د پوليو يا ګوزن ضد واکسين په دې پنځه ورځني کمپاين کې به په ۳۹ سيمو کې تر ۶ میليونو ډېرو کوچنيانو ته چې لا پنځه کلن شوي نه دي، د پولیو څاڅکي ورکړل شي. په نورو ۳۰ سيمو کې به هم قسمي کمپاينونه ترسره شي چې د افغانستان پولې ته څېرمه سيمې، د افغان مهاجرو کمپونه او د ملتان ښار په سویل کې سيمه شامله ده چې ډېره له خطر سره مخ ده.
د پاکستان د روغتیا وزير عبدالقادر پتېل وويل چې د پوليو ويروس د وحشي شکل شتون چې په افغانستان کې د موجود ويرس سره تړاو لري، د دې ثبوت دی چې ويروس هم له خلکو سره له يوې سيمې څخه بلې ته حرکت کوي.
له انافيل غوماشې او پر ملاریا ناروغۍ له اخته کیدو څخه د ځان ژغورني له پاره تر ټولو ښه لاره له پشه خانو څخه استفاده ده. که پشه خانه د ښه کیفیت لرونکې وي نو دغه ماشي نه شې کولی له هغې تیر او خپل هدف ته ځان ورسوي. تر ټولو ډاډمني پشه خانې هغه دي چې په کیمیاوي موادو ککړې دي چې دا د ماشي عصبي سیستم اختلالوي او د ماشي د مړينې سبب ګرځي.
انځور: Cécilia Conan
د ډنډو اوبو لمنځه وړل
دا ډیره مهمه ده چې ډنډشوي او ګنده اوبه لمنځه یوړل شي، ځکه دا د ملاریا د عامل (آنافيل ماشي) د اوسیدو او لویدو ځای وي. همدارنګه زاړه ټایرونه او د خوړو تشې قطۍ چې اوبه په کښې ډنډیږي هم د ماشو په استوګنځایونو بدلیږي. په دې توګه نو ویلی شو چې هر ډول ولاړې او ګنده اوبه کیدای شي یو خطر وي. ۳۰ درجې حرارت د دې ماشي د تولید او تکثر له پاره ډیر مناسب وي.
انځور: DW/A. Pacheco
د مناسبو جامو اغوستل
یوه بله لاره هم د روښانه رنګ لرونکو جامو اغوستل دي. د تیاره یا تیز رنګ درلودونکي جامې د روښانه رنګ په پرتله ډیر د آنافيل ماشې ځان ته را جلبوي. همدارنګه ښه به دا وي چې د اوږد لستوڼي لرونکی کميس واغوستل شي او جرابې په پښو شي چې د ماشو په وسیله د چیچل کیدو امکان ټيټ شي.
انځور: picture alliance/dpa Themendienst
د ماشو له پاره دام
د ملاریا د آنافيل ماشي له پاره یو خاص دام وجود لري. دغه په اصطلاح دام یو ځانګړی سرپوښ لري او دننه په کې له ماشو را جلبونکي مواد د بیلګې په توګه کاربن دای اکساید او اسید لاکتیک شته. دغه مواد د انسان بدن ته ورته بوي لري. نومړي کیمیاوي مواد ماشې د ځان خواته را جلبوي او بیا هلته دننه بندي پاتيږي.
انځور: picture-alliance/dpa/A. Weigel
د اړتیا په صروت کې درمل واخلئ
داسې ډیر درمل شته چې سړی کولی شي هغو سیمو ته له سفر کولو څخه مخکې ترې د وقایوي درملو په توګه استفاده وکړي چې د ملاریا سیمې بلل کیږي. د بیلګې په توګه داسې یو درمل شته چې هغو سیمو ته چې ملاریا پکې ډیره ده له سفر کولو یوه ورځ مخکې او له بیرته ستنیدو اووه ورځې وروسته باید ؤخوړل شي. البته د ملاریا وقایوي ګولې کیدای شي جانبي عوارض هم ولري.
انځور: Getty Images/Marco Di Lauro
د ملاریا واکسين ته انتظار مه باسئ
په وار وار داسې خبرونه خپریږي چې بالاخره به د ملاریا ضد واکسين رامنځته شي. خو کارپوهان تر اوسه پورې نه دي توانیدلي چې د ملاریا پر ضد یو قوي او اغیزمن واکسين جوړ کړي. د روغتیایې چارو کارپوهان حتی سپارښتنه کوي چې د ملاریا پر ضد یو قوي او اغیزمن واکسين ته ډیر هیله مند هم مه اوسئ. دا ضمانت هیڅوک نه شي کولی چې یوه ورځ به د ملاریا پر ضد یو اغېزمن واکسين رامنځته شي.
