د طالبانو د سوداګرۍ او صنایعو وزارت په کابل کې د دغو شرکتونو په مالي لګښت د داخلي تولیدي شرکتونو د تولیداتو نندارتون جوړ کړ.

په دغه نندارتون کې شاوخوا ۵۵۰ داخلي تولیدي شرکتونو خپل تولیدات نندارې ته ایښي دي. په دې نندارتون کې د ښځو تولیدي او کرهڼيز شرکتونه له سختو محدودیتونو سره سره ګډون درلود.

په افغانستان کې د طالبانو له واکمنۍ او پر ښځو له بندیزونو وروسته په دغه هېواد کې ډېرې سوداګرې ښځې سختې زیانمنې شوې دي. د کرهڼې له پاره د مسلکي ښځو اتحادیې مشره ممتاز یوسفزۍ وايي چې اوس په ټول افغانستان کې ۴۵۰۰ ښځې د کرهڼې له پاره د مسلکي ښځو د اتحادیې غړي دي.

د کرهڼې په برخه کې د مسلکي ښځو د اتحادیې مشره د ښځینه بزګرانو د ستونزو په اړه خبرې کوي او زیاتوي چې د طالبانو له واکمنۍ سره ډېر شرکتونه سقوط شوي دي او د کارکوونکو معاشونه او د دفتر لګښتونه یې نشوای پوره کولای.

د دغه نندارتون په یوه برخه کې پر کرهڼیزو محصولاتو سربېره د ښځو جامې او لاسي صنایع هم نندارې ته اېښودل شوي وو. د دغو سوداګرو او صنعت کارو مېرمنو له ډلې صالحه سخي وایي چې د لاسي صنايعو په برخه کې ښځې له اقتصادي پلوه له ستونزو سره مخ دي او زیانمنې شوې دي. هغه وايي، لاسي صنايعو ته بازار نشته او خلک يې د پېرلو توان نه لري.

دا سوداګره مېرمن زیاتوي، هغه نجونې او مېرمنې چې له زده کړو او کار څخه بې برخې وې، اوس د خیاطۍ او لاسي صنایعو په ګډون يې، مرۍ اوبدلو، حکاکي، میناتوري او نقاشۍ ته مخه کړې ده.

د صنعتګرو ښځو غړې صالحه سخي وایي چې د ښځو د لاسي صنایعو له پاره بازار نشته او خلک هم د پېریدلو توان نه لري.

دا سوداګره زیاتوي چې په نندارتون کې د ښځو له پاره هیڅ اسانتیا نه وه او د ښځو د نندارتون تالار له نارینه وو څخه جلا وو.هغې وویل: «نندارتون ته د ښځو او نارینه وو لارې جلا دي. طالبانو دا موضوع جدي نیولې ده. دا په پیر او پلور باندې زیاتې اغیزه لري. کله چې یوه کورنۍ نندارتون ته راځي، سړی باید له یوې لارې ولاړ شي او ښځه له بلې لارې.»

ځيني هغه ښځې او نجونې چې له زده کړو پاتې دي، نقاشۍ، میناتورۍ او حکاکۍ ته يې مخه کړې ده. دغه مېرمنې او نجونې چې د خپلو هنري اثارو په پلورلو سره د خپلو کورنیو اړتیاوې پوره کوي، وايي چې د طالبانو د بندیزونو له امله نه شي کولای ځینې اثار په عام محضر کې نندارې ته وړاندې کړي.

فرشته مرادي چې د نقاشي او میناتوري په برخه کې کار کوي، وايي چې دا هنري اثر یې په افغانستان کې د نجونو او ښځو د وضعیت د انعکاس له پاره راوړی چې په دې نندارتون کې نندارې ته وړاندې شي، خو د طالبانو مامورین دا اثر واخیست او له ځانه سره یې یووړل.

رخسار سادات چې له ښوونځي څخه تر فراغت وروسته نقاشۍ او انځورګرۍ ته مخه کړې، په افغانستان کې د نقاشۍ د هنر له زوال څخه اندېښمنه ده. هغه وايي چې بندیزونه تر دې حده پورې دي چې نشي کولای هغه څه نقاشي او نندارې ته وړاندې کړي چې دا یې خوښوي.

هغه زیاتوي چې د نقاشۍ اثر باید د طالبانو د ادارې له روحیې سره سم وي: «یو تر ټولو مهم محدودیت دا دی چې موږ هیڅکله په خپله خوښه نقاشي نه شو کولای. د مثال په توګه، موږ اجازه نه لرو چې د یوې نجلۍ انځور نقاشي او نندارې ته وړاندې کړو.»