وروسته له هغه چې د فرانسې ولسمشر امانویل ماکرون په دغه هیواد کې د تقاعد عمر له ۶۲ څخه ۶۴ ته لوړ کړ، په ټوله فرانسه کې د دې پریکړې پر خلاف لاریونونه او احتجاجونه را وپاریدل.
د فرانسې د کورنیو چارو وزیر ګیرالډ درمانین د ژورنال دو دیمانچ (JDD) په نامه یوې فرانسوۍ ورځپاڼې ته وویل چې د مارچ په میاشت کې د لاریونونو له پیل راهیسې په مجموعي ډول ۱۰۹۳ تنه پولیس افسران او د اور وژنې د ټیمونو غړي ټپیان شوي دي. نوموړي یادې اونیزې ورځپاڼې ته چې د هرې یکشنبې په ورځ خپریږي، وویل چې په دې موده کې د اور وژنې ۲۵۷۹ پېښې او پر عامه ودانیو ۳۱۶ بریدونه شوي دي.
درمانین د ټپي شویو مظاهره کوونکو دقیق ارقام ورنه کړل، خو ویې ویل چې له ۳۶ افسرانو څخه زور د استفادې په تور تحقیقات کیږي. د فرانسې د کورنیو چارو وزیر همدا راز هغه تورونه رد کړل چې ګواکې د پولیسو افسرانو د مظاهره چیانو په وړاندې له قهر او غوسې کار اخیستی او دا چې د مظاهرو د کنترول له پاره غیر متناسب ځواک کارولی دی. نوموړي په خپلو خبرو کې همدا راز زیاته کړه چې د مظاهرې په حق کې د تاوتریخوالي د کارولو حق شامل نه دی.
د فرانسې داخله وزیر درمانین وویل کله چې سوله ایز لاریونونه په تاوتریخوالي بدل شي د قانون پلي کونکي ځواکونه بیا اړ دي چې مداخله وکړي.انځور: Jeremias Gonzalez/AP Photo/picture alliance درمانین وویل کله چې سوله ایز لاریونونه په تاوتریخوالي بدل شي د قانون پلي کونکي ځواکونه بیا اړ دي چې مداخله وکړي. په فرانسه کې د تقاعد د عمر د لوړولو پر ضد لاریونونه چې د څو اونیو راهیسې سوله ایز وو، د مارچ په ۱۶ په تاوتریخوالی بدل شول. دغه لاریونونه هغه مهال په توتریخوالي واوښتل کله چې د فرانسې حکومت په پارلمان کې له رایې پرته د جنجالي اصلاحاتو د عملي کولو له پاره فشار ډیر کړ. دا په داسې حال کې ده چې د فرانسې د اساسي قانون شورا لا هم پر دغو اصلاحاتو بیا کتنه کوي.
په ورته وخت کې په فرانسه کې د سوداګرو اتحادیې د پنجشنبې په ورځ په ټول هیواد کې د لسمې ورځې د اعتصاب او لاریونونو غږ کړی، دا په داسې حال کې چې حکومت د اصلاحاتو په برخه کې د لویو امتیازاتو د ورکولو له پاره کوم زیګنال نه دی ورکړی. په فرانسه کې دغه اعتصابونه د عامه ژوند او د هوایي ترافیک د ګډوډیدو هم سبب شوی دی. سربیره پر دې د پټرول سټیشنونو ته د تیلو رسول په ځینو ځایونو کې اغیزمن شوي.
پر همدې موضوع زموږ له آرشییف څخه:
پاريس د اعتصابونو له کبله په کثافاتو کې ډوب دی
په فرانسه کې ځينو اتحاديو د تقاعد په برخه کې د اصلاحاتو پر ضد په اعتصاب لاس پورې کړی چې د تنظيفاتو اداره هم پکې شامله ده. اوس د پاریس سړکونه وار په وار په خځلو ډکيږي او بد بوی دی. اعتصاب ښايي تر دوشنبې وغځيږي. انځور: Stevens Tomas/ABACA/dpa/picture alliance په فرانسه کې له اوونيو راهيسې په سونو زره کسان سړکونو ته راوځي څو د حکومت له خوا د تقاعد د پلان شويو اصلاحاتو پر ضد احتجاج وکړي. د چهارشنبې په ورځ هم خلکو په احتجاجي مارش کې ګډون وکړ، لکه دلته په پاريس کې [په انځور کې] پوليس په ټول هيواد کې څه نا څه ۷۵۰ زرو مظاهره کوونکي د راوتلو اټکل کړی چې دا د مخکې ځل په پرتله يو څه لږ دي.
