د امریکا هوايي قواوو بیا یوه هوايي آله ویشتلې، خو دا وار د هیورن بحیرې پر سر، کومه چي د کاناډا او امریکا متحده ایالاتو په سرحد کي موقعیت لري. په همدې حال کي امریکا او چین د بالونونو د موضوع په اړه خبري سره کوي.
اعلان
د امریکا متحده ایالاتو د دفاع وزارت د یوې بلي نا پيژندل سوي هوايي آلې د ویشتلو خبر تایید کړی دی. پنتاګون خبر ورکړی دی چي دغه واقعه په میشیګن ایالت کي د هیورن بحیرې پر سر باندي رامنځته سوې ده.
د میشیګن ایالت د کانګرس جمهوري غوښتونکي وکیل، جېک بیرګمن لیکلي دي: «زه د جنګي پیلوټانو د قاطع دغه عمل ستاینه کوم». په عین حال کي هغه ټینګار وکړ چي « د امریکا ولس تر دې لا ښه جواب ورکولو ته منتظر ؤ، تر کوم چي اوس موږ ورکړی دی».
په عین ډول سره د دغه ایالت د دیموکراټانو وکیلي، الیزا ستولکین ویلي دي،«موږ له دې سره علاقه لرو چي دا څه ډول یوه آله وه او د کوم هدف په خاطر وه».
له ورځو راهیسي یوه معما ده
د شمالي امریکا پر فضا باندي دغو اسرار آمیزه هوايي آلو ښکاره کیدل امریکا متحده ایالات او نړۍ مصروفه کړې او یوه معما ورته ګرځېدلې ده.
د امریکا هوايي قواوو حتی د تیري جمعې او شنبې په ورځو باندي دوه ښه نه پیژندل سوي هوايي آلې ویشتلي دي: یوه د امریکا د الاسکا ایالت د ساحل مخته او بله د کاناډا پر شمال باندي. خو تراوسه پوري لا دا معلومه نه ده چي دا څه ډول آلې دي، د کومه ځایه راځي او کوم اهداف یې تعقیبول. ویل کیږي، چي د هغوی د بقایاوو او ټوټو تر راایستلو وروسته به یې نتیجه هم معلومه سي.
اوسنۍ پيښي د هغه چینايي استخباراتي بالون پيښه په یاد راوړي چي د فبرورۍ میاشتي په سر کي د سوت کارولاین ایالت د ساحل مخته د امریکا د هوايي قواوو په واسطه راکښته او وویشتل سو. دا نو اوس معلومه نه ده چي دغه او اوسنۍ نوي واقعې یو له بل سره ارتباط لري او که څنګه.
اعلان
امریکاو او چین د اول وار له پاره د بالون پر پيښو خبري سره کوي
د فبرورۍ میاشتي پر څلورمه د سوت کارولاین ایالت د ساحل مخته د امریکا هوايي قواوو په واسطه تر ویشتل سوي شکمن چینايي بالون وروسته امریکا متحده ایالات او چین په اول وار یو له بل سره خبري کوي.
د امریکا د دفاع وزارت مرستیالي، میلیسا دالتون ژورناليستانو ته وویل: «د امریکا پر فضا باندي د بالون پر واقعې باندي له چین سره تماس نیول سوی دی». خو د دې په باب چي له چا سره تماس نیول سوی او کومه محتوی یې درلوده، هغې یې په هکله څه نه دي ویلي.
د امریکا د دفاع وزیر، لویید استین تر هغه وروسته چي څو ورځي د امریکا پر فضا باندي چینايي بالون په پرواز کي و، او بالاخره د امریکايي قواوو له خوا وویشتل سو، ناکامه کوښښ وکړ چي په دې اړه د چین د دفاع وزیر سره خبري وکړي. تیره پنجشنبه پیکینک هم دا تایید کړه چي د استین سره یې تلیفوني خبري رد کړي دي.
له بلي خوا بیا د چین د دفاع وزارت اعلان کړی دی چي «د امریکا متحده ایالاتو غیر مسؤلانه او سخت اشتباه امیزه برخورد د دواړو هیوادونو د پوځونو ترمنځ د خبرو او ډیالوګ په خاطر مناسبه فضا نه ده رامنځته کړې.»
د امریکا پر فضأ باندي د چینايي بالون پرله پسې څو ورځي ښکاره کیدل د واشنګټن او پیکینګ ترمنځ روابط خړ پړ کړي دي. خارجه وزیر، انتونیو بلینکن چین ته خپل پلان سوی سفر قطع کړ. واشنګټن د تیري چهارشنبې په ورځ اعلان وکړ، چي ویشتل سوی بالون د استخباراتي بالونونو د هغي مکملي سلسلې یوه برخه وه چي د نړۍ پر پنځو براعظمونو باندي په پرواز کي دي.
د جنوبي او مرکزي امریکا پر فضا باندي هم عین ډول بالونونه لیدل سوي وه. خو چین د جاسوسۍ ګرده دغه تورونه ردوي او هغه د ملکي هواپيژندني په خاطر تحقیقاتي بالونونه بولي.
د امریکا استخباراتي ادارې یا «سي آی اې» د شاه حسین او د سوزن کابوټ ترمنځ د اړیکو د لا غښتلي کولو هڅې پیل کړې. له فلمي ستورې سوزن سره د حسین د ملاقات پرمهال به، د اردن دغه ځوان پاچا د خصوصي ساتونکو تر څار لاندې وو.
انځور: picture-alliance/Everett Collection
له ملکي مونا سره واده او سوزن کابوټ
د امریکا استخباراتي ادارې پر کابوټ فشار راوړ چې هغه له شاه حسین سره جنسي اړیکي ونیسي او له بل پلوه شاه حسین هم رسنیو ته د دې اړیکو د خبر د رسیدو له امله احتیاط کوو. د ۱۹۵۹م کال د اپریل میاشتې په ۱۸ نیټه شاه حسین یوازې بیرته اردن ته ولاړ او بیا یې په ۱۹۶۱م کال کې له یوې بریتانوی میرمنې سره واده وکړ. دغه میرمن بیا وروسته د ملکه مونا په نامه مشهوره شوه.
انځور: picture-alliance/dpa
له سوزن کابوټ سره اړیکې
د استخباراتي معلوماتو له مخې شاه حسین تر څو کلونو پورې سوزن ته لیکونه لیږل. په همدې وخت کې له ملکه مونا څخه د هغه څلور ماشومان هم نړۍ ته راغلي وو چې بیا وروسته دوی په ۱۹۷۲ کې بیرته سره جلا شول. د اردن اوسنۍ پاچا شاه عبدالله هم د ملکې مونا اولاد دی.
انځور: picture-alliance/dpa/Larsen
له سوزن کابوټ سره د اړیکو پای
امریکايي فلمي ستورې سوزن کابوټ او شاه حسین خپلې اړیکې هغه وخت پای ته ورسولې چې کله حسين ته معلوم شول چې هغه یهودۍ ده. بل لوري ته بیا شاه حسین د شاه حسین دریمه میرمن علیا الحسین په ۱۹۷۷م کال کې د هلیکوپترې په یوه پیښه کې وژل شوې وه.
انځور: picture-alliance/dpa/Keystone Press
د شاه حسین څلورم واده
په ۱۹۷۸م کال کې ادرني پاچا له ایلزبیت نجیب الحلبی سره واده وکړ او دغه میرمن بیا وروسته د ملکه نور په نامه مشهوره شوه. شاه حسین له دې میرمنې هم څلور بچیان لري.