د اسوشيېتيد پريس خبري آژانس د يوه رپوټ په حواله د پاکستان پوځ د سې شبنې په ورځ (۲۰۲۵م کال د سپتمبر ۳۰) ويلي دي چې د دې توغندي له آزموينې څخه یې موخه دا ده چې د هېواد د دودیزو میزايلونو زیرمه یې لا پسې پياوړې شي.
اړونده موضوع: امریکا: د پاکستان توغندیز پروګرام احتمالي ګواښ دی
د پاکستان د پوځ د يوې اعلامیې په حواله د «فتاح ۴» په نوم له ځمکې څخه ځمکه ويشتونکی دا توغندی ۷۵۰ کيلومتره واټن وهلی شي او د هوايي چلند پر عصري تخنيک او په عصري نېوېګېشن سیسټم باندې سمبال دی.
خو د پوځ په اعلامیه کې دا نه ده مشخصه شوې چې دغه توغندی له کوم ځایه فېر شوی دی. پوځ دا توغندی يوه داسې وسله بللې چې توان لري ځمکې ته په نږدې پرواز سره د دښمن له دافع هوا سیسټم تیر شي او په ډېر دقيق ډول خپلو اهدافو ته ورسيږي.
پاکستان څه ډول توغندي لري؟
د پاکستان د اتومي انرژۍ کمېسيون، کهوټا تحقيقاتي ادارې، سپارکو او د دفاعي علومو او تکنالوژۍ سازمان په ګډه د توغنديو پر تخنيک څېړنې پېل کړې وې. په دې ګالرۍ کې د پاکستاني توغنديو په اړه جزيات ترلاسه کولی شئ:
انځور: ISPRپاکستاني توغندي او واټن یې
د پاکستان د بالستيک ميزايل پروګرام له نزدې واټن څخه نيولې تر منځني واټن ويشتلو پوري وړتيا لرونکي ميزايل لري.
حتف ون يا حتف يو د لنډ واټن لومړی بالستېک میزايل وو چې پاکستان جوړ کړی وو او په لومړي سر کې یې له ۷۰ تر ۱۰۰ کلوميترو پورې واټن وهلای شوای. دا ميزايل د سپارکو شرکت د نورو په مرسته په ۱۹۸۹م کال کې جوړ کړی وو. دا په ۱۹۹۲م کال کې د پاکستان پوځ ته وسپارل شو.
حتف اته يا رعد دوه توربو جېټ پاور کروز ميزايل دی. پاکستان د ۲۰۰۷م کال په اګست کې د دې آزموينه پيل کړې وه. د رپوټونو په حواله تر يو شمير تجربو وروسته د ۲۰۱۶م کال په جنورۍ کې ترسره شوې تجربه یې تر اوسه تر ټولو بريالۍ وه. دا ميزايل تر ۳۵۰ کيلومترو پوري واټن وهي.
حتف شپږ، شاهين دوه توغندی
شاهين دوه د منځني واټن بالستېک توغندی په اصل کې د شاهين ون توغندي عصري شکل دی چې په لومړي سر کې د شاهين ون توغندي سره د دويمې درجې د موټور په توګه لګول شوی وو. په ۲۰۰۰م کال کې د جوړ شوي دې توغندي آزموينه په ۲۰۰۴م کال کې وشوه، په داسې حال کې چې د نصبولو وروستۍ تجربه یې په ۲۰۱۴م کال کې ترسره شوه. دا ميزايل د ۱۵۰۰ او ۲۰۰۰ ترمنځ واټن وهلې شي.
حتف دوه يا د لنډ واټن ابدالي بالستېک توغندي ته په لومړي سر کې د حتف ون میزايل د دويمې مرحلې د بڼې په سترګه کتل کيدل او دا د حتف ون میزايل په لاندنۍ برخه کې نصب شوی وو. له دې کار څخه موخه د ميزايل واټن زياتول وو. د توغندی د ۲۸۰ څخه تر ۴۰۰ کلوميترو پورې واټن وهلی شي.
د پاکستان د حتف پنځه توغندي د جوړولو کار په اتيايمه لسیزه کې پیل شوی وو چې وروسته د غوري په نوم ونومول شو او په ۱۹۹۸م کال کې و آزمويل شو. غوري دوه بالستېک میزايل کې د فولادو پر ځای المونيوم کارول شوي ول چې له کبله یې دا تر ۱۸۰۰ کلوميترو پورې واټن وهلی شي.
په ميزايل تکنالوژۍ کې د پاکستان تر ټولو مهمه وسله د ابابيل توغندی دی. دا ميزايل په يوه وخت کې تر ۲۲۰۰ کيلومترو واټن پورې څو اهدافه په نخښه کولی شي. دا توغندی د کهوټا تحقيقاتي مرکز ساينس پوهانو او انجينرانو جوړ کړی او لومړۍ آزموينه یې د ۲۰۱۷م کال په جنورۍ مياشت کې شوې وه.
حتف څلور، شاهين ون توغندی
د حتف څلور يا شاهين ون توغندي د جوړولو چارې په ۱۹۹۳م کال کې پېل شوې وې او لومړۍ آزموينه یې د ۱۹۹۹م کال په اپريل مياشت کې ترسره شوې وه. د ۲۰۰۲ او ۲۰۱۰م کالونو ترمنځ موده کې یې تخنيک عصري کړل شو او نورې آزموينې یې ترسره شوې. دا ميزايل له ۷۵۰ څخه تر ۹۰۰ کيلومتره پورې واټن وهلی شي او د ۲۰۰۳م کال په مارچ مياشت کې د پاکستان پوځ ته وسپارل شو.
پوځ همدا راز زياته کړې ده چې دا توغندی به یې د دودیزو میزايل سیسټمونو «هدف ته د لاس رسي، د مرګ ژوبلې اړولو او د روغ پاتېدو وړتيا لوړه کړي.»
اړونده موضوع: پاکستان د ابابیل په نوم بالستیک توغندي آزموینه کړې
د پاکستان پوځ تل د خپل جوړ کروز میزايلونو او وسلو آزموينه کوي څو د خپل ګاونډي هېواد هند څخه د هر ډول ګواښ سره د مقابلې له پاره خپله وړتيا څرګنده او نندارې ته وړاندې کړي.
د جنوبي آسيا په اتومي وسلو سمبالو دې دوو هېوادونو په ۱۹۴۷م کال کې له بريتانيا څخه د آزادۍ له اخیستو راهېسې په خپلو کې درې جنګونه کړي او تل يو د بل د توغنديو د آزموينو په ځواب کې خپل توغندي آزمايي.