انځور: Aurelien Morissard/AP Photo/picture alliance انتقاد کوونکي وايي چې د ۶۲ کلنۍ څخه ۶۴ کلنۍ ته د تقاعد سن لوړول به په ځانګړي توګه د هغو کسانو له پاره ډېر سخت وي چې په فزيکي کارونو بوخت دي. د عامه خدماتو کاروونکو هم په اعتصاب لاس پورې کړی دی چې له کبله یې په ډېرو ښارونو کې تر يوې اوونۍ ډېرې مودې راهېسې کثافات نه دي انتقال شوي. يوازې د پاريس ښار په کوڅو کې په زرونو ټنه کثافات پراته دي.
انځور: Samuel Boivin/NurPhoto/picture alliance په سياحتي ځایونو کې موږکان هرې خوا ته موږکان ليدل کيږي. يوې ښځې د فرانسې خبري آژانس ته وويل: «کرکه مې کیږي. خلک ډېر په مشکل خپل کور ته د داخليدو لاره پيدا کوي.» يوې آلمانۍ سيلانې وويل چې غوښتل یې د خپل ملګري سره د مينې يو سفر ولري خو چټليو د ښار ښايست پيکه کړی دی. له امريکا څخه راغلی مارک بيا شکايت کوي: «د حفظ الصحې شرايط نه دي برابر او دا د سیاحت له پاره ښه خبره نه ده.»
انځور: Alain Jocard/AFP د خلکو د خوښې ضد اصلاحات؟ د فرانسې کابو ۷۰ سلنه خلک د دې اصلاحاتو پر ضد دي. د پاريس ښاواله چې د سوسيالستي ګوند څخه ده، هم د اعتصاب او مظاهرو پلوۍ ده. نوموړې د دوشنبې په ورځ وويل: «که چېرې دا هغه خلک اغیزمنوي چې په دولتي سيکتور کې کار کوي او همدا راز هغه هم چې په خصوصي شرکتونو کې په کار بوخت وي، نو زه پر حکومت غږ کوم: له دوی سره خبرې وکړئ!
انځور: Stevens Tomas/ABACA/picture alliance اعتصاب به څومره دوام وکړي؟ تر اوسه لا معلومه نه ده چې د ايوري سر سين په سيمه کې د خځلو د سوځولو په دې فابريکې کې ولاړې لارۍ به کله حرکت وکړي. د سوداګريزو اتحاديو د عمومي کنفدراسيون «سي جي ټي» د مشرې ناتاشا پومې په نظر د اعتصاب مسئوليت د حکومت پر غاړه دی. هغه وايي: «موږ دا ستونزه لرو چې داسې يو حکومت راباندې حاکم دی چې هرو مرو غواړي هغه اصلاحات عملي کړي چې د خلکو اکثريت ورسره موافق نه دی.»
انځور: Christophe Archambault/AFP د پلان بدليدو ته هيله مندي د عامه خدماتو کارونکي په نظر کې لري چې لږ تر لږه تر راتلونکې دوشنبې ورځې پورې اعتصاب ته دوام ورکړي. په دې منځ کې يوې منځګړې کميټې په پارلمان کې غونډه کړې ده. حکومت تمه لري چې پارلمان به بالاخره د پنجشنبې په ورځ دا اصلاحات تصويب کړي. سنا مجلس لا دمخه هغه تصویب کړي. خو اعتصاب کوونکي په تمه دي چې دوی به وتوانيږي په وروستيو دقيقو کې د دغه اصلاحاتو مخه ونيسي.
انځور: Christophe Archambault/AFP
ډي. پې. اې/خ.ح / ا.و.ا
