کرېچمر د »بيلد ام زونتاګ« ورځپاڼې ته وويل چې »موږ د امريکا متحده آيالاتو، قطر او نورو عربي هېوادونو څخه د مايع ګاز وارداتو له پاره اوږمهاله تړونونو ته اړتيا لرو. ورسره بايد اوس پخپله هم په شمالي سمندر کې ګاز ولټوو او کله چې جګړه پای ته رسېدلې وي، بايد بېرته د روسيې له ګازو څخه هم ګټه پورته کړو.«پر بريښنايي زيربناوو د روسي حملو ادامه؛ له خیرسون ښاره د ملکيانو د فوري وتلو امر
آلمان بايد د کرېچمر په نظر له نورو هېوادونو سره يو ځای د خبرو اترو له لارې د يو حل له پاره هڅه وکړي څو جګړه پای ته ورسول شي. د زاکسن لومړي وزير دا هم وويل چې »اوس د اروپايي ټولنې، امریکا متحده آيالاتو، چين، هند او چاپان ګډو ديپلوماتيکو هڅو ته ضرورت دی. دغه جګړه بايد وردول شي.«
د هغه په خبره دغسې خبرې اترې بايد په اُتوماتيک ډول د دې نتيجه ونه لري چې اوکراين د خپلې خاورې یوه برخه له لاسه ورکړي. د زاکسن آيالت حکومتي مشر وويل چې »د دې يو دليل هم نشته چې اوکراين د خپلې خاورې له يو مربع متر څخه هم تېر شي، جنګي خسارات بايد د روسيې له خوا ادا او جنګي جنايتکاران بايد مسئوليت اخيستلو ته راوستل شي. په دغسې يو دريځ سره بايد د سولې خبرې پيل شي.«شولڅ: پوتین اروپا ته د انرژۍ د نه لیږلو په سیاست کي ناکامه دی
کرېچمر همداراز د اروپايي ټولنې له خوا د روسيې په وړاندې بنديزونو ته د شک په سترګه ګوري. د هغه په خبره »بنديزونه بيا هم د وسلو له استعمال څخه غوره دي. خو هغه بايد د مهاجم په طرف کې لازم اغېز هم ولري.«
په ورته وخت کې کرېچمر د آلمان وضعيت ته هم اشاره وکړه او ويې ويل چې »موږ بايد درک کړو چې دغه بنديزونه د جرمني پر اقتصاد باندې کومې اغېزې لري. دلته يو سونامي توفان په جوړېدو دی.«
کرېچمر تر دې مخکې هم د اوکراين د جګړې په هکله د ناندرئيزو څرګندونو له کبله د خلکو توجه ځان ته اړولې وه. د آلمان د زي ډي اف چېنل په »مارکوس لانڅ« خپرونه کې يې د اوربند او د »جګړې د کنګلولو« غوښتنه کړې وه. په آلمان کې د اوکراين پخواني سفير، اندري مېلنيک، له دې وروسته اوکراين ته د کرېچمر بلنه بېرته اخيستې وه.
آ./ن.ص./ا.ا.
د اوکراين آزاد شوي کلي او ښارونه
د اوکراین وسله وال ځواکونه وتوانېدل چې د اوکراین د هغو سیمو یوه برخه آزاده کړي چې د روسیې له خوا نیول شوي دي. لیمان، ایزیوم او نور ښارونه او کلي د روسیې د پوځ له وتلو وروسته څنگه ښکاري؟
انځور: Leo Correa/AP/picture allianceاوکراين د خپلې خاوري د بيرته نيولو په حال کی دی
د اګست په پای کې، د اوکراین وسله والو ځواکونو د اوکراین په سویل او ختیځ کې د ځوابي عملیاتو د پیل اعلان وکړ. د اکتوبر په نیمایي کې دوی وتوانیدل چې د لسگونو ښارګوټو کنټرول بیرته ترلاسه کړي، د اوکراین د خرسون، زاپوریژیا، دونیڅک او لوهانسک سیمو په گډون، چې د روسیې فدراسیون د ساختگي ریفرنډمونو وروسته ضمیمه کړې.
کلي يې وران کړل، کورونه يې وسوځول
اوکرایني چارواکي د خپل پوځ د بریالیتوبونو خبر ورکوي. خو دوی د آزادو شویو ښارونو نومونه د امنيتي دلايلو له امله نه دي لیست کړي. په ډیرو سیمو کې د جګړو په ترڅ کې د استوګنې ودانۍ ویجاړې شوې، لکه دا د خیرسون په یوه کلي کې.
لیمان، د دونیڅک په سیمه کې د ترانسپورت لوی مرکز، د می په پای کې ونیول شو. د ښار آزادول یو ستراتیژیک بریالیتوب دی چې د اوکراین وسله والو ځواکونو ته اجازه ورکوي چې په لوهانسک سیمه کې یرغل ته دوام ورکړي. آزاديدل هم یوه سمبولیکه پیښه وه، ځکه چې مسکو یوه ورځ مخکې اعلان وکړ چې د اوکراین اشغال شوې سیمې به له روسیې سره الحاق کړي.
