ځیني وختونه د اسراییل هوايي قواوي ، کله چي د غزې په تراډه کي بمبارۍ کوي، مخکي له مخکي خبراری ورکوي، تر څو ملکي خلګ پر سم وخت ځانونه د امن ځایونو ته ورسوي.
خو کله چي اسراییلي پوځ تیره جمعه (د می میاشتي ۱۴ مه) د حماس د تونلونو پر تأسیساتو باندي حمله وکړه، دغه ډول یو خبرداری نه ؤ ورکول سوی. دغه خبره د اسراییلو د پوځ یوه ویاند وکړه. ځکه چي په خبره یې هلته «تر ښار لاندي یو بل ښار» موجود ؤ، چي لویه برخه یې د استوګنو تر کورونو لاندي وه.
ویاند همدارنګه وویل، چي د حماس غورځنګ، کوم چي د غزې پر تراډه باندي د ۲۰۰۷ م کال راهیسي حکومت کوي، قصدأ یې دغه تونلونه تر تعمیرونو لاندي جوړ کړي وه، تر څو د اسراییلو د بمبارۍ څخه په امان وي. د هغه په خبره د هغو تقریبأ ۲۰۰۰ راکټانو ، چي د دوشنبه راهیسي پر اسراییل باندي ورفیر سوي دي، هم د استوګنو د کورونو څخه ورفیر سوي دي.
په زرونو کسان د تیښتي په حال کي دي
د اسراییلو او فلسطینیانو تر منځ لکه د تیري اونۍ د تشدده ډکو کشمکشونو په ډول دغه اونۍ هم د غزې د تراډی د ملکي خلګو ژوند ډیر خراب سو: همدا اوس د ملګرو ملتو د معلوماتو پراساس تقریبأ ۱۰۰۰۰۰ (يو لک) انسانان د اسراییلو د مځکنیو عملیاتو د بیري په دلیل د خپلو کورونو څخه وتلي دي. داډول یو حالت، چي د نړۍ په بل هرګوت کي د جنګونو او کشمکشونو په نتیجه کي رامنځته کیږي.
خو په دې تفاوت سره چي غزه محاصره ده، هغوی ته نه داسراییلو سره او نه هم د مصر سره په سرحد کي د وتلو اجازه او ویزه ورکول کیږي.
خوراکي محصولات ، تیل، ګاز، دواوي او درمل کمبود دي
بریدونه د مرستندویه سازمانونو کار هم سختوي، کوم چي د غزې په تراډه کي خلګو ته د مرستندویه مالونو د رسولو مسؤلیت پر غاړه لري. د ملګرو ملتونو د بشري کومکونو د دفتر په حواله د ۲۰۱۹ م کال راهیسي د غزې د ۱،۶ ملیونه اوسیدونکو څخه یې ۷۵ فیصده کومکونو ته محتاجه دي. د اوسنیو کشمکشونو ترشروع کیدو دمخه لا هره دریمه اساسي دوا کمبود وه.
انځور: Mohammed Salem/REUTERS برق او پاکي اوبه هغه څه دي، چي همیشه هلته کمبود دي. او څنګه چي د همدې می میاشتي د لسمي څخه اسراییلي خوا سرحدونه کاملأ تړلي دي، اوس نور هیڅ تیل او ګاز نه رسیږي. همدااوس ډیزل دومره کمبود دي، چي حتی د اطفايې موټرانو ته نه رسیږي.
د یادولو وړ ده، چي د اسراییل د هوايي بریدونو راپدیخوا د غزې په تراډه کي ۱۴۰ انسانان وژل سوي او تقریبأ ۱۰۰۰ تنه زخمیان سوي دي. د فلسطین د خیریه سازمانو په حواله یوازي پرون شنبه سهار د بې ځایه سوو خلګو او مهاجرو په یوه کمپ کي د یوې کورنۍ لس غړي ووژل سوه، چي په منځ کي یې کوچنیان هم وه.
آ./م.ق./ا.ا.
په غزې تړاډه کي د حماس د جنگیالانو پر ضد د اسرائیلي پوځ د عملیاتو په ترڅ کي له تیرو دوو اونیو راهیسي د ډیر ماشومانو او ښځو ترڅنگ په سونو فلسطینیان وژل شوي دي. انځور: DW/Shawgy el Farra د خپلي کورنۍ او دوستان پر مرگ ویر د غزې تړاډي په جنوبي سیمه رفاه کي د اسرائیلي يرغلونو په ترڅ کي د وژل شویو کسانو خپلوان او دوستان د خپلو عزیزانو پر مرگ ژاړي. د اسرائیلي ټانکونو پر مرمیو سربیره د دغه هیواد د هوايي ځواک له خوا هم د حماس پر مرکزونو بمبار روان دی.
