په وارسا کي جو بایدن په غیر مستقیم ډول سره د پوتین وینا ته جواب ورکړ، کومه چي څو ساعته دمخه یې ورکړې وه. د بایدن پیغام هغه ته داؤ: ازادي به بریالۍ سي.
اعلان
د امریکا او روسیې جمهوررئیسانو، جوبایدن او ولاد یمیر پوتین په عین ورځ باندي اساسي بیانیې ورکړې. بایدن په ورسا او پوتین په مسکو کي. یو ډول د لیري څخه مناظره. خو دلته خبره پر سیالۍ او مسابقې باندي نه وه، لکه په یوه کلپ کي چي خبري ورباندي کیږي، بلکي خبره پر جنګ، ازادي، مرګ او ژوند باندي وه. دې خبري ته د بایدن امنیتي مشاور، جېک سلیوان یو وار بیا اشاره کړې ده.
پوتین پر اوکراین، امریکا متحده ایالاتو او په خبره یې مغروره غرب باندي تور ولګاوه چي د اوکراین جنګ یې شروع کړی دی او روسیې یې باید یوازي دفاع کړې وای. بایدن په خپله وینا کي دغه ادعا نادیده ونه نیوله، بلکي مستقیمأ یې روسي ولس ته مراجعه وکړه او ویې ویل: «غرب پر روسیې باندي د حملې اراده نه درلوده».
هغه خپلو خبرو ته ادامه ورکړه او ویې ویل: «پوتین دغه جنګ انتخاب کړی دی او کولای سي په یوه کلمه یې ختم هم کړي.» بایدن همدارنګه وویل چي اوکراین نسي کولای جنګ بند کړي، ځکه چي په دې صورت کي به خپل موجودیت هم له لاسه ورکړي.
له بلي خوا بیا پوتین په مسکو کي اعلان وکړ چي روسیه د ابر قدرتونو تر منځ د اټومي وسلو د محدودیت وروستی لوی تړون د تعلیق په حالت کي راولي. ناټو او د امریکا خارجه وزیر، انتوني بلینکن دا یو غیر مسؤولانه عمل وباله او د روسیې څخه یې وغوښتل چي پر دغه اقدام باندي له سره غور وکړي.
د برلین د علم او سیاست د مؤسسې د امنیتي مسایلو کارپوه، شټیفان مایسټر په نظر دا «د مسکو له خوا د توري ښکاره کولو» په معنی دی. هغه دویچه ویله ته وویل: «فکر نه کوي چي پوتین به اټومي وسلې استعمال کړي او په اصطلاح د کنټرول څخه یې ووزي.»
د اوکراین د جنګ تر شروع کیدو وروسته یوولس میاشتي دمخه د وارسا څخه د بایدن د لیدني کتني برخلاف دا پلا هغه شخصأ د پوتین څخه نه یوازي یادونه و نه کړه، بلکي سربیره پردې یې دا هم وویل، چي «دغه سړی نسی کولای پر قدرت باندي پاته سي».
د رژیم د تغیر په باب هیڅ کلمه نه، خو ښکاره دا اعلان چي هغه کسان چي د جنګي جنایت او بشریت په مقابل کي د جنایت مسؤلیت پرغاړه لري، په اخره کي به خامخا محاکمه کیږي.
لکه څنګه چي یې انتظار کیدی، بایدن د امریکا متحده ایالاتو او ناټو «نه قطع کیدونکي مکلفیت» یوواربیا نوی کړ او ویې ویل چي د اوکراین سره به د روسیې پرضد د دفاع په لار کي ودریږي، په مالي امکانات، وسلو، او نور وسایلو سره او هغه هم تر «څو پوري چي ضروري وي».
خو هغه مشخصه وعده ورنه کړه. هغه د یوې مشخصي وسلې د سیسټم او وخت او زمان خبره هم و نه کړه، خو دا یې وویل چي هغه تصامیم چي موږ یې «په راتلونکو پنځو کلونو کي نیسو، زموږ د ژوندانه ډول به د لسیزو له پاره مشخص او تعیین کړي».
اوکرایني ځواکونو د می پر ۱۶ پریکړه وکړه چې د آزوفستال فولادو کارخانې څخه وروسته د نژدې ۳ میاشتو مقاومته ووځي. دا په ماريوپول کې د اوکرايني ځواکونه تر ټولو وروستی او کلک سنګر وو چې د روسي ځواکونو په محاصره کې وو.
انځور: Alexander Ermochenko/REUTERS
د می ۱۸مه
د می مياشتي پر ۱۸، فنلند او سويډن په ناټو سازمان کې د غړيتوب له پاره خپل درخواستونه وړاندې کړل. دغه اقدام د جګړې پر مهال د اوکراین د متحدینو د پوځي اتحاد د لا پراختیا او پر مسکو یو قوي ګوزار وو.
انځور: JOHANNA GERON/AFP
جون ۲۰۲۲
په جون میاشت کې اوکراین ته د امریکايي هيمارس توغنديو په ګډون ډيرې غربي وسلې ورسېدې. د آرشیف انځور
روسيې د نومبر مياشتي پر ۹ له خیرسون څخه د خپلو ځواکونو د شاتګ اعلان وکړ. تر هغه وروسته دغه ښار اوکرایني ځواکونو بېرته ونیو او د دغه هیواد ولسمشر، ولاديمیر زیلنسکي هم هلته ورغی له خپلو ځواکونو او د سیمې له اوسیدونکو سره ېې وکتل.
انځور: Valentyn Ogirenko/REUTERS
د دسمبر ۵مه
د روسېې پوځ د دسمبر میاشتې پر ۵ وويل چې اوکراین د روسېې په خاوره کې دننه ډير وړاندې د دوی پر دوو پوځي اډو بریدونه کړي دي. روسېې وويل چې اوکراین په دغو بریدونو کې له اوږد واټن وهونکو جنګي ډرون څخه استفاده کړې ده.
انځور: TASS/dpa/picture alliance
د نومبر ۲۱
د ۲۰۲۲م کال د نومبر مياشتي پر ۲۱ د اوکراین ولسمشر ولودیمیر زیلنسکي امریکا متحده ایالتو ته ولاړ او له ولسمشر جو بایدن سره ېې وکتل. دا د جګړې له پيل راوروسته امریکا ته د زيلنسکي لومړی سفر وو چې پکې اوکراین ته د پيټرويټ هوايي دفاع سیستم او نورو وسلو پر ورکړې خبرې وشوې.
انځور: Andrew Harnik/AP Photo/picture alliance
جنوري ۲۰۲۳
اوکراین د نوي کال په لومړيو شيبو کې په ماکییوکا سیمه کې د روسي عسکرو يو مرکز په نخښه کړ. د روسېې دفاع وزارت وویل چې په دغه برید کې ېې ۸۹ عسکر ووژل شول. دا پر روسي عسکرو د اوکراین یوه تر ټولو خونړۍ حمله وه.
انځور: ALEXANDER ERMOCHENKO/REUTERS
د جنوري ۱۴مه
روسي ځواکونو د روسېې پر برېښنايي زېربناوو خپل بریدونه جاري ساتلي. د جنوري مياشتي پر ۱۴ یو روسی توغندی د اوکراین په دنيپرو کې د هستوګنې پر یو ساختمان ولګيد، چې ۴۵ کسان پکې ووژل.