د ويجاړ شویو پوځي مهماتو غرونه
د اکتوبر په لومړۍ نېټه، د روسیې د فدراسیون د دفاع وزارت په رسمي توګه ومنله چې د روسیې پوځیان د لیمان څخه وتلي دي. د لارې په اوږدو کې عسکرو مات شوي ټانګونه، لارۍ او تخریب شوي پوځي تجهیزات پریښودل. پخپله لیمان کې، د اوکرایین وسله والو ځواکونو پریښودل شوي روسي مهمات چې کارول شوي نه ول، هم کشف کړل.
د اکټوبر په اوومه، د اوکراین پولیسو وویل چې وروسته له هغه چې روسان ووتل، په لیمان کې د ۱۸۰ جسدونو یو ډله ایز قبر وموندل شو. په موندل شوي جسدونو کی ټول د کورنيو غړي او د دوي ماشومان وو، چې دغه ماشومان د ۲۰۱۹ او ۲۰۲۱ ترمنځ زیږیدلي دي.
د می له نیمایي راهیسې، د لیمان ډیری اوسیدونکي مجبور ول چې پرته د بريښنا ، بخارۍ یا روانو اوبو ژوند وکړي. په دې عکس کې یو سړی له یوه پمپ څخه اوبه راوباسي، شاته یې یو ویجاړ شوی کور دی.
د خوراکي توکو له پاره په کتارونو کي دریدل
وروسته له هغه چې اوکرایني چارواکو د لیمان کنټرول ترلاسه کړ، دوی د ښار اوسیدونکو ته د خوراکي توکو او درملو ویش پیل کړ. خلکو د اړينو توکو ترلاسه کولو له پاره کتارونه جوړ کړي.
دلته د سولې په وخت کې یو ښوونځی جوړ شوی و. اوس د اوکراین بیرغ یو ځل بیا د ویجاړې شوې ودانۍ پر سر پورته دی. د سبق زده کړه باید نوره په ودانۍ کې ترسره نه شي.
د سپتمبر په نیمایي کې لیمان ته نږدې د دروبیشیو په کلي کې سخته جګړه پیل شوه. د کلي یو اوسیدونکی له خپل موټرسایکل سره د یوې ویجاړې ودانۍ څخه تیریږي.
د اوکراین ټانکونه - يقيني بريا
د سپتمبر په نیمایي کې، اوکراین د خارکیف سره نږدې یو بریالی برید پیل کړ او د سیمې ډیره برخه یې بیرته ونیوله. د څارونکو په وینا، د اوکراین پوځ په جګړه کې ستراتیژیک ابتکار ترلاسه کړ. د سپتمبر په ۱۴ د اوکراین ولسمشر ولادیمیر زیلینسکي سیمې ته سفر وکړ.
ازیوم: د ډونباس لپاره هیڅ اکمالات نشته
ایزیوم د اپریل په لومړیو کې د روسیې لخوا نیول شوی و. د سپتمبر په میاشت کې تر آزادۍ پورې، ښار د ډونباس په محاذ کې روسیې سرتیرو ترينه د اکمالاتو له پاره د یوې مهمې اډې په توګه کار اخيسته. په عکس کې یو څو پوړیزه استوګنځی ښکاري چې د مرميو په واسطه په بشپړه توګه ویجاړ شوی.
د اوکرایني چارواکو په وینا، د روسیې تر اشغال وروسته په ایزیوم کې په سلګونو د ناپيژندل شویو مړو قبرونه وموندل شول. د دغو ښخ شویو ځینی پاتې شونو کې د شکنجو نښې ښکاری. ملګرو ملتونو خپل کارکونکو ته دنده سپارلي، چې په ایزوم کې ډله ایز قبر ته ورشي.
په جګړه کې زیاتې زیربناوې هم ویجاړې شوې. په ایزوم کې یو پل جوړ شوی ترڅو په موقتي توګه د ویجاړ شوي پل ځای ونیسي.
د ایزیوم آزاد شوي ښار اوسیدونکي هڅه کوي په سختو شرایطو کې ژوند وکړي: پرته له بریښنا ، ګاز او د څښاک له اوبو. ډیری کورونه او ښاري زیربناوې د توغندیو له امله ډیر زیانمن شوي دي.
د اوکراین د نورو ښارونو د خلکو په څیر چې د روسیې له ښکيلاک څخه آزاد شوي، د ایزوم اوسیدونکي د رضاکارانو له خوا راوړل شوي خواړه په مننې سره مني.
د ایزیوم ځینې اوسیدونکي د روسیې د پوځ له خوا جوړې شوي سرپناوې له مینځه وړي.دوی د دغو سرپناو له لرګيو څخه د خپلو کورونو د تودولو له پاره استفاده کوي.
د خیرسون په څير د خارکیف په سیمه کې هم د روسیې زیات ویجاړ شوي پوځي تجهیزات پاتې دي. انځور د خارکیف- ایزیوم پر سړک د اوکرایني ځواکونو له خوا ویجاړ شوي روسي ټانکونه ښيي. خو د روسي پوځیانو اوسنی زیاتوالی د اوکراین پر پوځ یو ځل بیا فشارونه زیاتوي.
