دغه رپوټ چي پرون سه شنبه خپور سوی دی او د مسجونو د سلونو روحانیونو پر مرکو باندي اتکا لري، دې نتیجې ته رسیدلی دی، چي هغوی تمایل لري د اسلام سم درک رامنځته کړي.
دا که څه هم د « اسلام پر اساسي متنونو باندي اتکأ لري، خو د داسي تفسیر دپاره، چي هدف یې اسلامي احکام او عصري شرایط په نظر کي نیول وي، هم پرانیستی دی.»
په داسي حال کي چي په ډیرو نورو هیوادونو کي یوازي یو فکري مکتب حاکم دی، مهاجرین بیا په امریکايي عنعناتو کي ورګډ سوي، تر څو یو لوی عقیده وي ګروپ تشکیل کړي.
انځور: Reuters/S. Keith په داسي حال کي چي عین انستیتوت په ۲۰۰۰ م کال تشخیص کړې وه، چي د امریکا متحده ایالاتو په ۵۳ فیصده مسجدونو کي په انګلیسي خبري کیږي، اوس بیا هلته د انګلیسي ژبي فیصدي ۷۲ ته لوړه سوې ده.
د بلي خوا بیا تر نیمايي ډیرو مسجدونو(۵۱ فیصده) یو امریکايي سیاستمدار میلمه کړی، تر څو عبادت کونکو ته یې خبري وکړي. د دغه رپوت د یوه لیکونکي، احسان بجبي په خبره دا تر یوې عیسوي ټولني (کلیساوي) ډیر لوړ سیاسي مشارکت دی، چي هلته تر سره کیږي.
د رپوټ پراساس مسجدونه په اجتماعي ابتکارونو، لکه داوطالبانه کارونو او نورو کي ډیره لوړه برخه اخلي. سربیره پردې د درو مسجدونو څخه د دوو مسجدونو په رهبرۍ کي ښځي حضور لري. د دغه رپوټ پر اساس: «د امریکا مسجدونو د جنسیت په لحاظ د نړی تر بل هر ځای مدغم سوي دي.»
انځوریز رپوټ: په آیا صوفیه کې ۸۶ کاله وروسته لمونځ ادا شو
وروسته له دې چې یوې محکمې د ترکیې په اسنانبول ښار کې پر جومات د آیا صوفیه د بدلولو پریکړه وکړه، د لومړي ځل له پاره هلته لمونځ ادا شو. دا پریکړه په نړیواله کچه له انتقادونو سره مخامخ شوې هم ده. انځور: Reuters/U. Bektas په سلګونو کسانو د آیا صوفه د باندې چمن کې د جمعې لمونځ ادا کړ.
انځور: AFP/O. Kose کلیسا، جومات، موزیم او بیا جومات دغه ودانۍ د کلیسا له پاره جوړه شوې وه، خو په عثماني دور خلافت کې پر مسجد بدله کړای شوه. په تیره پیړۍ کې د ترکیې نوي ولسمشر کمال آتاترک د دغې ودانۍ پر موزیم د بدلونو اعلان کړی وو، خو اوس یو وار بیا په جومات بدل کړای شوې ده.
انځور: DHA عیسوې نخښې په خپل حال پریښوول کیږي د ترکي چارواکو په حواله د ودانۍ پر دیوالونو او چت موجود عیسوي علایم او نخښې به نه پاک کیږي، خو د لمانځه د ادا کولو پر وخت به د پردې په وسیله پوښل کیږي.
انځور: STR/AFP/Getty Images د ترکې ولسمشر هم په آیا صوفیه کې د ترکیي د ولسمشر رجب طیب اردوغان له خوا اعلان شوی وو چې ډیر ژر به په آیا صوفیه کې لمونځ ادا کړای شي. هغه پخپله هم د جمعې د لمانځه د ادا کولو له پاره دغه جومات ته ځان رسولی وو. انتقاد کونکي وایي چې پر جومات د آیا صوفیه بدلول داسې یو اقدام دی چې د اردوغان له پاره سیاسي ګټه لري.
انځور: AFP/Turkish Presidential Press روغتیايي کارکونکي د آیا صوفیه په جومات کې مکروب وژونکي مواد دوا پاشي کوي. په آیا صوفیه کې د لمونځ کونکو د روغتیایي حفاظت په خاطر هم ځانګړي حفاظتي تدابیر په پام کې نیول شوي دي.
انځور: picture-alliance/NurPhoto/O. Dogman په آیا صوفیه کې د جمعې لمونځ د ادا کولو له پاره په ډیر لوړ شمیر کې مسلمانان راټول شوي وو. خو د کرونا ویروس وبا د خطر په پام کې نیولو سره ټولنیز واټن مراعات کیده.
انځور: DHA اوس بې له ټکټه آیا صوفیه لیدلی شئ آیا صوفیه د ټولې نړۍ په کچه په ترکیې کې د سیلانیانو له پاره یوه له مشهورو ودانیو څخه ده. چارواکي وايي سره له دې چې آیا صوفیه په جومات بدل شوې ده، دلته به د سیلانیانو د راتګ لړۍ جاري وساتل شي. خو د لمانځه پر وخت به د سیلانیانو حرکت محدود کړای شي. سربیره پر دې تر دې وروسته به آیا صوفیه ته د داخلیدو په خاطر ټکټ اخیستلو ته هم ضرورت نه وي.
انځور: Reuters/M. Sezer آیا دا د اردوغان سیاسي چال دی؟ انتقاد کونکي وایي چې له موزیم څخه پر جومات د آیا صوفیه بدلول د مسلمانانو او عیسویانو ترمنځ موجوده همغږۍ ته د زیان رسولو مترادف دی. بل لور ته ویل کیږي چې اردوغان دا ګام د ملتپاله ولس د رایو او ملاتړ ترلاسه کولو په خاطر پورته کړی دی.
انځور: Reuters/M. Sezer
