د آلمان د ماليې وزير د فونکه رسنيزې ډلې ورځپاڼو ته ويلي چې »زه د آلمان د حکومت وظيفه تر ډېره دا بولم چې د اقامې د اجازې د نه لرونکو کسانو اخراج آسانه او غيرمنظمه کډوالي وردول شي. دا په داسې حال کې ده چې د آلمان د ښارونو او کليو اتحاد د ولسواليو په سر د زياتو مهاجرو له بوج څخه خبرداری ورکړی دی. ليندنر وويل »هغه مرستې چې له اوکراين څخه د ۵۷۰ زره راغلو انسانانو له پاره د بنيادي مصارفو په نوم ثبت شوي دي، هم د فدرالي حکومت له خوا تمويليږي.«ملګري ملتونه وايي د کډوالو له پاره د بودیجې له کمښت سره مخامخ یو
ولسوالۍ، ښارونه او کلي له ډېرې مودې راهيسې خبرداری ورکوي چې په ډېرو ځايونو کې د خلکو د منلو حد اکثر حدودو ته رسېدلي دي. دوه نيمې اوونۍ وړاندې د فدرالي حکومت، آيالتونو او ولسواليو ترمنځ د يوې سرمشريزې پرمهال حکومت ژمنه کړې وه چې د ۴۰۰۰ کډوالو د ځای پرځای کولو له پاره به ۵۶ نور املاک هم په اختيار کې ورکوي. ولسواليو البته له سرمشريزې وروسته د زياتو خبرو اړتيا ليدله او ويې غوښتل چې حکومت لګښتونه په بشپړ ډول په غاړه واخلي. راتلونکې چهارشنبه به آيالتي لومړي وزيرانې او وزيران د آلمان له صدراعظم اولاف شولڅ سره مشورې کوي. د غونډې څخه مخکې د آلمان د ښارونو او کليو اتحاد وويل چې »وضعيت ډېر ترينګلی دی«، نه يوازې د اوکراين جګړې څخه د شړل شوو کسانو له کبله، بلکې له نورو هېوادونو څخه د کډوالو له کبله هم. دغه خبره د ياد اتحاد اجرائيوي مشر، ګېرد لاندسبېرګ د »هاندلزبلات« ورځپاڼې ته وکړه.آلمان: فدرالي پوليسو ۱۸ کډوال له هوابندي يخچالي لارۍ ژغورلي دي
د هغه په خبره په ډېرو ځايونو کې بايد د هوټل کوټې په کرايه ونيول او د سپورټ تالارونه او نورې ودانۍ هم برابرې کړای شي. لاندسبېرګ دا اندېښنه لري چې د اوکراين په جګړه کې به په ژمي کې د کډوالو شمېر د ويجاړې شوې زېربنا له کبله لا زيات شي. د آلمان د ليبرال ګوند د فراکسيون اجرائيوي مشر، شتېفان توماي د اروپايي اتحاديې د ټولو ۲۷ غړو هېوادونو د کډوالو يوه سرمشريزه وغوښتله. د هغه په خبره »هدف بايد دا وي چې په پای کې يو ګډ اروپايي د پناه سيستم ته ورسيږو چې په حقوقي لحاظ الزامي د وېش يو مېکانيزم ولري.«
ای اف دي/ن.ص./ا.ا.
له بوسنيا څخه اروپايي ټولنې ته د مهاجرت له خطرونه ډکه لاره
د پسرلي له پېل راهيسې نه يوازې د مهاجرو شمير چې د بالکان له لارې اروپا ته راځي، د ډېريدو په حال کې دی، بلکې تاوتريخوالي او په کروشيا کې د اروپايي اتحادیې له سرحده د مهاجرو غيرقانوني ستنولو لړۍ هم يو ځل بيا چټکه شوې ده. انځور: Dirk Planert د بوسنيا د لوېديځ د بېهاج ښار په شا او خوا کې په کنډوالو او خيمو کې په زرونه مهاجر اروپايي اتحادیې ته د اخليدو په انتظار دي. دې ځوانانو نارينه وو خپل سفر څو کاله پخوا له پاکستانه پېل کړی دی. اوس څو مياشتې کیږي چې له بوسنيا څخه د وتلو لاره نه لري. د دغه ځوان مهاجر [په انځور کې] د زامي غاښ التهابي شوی. اروپا ترې يوازې د څو کيلومترو په واټن کې ده.
انځور: Dirk Planert/DW له سرحده د تیريدو فصل ته انتظار د پسرلي په شروع کيدو سره هوا ګرمه شوې ده او په ورته وخت کې له سرحده د تیريدو هڅې هم پيلیږي. دغه ځوان تر اوسه تر شلو ډېر ځله اروپايي اتحادیې ته د داخليدو هڅه کړې ده. خو هغه هر ځل د اروپايي ټولنې د پوليسو له خوا نيول شوی او په غير قانوني توګه بيرته بوسنيا ته استول شوی دی. جامې او د شا بکس یې د يوې مرستندويه ټولنې له خوا ترلاسه کړې دي.
انځور: Dirk Planert/DW دمګړۍ د ليپا په مهاجر کمپ کې چې د استوګنې له سيمې شل کيلومتره لېرې پروت دی، د ۲۰۰ او ۳۰۰ په منځ کې نارينه ژوند کوي. زياترو مهاجرو د دې دوو نارينو په څېر، د ځان له پاره پخپله د ښار په شا او خوا يا ځنګله کې سرپناه برابره کړې ده. دا ځای سرحد ته ډېر نزدې دی. د ښځو، ماشومانو او کورنيو له پاره په ښار کې دننه يو کوچنی کمپ شتون لري.
