د راخين آيالت څخه انځورونو کې ليدل کيږي چې کلي او زراعتي ځمکې د خړو اوبو لاندې کيږي. ميانمار هر کال داسې موسمي بارانونه مشاهده کوي، خو د هوا افراطي حالات په وروستيو اوونيو کې په ټوله نړۍ کې زيات شوي دي.
څېړونکي وايي چې دغه حالات د اقليمي تغييراتو له کبله لا بدتر شوي دي. د ميانمار د ټولنيزې رفاه د مديرې، لای شوې زين او، په خبره په ورستيو بارانونو کې پنځه تنه وژل شوي او له ۳۷ زرو زيات خلک په ميانمار کې له خپلو کورونو څخه تخليه شوي دي چې دغه شمېره د جمعې په ورځ له ۴۰ زرو څخه هم واوښته.په بنګله ديش کې د روهنګيا مهاجرو ۲۰۰۰ کورونه سوځيدلي
هغې دا هم وويل چې »زموږ دپارتمنت هغو کورنيو ته اړين توکي ورکوي چې موقتي کمپونو ته تخليه شوي دي.« سيلابونه د جولای مياشتې په پای کې پيل شول چې د ميانمار نهه آيالتونه يې د راخين، کاچين، کارن، مون او چين آيالت په شمول اغېزمن کړي دي.په میانمار کې هوایې برید لسګونو کسان وژلي دي
په کارن آيالت کې د خاورې ښويېدنې داسې يوه مهمه لويه لاره قطع کړې ده چې د تالينډ سرحد ته څېرمه پرته ده. د پوځي مشرتابه په خبره د يوه موقتي پله جوړول ښايي يوه مياشت وخت ونيسي. په ميانمار کې دامهال د پوځي مشرتابه او داسې وړو ملکي ډلو ترمنځ کړکېچ روان دی چې د پوځ مشري نه مني. د ځايي څارونکو ډلو په خبره د ۲۰۲۱ کال د پوځي کودتا راهيسې له ۳۸۰۰ څخه زيات خلک په دغه کړکېچ کې وژل شوي دي.
اي اف پي/ن.ص./ا.ا.
موچا توپان په میانمار او بنګله ديش کې په لکونو خلک اغیزمن کړي
د «موچا» په نوم توپان له ۲۰۰۷م کال راوروسته تر ټولو ځواکمن سمندري توپان بلل شوی دی. د دغه توپان له کبله تر اوسه یو شمېر کسان مړه شوي او په سلګونو زره خلک اړ شوي چې امنو سیمو ته ځانونه ورسوي.
انځور: SAI AUNG MAIN/AFPد موچا توپان سرعت په یو ساعت کې ۲۱۰ کیلومتره دی. ډېر چټک باد د يو شمیر کورونو چتونه الوزلي او حکومت امن سیمو ته د لکونو خلکو د ایستلو هڅې کوي.
د ستو بندري ښار ته ډېر زيان اوښتی
په میانمار کې تر ټولو ډير زیان بندري ښار، ستو (Sattu)، ته اوښتی. دغه ښار چې یونیم لک نفوس لري، ډير کورونه په کې تر اوبو لاندې شوي دي. چارواکي وايي چې په دې ښار کې له ۷۰۰ ډير کسان ټپیان شوي او له ۲۰ زره ډير نور کسان لوړو ودانيو، ښوونځیو او عبادت ځایونو ته انتقال شوي دي.
د پنځو کسانو مړينه تائيد شوې
د میانمار د راخين ایالت مواصلاتي لار سخته زیانمنه شوې چې حاضردمه ېې د اوښتو تاوانونه د اندازې لګول ستونزمن کار دی. په راخين ايالت کې د پنځو کسانو د مړېنه تصدیق شوې ده.
په بنگله ديش کې هم د توپان د ويجاړيو خبر ورکړل شوی دی خو تر اوسه د ځاني زيان په اړه څه نه دي ويل شوي.
په کوکس باراز کې د خلکو کړاو
بنګله ديشي چارواکي وايي چې په کوکس بازار کې له لس لکو ډیر روهنګیا مهاجر هم له دغه توپانه اغیزمن شوي، خو د ځاني زیان په اړه څه نه دي ویل شوي.
د چارواکو په خبره توپان د روهنګیا مهاجرو په کمپونو کې نژدې ۳۰۰ خیمې تخریب کړي دي.
خوندي ساحو ته د خلکو انتقال
بنګله دیشي چارواکو ويلي چې ۷نیم لکه افراد ېې امن ځایونو ته انتقال کړي او وايي چې د توپان له کبله څوک مړه شوي نه دي
د هند په څينو برخو کې د اورښتونو وړاندوېنه
د ۲۰۰۷م کال په نومبر کې توپان، د بنګله دیش په جنوبي ساحل کې له ۳۰۰۰ ډير کسان مړه کړل او د میليونو ډالرو په ارزښت مالي زیانونه ېې اړولي ول. ګاونډي هیواد هندوستان هم موچا سمندري توپان ته په کتو په یو شمیر شمال شرقي سیمو کې د ورښتونو وړاندوېنه کړې ده.
