پوتین د چین له دولتي خبري آژانس «شین هوا» سره په مرکه کې وویل چې دغه غونډه د اوسنیو ګواښونو او ننګونو په مقابل کې د شنګهای د همکاریو سازمان توانمندي پياوړې کوي. نوموړي زیاته کړه چې دغه غونډه به د یوه لا زیات عادلانه څو قطبي نړیوال نظم په رامنځته کولو کې مرسته وکړي.
د سازمان د جوړیدو راهیسې تر ټولو لویه ناسته
په سینګاپور کې د سیاسي علومو د تخنیکي پوهنتون استاد دیلن لو، د فرانسې خبري آژانس ته وویل چې چین د یوې مودې راهیسې د شنګهای د همکاریو سازمان د یوه غیر لویدیځ قطب د قدرت په توګه معرفي کوي چې بدیل نړیوال جوړښتونه یې رامنځته کړي او «لا زیات دیموکراتیک» عمل کوي.
چین، بلاروس یا سپینه روسیه، هند، ایران، پاکستان، روسیه او د مرکزي اسیا څلور هیوادونه د هغو له جملې څخه قزاقستان، قرغیزستان، تاجکستان او ازبکستان د دغه سازمان غړي دي.
همدرانګه ۱۶ نور هیوادونه د ناظر یا خبرو اترو د شریک په توګه په دې غونډه کې ګډون لري.
چین او روسیه له دې سازمان څخه په مرکزي اسیا کې د خپل نفوذ د پراخولو او د ناټو په څیر د لویدیځو اتحادیو پر وړاندې د موازینې د رامځته کولو له پاره استفاده کوي.
اوسني سرمشریزه په ۲۰۰۱م کال کې د دې سازمان د جوړیدو راهیسې تر ټولو لویه غونډه ده.
اوکرایني ځواکونو د می پر ۱۶ پریکړه وکړه چې د آزوفستال فولادو کارخانې څخه وروسته د نژدې ۳ میاشتو مقاومته ووځي. دا په ماريوپول کې د اوکرايني ځواکونه تر ټولو وروستی او کلک سنګر وو چې د روسي ځواکونو په محاصره کې وو.
انځور: Alexander Ermochenko/REUTERS
د می ۱۸مه
د می مياشتي پر ۱۸، فنلند او سويډن په ناټو سازمان کې د غړيتوب له پاره خپل درخواستونه وړاندې کړل. دغه اقدام د جګړې پر مهال د اوکراین د متحدینو د پوځي اتحاد د لا پراختیا او پر مسکو یو قوي ګوزار وو.
انځور: JOHANNA GERON/AFP
جون ۲۰۲۲
په جون میاشت کې اوکراین ته د امریکايي هيمارس توغنديو په ګډون ډيرې غربي وسلې ورسېدې. د آرشیف انځور
روسيې د نومبر مياشتي پر ۹ له خیرسون څخه د خپلو ځواکونو د شاتګ اعلان وکړ. تر هغه وروسته دغه ښار اوکرایني ځواکونو بېرته ونیو او د دغه هیواد ولسمشر، ولاديمیر زیلنسکي هم هلته ورغی له خپلو ځواکونو او د سیمې له اوسیدونکو سره ېې وکتل.
انځور: Valentyn Ogirenko/REUTERS
د دسمبر ۵مه
د روسېې پوځ د دسمبر میاشتې پر ۵ وويل چې اوکراین د روسېې په خاوره کې دننه ډير وړاندې د دوی پر دوو پوځي اډو بریدونه کړي دي. روسېې وويل چې اوکراین په دغو بریدونو کې له اوږد واټن وهونکو جنګي ډرون څخه استفاده کړې ده.
انځور: TASS/dpa/picture alliance
د نومبر ۲۱
د ۲۰۲۲م کال د نومبر مياشتي پر ۲۱ د اوکراین ولسمشر ولودیمیر زیلنسکي امریکا متحده ایالتو ته ولاړ او له ولسمشر جو بایدن سره ېې وکتل. دا د جګړې له پيل راوروسته امریکا ته د زيلنسکي لومړی سفر وو چې پکې اوکراین ته د پيټرويټ هوايي دفاع سیستم او نورو وسلو پر ورکړې خبرې وشوې.
انځور: Andrew Harnik/AP Photo/picture alliance
جنوري ۲۰۲۳
اوکراین د نوي کال په لومړيو شيبو کې په ماکییوکا سیمه کې د روسي عسکرو يو مرکز په نخښه کړ. د روسېې دفاع وزارت وویل چې په دغه برید کې ېې ۸۹ عسکر ووژل شول. دا پر روسي عسکرو د اوکراین یوه تر ټولو خونړۍ حمله وه.
انځور: ALEXANDER ERMOCHENKO/REUTERS
د جنوري ۱۴مه
روسي ځواکونو د روسېې پر برېښنايي زېربناوو خپل بریدونه جاري ساتلي. د جنوري مياشتي پر ۱۴ یو روسی توغندی د اوکراین په دنيپرو کې د هستوګنې پر یو ساختمان ولګيد، چې ۴۵ کسان پکې ووژل.
ولادیمیر زیلنسکي دغه خبرې اترې رغنده او مهم وبللې او له پوتین سره مستقیمو خبرو اترو ته یې خپله امادګي وښودله. هند همدارنګه اعلان وکړ چې په دې غونډه کې به روسیې او نورو هیوادونو ته لازم سګنالونه انتقال کړي.
له امریکا متحده ایالاتو او لویدیځو هیوادونو سره د نږدې اړیکو سربیره، هند له مسکو سره نږدې اړیکې لري او تر اوسه پورې یې پر اوکراین د روسیې یرغلیز برید نه دی غندلی او ځان د سولې د یوه منځګړي په توګه معرفي کوي.
له سرمشریزې وروسته رسم ګذشت
چین هم د اوکراین په شخړه کې پر خپلې بې طرفۍ ټينګار کوي او اعلان یې کړی دی چې د سولې له ټولو هڅو څخه ملاتړ کوي. خو زیلنسکي پر پیکینګ تور لګولی دی چې په غیر مسقیم ډول د روسیې ملاتړ کوي، له دې ډلې د بې پيلوټه الوتکو د ورکولو او دا چې د جګړې د پای ته رسولو له پاره یې هیڅ ډول عملي اقدام نه دی کړی. نوموړی همدارنګه اوربند د مذاکراتو د پیلیدو له پاره یو شرط بولي.
د سرمشریزې له پای ته رسیدو وروسته چین د چهارشنبې په ورځ په پيکینګ کې د دویمې نړیوالې جګړې پر مهال د جاپان د تسلیمیدو د اتیایمې کلیزې په مناسبت یو رسم ګذشت ترسره کوي.