انځور: Dirk Planert/DW د بوسنیا په لوېدیځ کې انساني بحران تر اوسه لا پای ته نه دی رسیدلی خو کنترول شوی دی. ډېر مهاجرو اوس ځانونه خپلو هدفونو يعني آلمان، فرانیسې او يا ايټاليا ته رسولي دي. په تيرو مياشتو کې د ژمي سړی هوا له پولې څخه تيريدل ناشوني کړي ول. ډېرو مهاجرو د سارايوو او صربستان په کمپونو کې د پسرلي انتظار کړی دی.
انځور: Dirk Planert/DW د مرستندويه ټولنو او رضاکارانو مرسته له کلونو راهيسې په دې سيمو کې مهاجرو ته د رسېدګۍ او د هغوی د اړتيا د پوره کولو مسئوليت سيمه ایزو مرستندويه ټولنو او همدا راز له آلمان، اتریش، سويس او ايتاليا څخه رضاکارانو پر غاړه اخيستي دی. د «اس او اس – بیهاج» سازمان په ۲۰۱۵م کال کې د مهاجرو د بحران د اوج پر وخت جوړ شوی. دا ټولنه د مرستې رسولو له پاره بودجه د « Aachener Netzwerk» سازمان له خوا ترلاسه کوي.
انځور: Dirk Planert/DW مهاجرو ته د اړينو توکو رسول اندي جهيک د «اس او اس بېهاج» د مرستندويه ټولنې غړی دی. نوموړی هغه کنډوالې او کورونه چې مهاجر ترې د اروپا د سرحد پر لور د سفر په ترڅ کې په ځنګلونو کې د سرپناو په توګه کار اخلي، ښې پيژنی. هغه د خپل جيپ موټر سره سفر کوي او مهاجرو ته خواړه، جامې، اوبه او د رڼا وسایل رسوي.
انځور: Dirk Planert/DW اندي ۲۲ کلن دی او د «اس او اس بېهاج» ټولنې يو روزل شوی مرسته کوونکی دی. دی او نور همکاران یې د بوسنیا په لوېديځ کې د مهاجرو د ټپونو درملنه او د هغوی نورو روغتيايي ستونزو ته رسېدګي کوي. د بيړنيو پېښو له پاره هغوی يو امبولانس هم لري چې د آلمان د « Lautlos» په نوم خيريه موسسې له خوا یې ترلاسه کړی دی.
انځور: Dirk Planert/DW د سهار پر څلورو بجو لومړۍ بيړنۍ پېښه د کرواشيا سرحد ته څېرمه د ليپا د کمپ کارکوونکو تماس نيولی دی چې دوه نارينه د چړو په بريد کې ټپيان شوي دي چې د يوه حالت د اندیښنې وړ دی. دوې دقيقې وروسته د اس او اس بېهاج ټولنې ډله د پېښې ځای ته روانيږي. د يوه ټپي ژوند چې د بدن په پاسنۍ برخه کې یې د چړې ضربه ليدلې، په خطر کې دی.
انځور: Dirk Planert/DW د روغتون عاجله برخه مرسته کوي د دويم ټپي زخمونه روغتون ته پر لاره تداوي کيږي. خو د سخت ټپي شوي کس ژوند يوازې په روغتون کې تر بيړنۍ ترملنې وورسته ژغورل کيدای شي. ډېر مهاجرين د تاوتريخوالي له ويرې نه غواړي د ليپا کمپ ته ولاړ شي. هغوی وایي چې د دغه کمپ د کټارو تر شا وهل ټکول د ورځني ژوند برخه ده.
انځور: Dirk Planert/DW د بوسنيا پوليس د دیپورت شويو کسانو اسناد ثبتوي په کرواشيا کې د اروپا د خارجي پولې څخه په څو کيلومترۍ کې، د مهاجرو د پښو نخښې. د بوسنيا سرحدي پولیس هم د خپلو ګزمو پر وخت په منظم ډول د مهاجرو د پلونو د نخښو سره مخ کیږي. هغوی د کروشيا د پوليسو له خوا په غير قانوني توګه د شړل شويو کسانو اسناد ثبتوي او چارواکو ته یې سپاري. دا چې بيا له دغو معلوماتو سره څه کيږي، دوی نه پوهیږي.
انځور: Dirk Planert/DW «زما تراوما، ما نور هم قوي کوي» د بوسنيا پوليس د مريضو يا ټپي مهاجرو د موندنې په صورت کې د اس او اس بېهاج ټولنې ته خبر ور کوي. دا کار په ځانګړي توګه په ژمي کې د مهاجرو ژوند ژغوري. د دې ټولنې مشر زلاتان کواچویچ پخپله هم د جګړې يو قرباني دی. نوموړي د ۱۵ کلنې په عمر د بوسنيا په جګړه کې د يوه لاسي بم په چاودنه کې خپله کيڼه پښه بایللې وه. زلاتان وايي: «زما تراوما ما نور هم قوي کوي.»
انځور: Dirk Planert/DW کوواچويچ ځيني وخت په مهاجرو پسې د لټون له پاره بې پېلوټه الوتکه کاروي. دا په دې معنا ده چې د غرونو په منځ کې په لا ډېره پراخه ساحه کې لټون وکړي. هغه وايي: «موږ هره ورځ په داسې خلکو پسې لټه کوو چې مرستو او رسېدګۍ ته اړتیا لري. د پسرلي په رسېدو سره هغوی يو ځل له سرحده د اوښتو هڅه کوي. ډېری یې نه پوهيږي چې له سرحد څخه د تېريدو هڅه د مرګ او ژوند لوبه کیدلی شي.»
انځور: Dirk Planert/DW