اتریش: په لومړنیو ښوونځو کې پر پوړني بندیز لغوه شو
۱۳۹۹ آذر ۲۴, دوشنبه
د اتریش د اساسي قانون محکمې په لومړنیو ښوونځیو کې د مسلمانو نجونو پر پوړني لګول شوی بندیز غیر قانوني بللی او هغه یې لغوه کړی دی. دا قانون تیر کال تصویب شوی وو.
انځور: Imago/photothek/L. Johannsen
اعلان
له وینا څخه ترلاسه شوو رپوټونو په حواله د اتریش د اساسي قانون محکمې د جمعې په ورځ په خپله یوه پریکړه کې ویلي دي چې دا قانون د مساواتو او برابرۍ د اصولو خلاف او له همدې امله له اساسي قانون سره په ټکر کې دی.
دا قانون په ۲۰۱۹م کال کې د اتریش په پارلمان کې د ښي اړخو محافظه پاله استازو په وړاندیز په دې دلیل د رای په اکثریت سره تصویب شوی وو چې هدف یي له جبر څخه د مسلمانو کورنیو د کوچنیو ماشومانو بچول دي.
په هغه وخت کې په ویانا کې د دغه هیواد پارلمان د قانون جوړونې پر مهال دا هم ویلي ول چې په لومړنیو (ابتدایه) ښوونځیو کې په ماشومانو پوړنی پر سرول، نه یوزاې له دوی سره د جنسیتي نابرابرۍ پر اساس د جابرانه چلند ښکارېندویي کوي، بلکې له دې سره به کم عمره مسلمانې نجونې له دې څخه هم وژغورل شي «چې اسلامي نظریاتو ته سیاسي رنګ ورکړي.»
د دې قانون نافذول «تبعیضي» وو
د دې قانون پر خلاف په اتریش کې د دوو مسلمانانو نجونو او د هغو د مور او پلار له خوا دعوی شوې وه چې دا قانون یوازې د هغو مسلمانو نجونو له پاره جوړ شوی چې خپل بشپړ سر پټوي.
د دوی په خبره دا په داسې حال کې چې د دې قانون اطلاق د یهوديانو او سک کورنیو پر ماشومانو نه کیده، کوم چې له خپلې خولۍ یا پگړۍ سره خپل سرونه په جزوي ډول پټوي.
انځور: picture-alliance/dpa/F.Heyder
د اتریش د اساسي قانون محکمې مشر قاضي کرستوف ګرابن وارتر، په دې اړه ویلي دي: «دا قانون ځکه له اساسي قانون سره په ټکر کې دی چې دا د تبعیضي چلندونو، مذهبي آزادۍ او د بیان آزادۍ پورې د اړوندو اساسي اصولو سره په ټکر کې دی.»
«تعلیم ته د ماشومانو لاس رسی له خطر سره مخامخ دی»
د محکمې مشر ویلي دي: «دا خطر هم پر خپل ځای پاته دی چې د دې قانون له کبله زده کړې ته د مسلمانو ماشومانو لاس رسی ستونزمن شي او په ټولنیز ډول له مرکزي ادارې سره د دوی د ارتباط قطعه کیدو خطر موجود دی.»
کرستوف ګرابن وارټر، د محکمې د پریکړې د وړاندې کولو پر مهال وویل: «د سرپټول یا د پوړني پر سرول یوازې په مذهبي بنسټ ترسره کیدونکی عمل نه دی، بلکې دا کلتوري او عنعنوي دلایل هم لري.» له همدې امله محکمې دا پریکړه لغوه کړه.
په اتریش کې د مسلمانانو د مختلفو مذهبي ډلو اتحاد(IGGOe) هم د محکمې د دې پریکړې هرکلی کړی دی. دغې اتحادیی ویلي دي چې دا پریکړه «پر سم لور یو مهم ګام دی، چې د مذهبي آزادۍ او د قانون حاکمیت لا زیات مستحکم کوي.»
دویچه ویله: ش. ن/ ن.ز
پر اړونده موضوع زمونږ له آرشیف څخه انځوریز رپوټ:
د کوم دين پېرويان څه شی پر سر کوي؟
د نړۍ په مختلفو دینونو کې په عقیدوي لحاظ د سر د پټولو له پاره له لونګۍ، خولۍ، څادر او کِپا په څیر له مختلفو شیانو څخه کار اخیستل کیږي. په دې انځوریز رپوټ کې به وګورئ چې د کوم دين پیروان څه په سر کوي.
انځور: picture-alliance/dpa/M.Kappeler
د سر دسمال یا سکارف
د سر دسمال ته د حجاب یوه برخه هم ویل کیږي. په لویدیځو هیوادونو کې د حجاب اغوستلو پر موضوع ډير سخت بحثونه روان دي. د ترکیې او یو شمیر عربي هیوادونو اکثره ښځې خپل سر په سکارف یا د سر په دسمال او پړوني پټوي.
انځور: picture-alliance/dpa/G. Schiffmann
حجاب ډوله څادر
په منځني ختیځ کې ډیرې مسلمانې ښځې له ځان څخه حجاب ډوله څادر تاووي. له دې حجاب ډوله څادر سره ټول بدن پټیږي چې معمولاً تور رنګ لري.
انځور: picture-alliance/dpa/M.Kappeler
کِپا
اروپایې یهودانو په اوولسم او اتلمسه پیړۍ کې د دیني علامت یا نښې په توګه د کِپا (دا ډول کوچنۍ خولۍ چې په انځور کې لیدل کیږي)پر سرول پیل کړل. د یهودانو د مذهبي دود له مخې ټول سړي باید د عبادت او هديرې ته د تګ پرمهال کَپا په سر کړي.
انځور: picture alliance/dpa/W. Rothermel
تاج
د کاتولیک کلیسا کشیش د مذهبي مراسمو پر مهال یو تاج پر سروي. د دې تاج ډوله خولۍ شاته دوه فیتې لګول شوي دي چې د پخواني او نوي عصر د انجيل د نخصو نښه بلل کیږي.
د روم کاتولیکانو پاپ یا کشيشانو له دیارلسمې پيړۍ څخه د بیرت په نامه خولۍ په سرول پيل کړل. په آلمان، هالنډ او فرانسه کې دا خولۍ ۴ کونجونه لري.
انځور: Picture-alliance/akg-images
نقاب یا منډاسا
له کاټن یا پنبې څخه جوړ دغه دسمال یا څادر لږ تر لږه ۱۵ متره اوږدوالی لري. دا ډیري وختونه په لویدیځ افریقایې هیوادونو کې استعمالیږي. د طوارقو جنګیالیو به د خپل مخ او سر پټولو له پاره دا څادر په ډیره مینه په سروه.
