰۱۸ کال په پرتله ۴ سلنه زياته سوې ده.
انځور: Getty Images/AFP/Str
اکثره په غړغړه ځانونه وژني
له ثبت سوو ارقامو څرګنده سوې چي له ځانوژونکو څخه ۵۳،۶ او په دې توګه اکثريت يې ځانونه د غړغړه يا زندۍ کولو له لاري وژني. په ټوليزه توګه په ۲۰۱۹ کال ۷۴۶۲۹ انسانانو په هند کي ځانونه پخپله په رسۍ راځړولي دي.
انځور: picture alliance/ZUMA Press/W. Sabawoon
تر ټولو زياتي ځانوژنې په مهاراشترا ايالت کي
له دولتي ارقامو څخه څرګنده سوې ده چي په هند کي تر ټولو زياتي ځانوژنې د مهاراشترا په ايالت کي تر سره کيږي. په مهاراشترا، تامل نادو، لوېديځ بنګال، مادهياپردېش او کارناتاکا ايالتونو کي د هند د ټولو ځانوژنو نيمه برخه ځانوژنې تر سره سوي دي.
انځور: Reuters
معاش او زدکړې
په ځانوژونکو کي د هغو کسانو برخه ۲۳،۳ سلنه وه، چي زدکړي يې تر لسمې ټولګۍ زياتي نه وې. له ځانوژونکو څخه ۳،۷ سلنه يې داسي کسان ول د لوړو زدکړو څښتنان ول. په ځانوژونکو کي په اوسط توګه هر کس د کاله تر ۱۰۰ زرو هندۍ روپيو (۱۳۶۵ امريکايي ډالره) څخه کم عايد لاره. په ځان وژونکو کي ۲۹،۶ سلنه داسي کسان ول چي کلنی عايد يې د يو لک روپيو او پنځو لکو روپيو تر منځ ؤ.