دغه کابل میشتی پخوانی طالب چارواکی چې د خلاصون لار شورا په نوم د یوه بنسټ مشري هم کوی زیاتوي چې پخوا یې د سولي عالي شورا سره د زندانیانو د آزادولو او د باور چاپيريال رامنځته کولو برخه کې له نیږدې کار کاوه.
د دوحه کې د مذاکراتو په ترڅ کې د نورو طالب زندانيانو د آزاديدو خبره هم مطرح شوېانځور: picture-alliance/Zuma/PPI
هغه زیاته کړه: «مونږ دا څو کاله کیږي چې د خلاصون لار شورا له ادرسه د بندیانو په برخه کې کومک کوو که هغه ددې خوا بندیان وي یا د هغوی لخوا بندیان وي، زمونږ وظیفه همدا ده چې د جګړې ښکیلي غاړي سره نیږدې شي، نو دغه بندیان تر ډیره حده یا له کورونو او یا هم له لارو څخه نېول شوي.»
خو افغان حکومت وار له مخه ویلي چې نور طالب زندانیان نه خوشې کوي او د خوشې کېدو لپاره یې "اوربند" د بنسټيز شرط په توګه مطرح کړی.
په دوحه کې د بین الافغاني مذاکراتو له دوام سره همهاله طالبانو جګړې ته او جګپوړو افغان چارواکو ددې ډلې ضد توندو نېوکو ته زور ورکړی. د ملي امنیت شورا سلاکار حمدالله محب وویل طالبانو ثابته کړه چې د سولې نیت نه لري.
هغه وويل: «طالبان هماغه تروریستي ګروپ دی چې له تخریبه پرته یې هیڅ نه دي زده. دغو استخباراتي مزدورانو ته دلته هر شی کافر ښکاري، له خلکو ټکسونه اخلي خو په بدل کې یې قتلونه کوي. زموږ سرمایه ورته کباړ ښکاري.»
محب خبرداری ورکوي چې که طالبان سوله نه کوي، نو دوی به ټینګ ځواب ورکړي.
خو پخواني طالب چارواکي اکبر آغا بیا وویل چې دغه ډول څرګندونې به د سولې بهیر خورا زیانمن کړي. هغه زياته کړه: «دغه اعمال او کردار په سوله منفي اغیز کوي، سوله مثبت حرکت او مثبت فعالیت غواړي.»
دا څرګندونې داسې مهال دي چې په قطر کې هم له تېرو شاوخوا دوو اونیو د افغان حکومت او طالبانو مذاکراتي ټیمونو د خبرو د دوام لپاره په اصلي اجنډا ناستې نه دي کړي.
اسماعیل شاکر – کابل
زموږ له آرشيف څخه:
په څرخي پله زندان کې د طالب بنديانو وضعيت
په افغانستان کې په زرونو طالب بنديان هيله مند دي چې د سولې هوکړه ليک په لاسليک کولو سره به آزاد شي. د اسوشتيدپريس خبريالانو په څرخي پله زندان کې له هغو سره مرکې کړي دي. د هغوی د وضعيت په اړه جزئيات له انځورونو سره وګورئ!
د څرخي پله زندان مختلفې برخې لري چې يوه ځانگړی برخه يا ځانګړی بند يې د طالب بنديانو له پاره دی. طالب بندیان په خپل بند کې په آزاد ډول له يو بل سره ويني او خپل عبادات او مطالعې کوي. ځينو يې له بد چلند څخه شکايت کړی دی. د مولوي سهاب په نوم يو طالب بندي ويلي چې له غچ څخه ويره لري او بنديان د ساتونکو له خوا وهل ټکول کيږي. هغه شکایت کوي چې د يو شمير طالبانو د بند مودې تيرې شوي خو لا هم په بنديان دي.
انځور: picture-alliance/AP Photo/R. Gul
لکه ميلمستون
د اسوشتيد پريس خبري آژانس خبريالانو د طالبانو له سرچينو څخه معلومات ترلاسه کړي چې ګواکې دغې ډلې امريکايانو ته د ۵ زره طالب بنديانو نوملړ سپارلی چې د سولې د هوکړه ليک په امضا کولو سره دې آزاد شي. د دغه آژانس خبريالانو له يو شمير طالب بنديانو سره په څرخي پله زندان کې مرکې کړي دي. ځينو طالب بنديانو ملا محمد عمر په مشرۍ د طالبانو د حکومت د وخت خاطرې بيان کړي دي.
انځور: picture-alliance/AP Photo/R. Gul
د طالب بنديانو مشر
په دغې مرکه کې مولوي نياز محمد د طالب بنديانو د مشر په توګه ښودل شوی، خو هيڅ بندي هغه خپل رسمي مشر نه دی ښوولی. هغه ويلي چې خپله د بند ۱۵ کلنه دوره تيروي. نياز محمد د طالبانو د نورو مذاکره کونکو په څير په نرمه ژبه خبرې کوي. «طالبان به د پخوا په څير نه وي. موږ غواړو ښځې تحصيل وکړي او د اسلام په چوکاټ کې په ټولو برخو کې کار وکړي.»
انځور: picture-alliance/AP Photo/R. Gul
بهر سره اړيکي
د څرخي پله په زندان کې طالب بنديان موبايلونه لري او په آسانۍ له بهر سره اړيکې نيسي. د اسوشتيد پريس خبريالانو د سترګو ليدلی حال داسې ښکاره کوي چې طالب بنديان په زندان کې دننه منظمه شبکه لري او ټول بنديان يې د ولايتونو له مخې ثبت کړي دي، حتی پوهيږي چې څوک ناروغ دی او يا يې ژوند له لاسه ورکړی دی. مولوي نياز محمد ويلي دي: «افغان ځوانان نه بايد له طالبانو وډار شي؛ ځکه چې دا هغوی دي چې وطن جوړوي.»
دغه طالب بنديان د ساتونکو د بد چلند او د روغتيايي او هوساينې خدماتو له کمښت څخه شکايت کوي. خو د زندان مشر د هغوی دغه ادعاوې ردوي او وايي چې روغتيايي خدمات حتی له هغو چې دغو طالب بنديانو په خپلو کليو کې درلودل، بهتره دي. هغه ويلي دي چې دوی په اوونۍ کې درې ځله غوښه خوري او د بند په منځ کې آزاد تک راتک کوي.
انځور: picture-alliance/AP Photo/R. Gul
په جماعت سره لمونځ
مسئولانو ويلي چې د زندان روغتون د جوړيدو په حال کې دی. طالب بنديان کتابتون، ښوونځي، د سواد زدکړې کورس او جومات ته هم لاسرسی لري او خپل لمونځونه په جمع او خطبو سره ادا کوي. ځينې د طالب بنديانو آزادول د جګړې د پاي او د سولې د هوکړه ليک په لاسليک کولو کې موثر ګام بولي، خو ځينې شنونکي بيا وايي چې د طالبانو په خبرو او عمل کې روښانه تفاوت شته او د دغو جنګياليو خوشي کول به امنيتي وضعيت نور هم خراب کړي.