انځور: Reuters د غزې د اوسیدونکو بې وسي او ناتواني د غزې ټول نظام د پرله پسي يرغلونو له امله کډوډ شوی دی. د غزې په ۷۰ سلنه برخه کي بریښنا نشته او د پاکو اوبو د نشتوالي له امله وضعیت ورځ تر بلي خرابیږي. د غزې بې وسه خلکو ته یوازي دا چي د خپلو عزیزانو پر مرگ ویر وکړي بله هیڅ لاره پاته نه ده.
انځور: DW/Shawgy el Farra په خپل هیواد کي در په دره د اسرائیلي بریدونو له امله د غزې په شمال کي ډير خلک د خپلو کورونو پرېښوولو ته اړ شوي دي. ډیرو ښځو او ماشومانو د ملگرو ملتونو له خوا جوړ شویو مرکزونو او یا هم ښوونځیو ته پناه وړې ده.
انځور: DW/Shawgy el Farra په معصومو سترگو کې له ورایه د بيري نخښي لیدل کیږي یو فلسطینی کوچنی چې د خپل کور یو څه پاته شوی سامان ورسره دی، د یوې داسي ودانۍ تر څنگ تیريږي چې د پولیسو په خبره د اسرائیلو د هوايي يرغلونو په نتیجه کې ویجاړ شوی دی.
انځور: Reuters اور زېږوونکي اسرائیلي ټانکونه له غزې تراډي سره نژدې د اسرائیلو له سرحد څخه د توپونو ۱۵۵ ملي متري مرمۍ په غزه کې د حماس جنگیالانو پر مرکزونو باندي توغول کیږي. اسرائیل وايي چي دوی د دې ترمخه لا فلسطینیانو ته خبرداری ورکړی وو چي د غزې له شمالي برخو څخه ووځي، په داسې حال کي چي فلسطینیان بیا وايي چي د غزې هیڅ یوه سیمه له اسرائيلي يرغلونو څخه خوندي پاته نه ده.
انځور: J.Guez/AFP/Getty Images تر ځمکې لاندي تونلونو د ويجارولو عمليات اسرائیلي ټانکونه د غزې په شمالي برخه کي مصروف ښکاري. په غزه کي د ځمکنیو بریدونو په پيلیدو سره اسرائیل وايي چي دوی غواړي یوازي هغه تونلونه په نخښه کړي چې د حماس جنگیالي پکښې پټیږي او له دې لاري ځانونه د اسرائیلو خاوري ته رسوي.
انځور: Reuters «له چا څخه د انصاف تمه کیږي» یوه فلسطینۍ د خپل یو عزیز د ویجاړ شوي کور تر څنگ ناسته ده او ویر کوي. پولیس وايي چې د خان یونس د کډوالو کمپ ته نژدې دغه کور اسرائیلي توغندیو ویجاړ کړی دی.
انځور: Reuters یو فلسطینې کارپوه د خپل ویجاړ شوې کور له خاورو څخه د یوې کوربچې د را ايستلو هڅه کوي. دا کور د غزې په جنوبي برخه خان یونس کې موقعیت لري. د دوو اونیو راهیسې د اسرائیلو په برید کې د کمښت هیڅ څرک نه لیدل کیږي.
انځور: Reuters د غزې په ختیځ کي د«شجائیه»سیمي اوسیدونکو له پاره د یکشنې ورځ(د جولای ۲۰) ډیره خونړۍ ورځ وه. په دغه ورځ د اسرائیلو له خوا تر ډیرو سختو بریدونو وروسته پر سړکونو هر لور ته د مړو جسدونه پراته ول. د سختو فيرونو له امله امبولانسونو هم نه وشوای کولای چې د خلکو مرستي ته ور ورسيږي.
انځور: M.Abed/AFP/Getty Images د دوو اونیو پرله پسې عملیاتو په ترڅ کې د غزې تراډې ډیري سیمي په کڼوالو بندلي شوي دي. د دغو بریدونو په ترڅ کې تر ټولو ډیر مالي او ځاني زیان عام خلکو ته اووښتی دی.
انځور: DW/Shawgy el Farra