دونالد ترمپ، په داسې حال کې د انتقاد ګوته جو بایدن، او کاملا هريس، ته نيولې ده چې پخپله د نوموړي حکومت په ۲۰۲۰م کال کې له افغانستان څخه د امريکايي عسکرو د ايستلو توافقنامه لاسليک کړه.
خو پای کې بيا دا ولسمشر جو بايدن وو چې د يو څو میاشتو په ځنډ سره یې له افغانستانه د امريکايي عسکرو ايستل عملي کړل چې د نوموړي د حکومت له کمزوریو څخه يوه بلل کیږي.
ترمپ تل پر بایدن، له افغانستانه د ګډوډ اخراج له کبله نيوکې کوي خو له هغه وخت راهېسې چې بايدن، د انتخاباتي سيالۍ لاس اخيستی دی او مرستیاله یې د ديموکرات ګوند د کانديدې په توګه غوره شوې، ترمپ، پر هريس، د سپينې ماڼۍ د پريکړو مسئوليت ور اچوي.
۷۸ کلن ترمپ، په ديتروېت کې د متحده ایالاتو د ملي ګارډ ټولنې ته د وينا پر وخت استدلال وکړ چې له افغانستان څخه د عسکرو دا را ايستل چې امريکا یې «تحقير» کړه او اعتبار یې ورته له خاورو سره خاورې کړ، «مسئول» یې جو بایدن، او کاملا هريس ول.
ترمپ، وويل: «زه تمه لرم چې اوس رایه ورکوونکي کاملا هريس او جو بایدن، د نومبر پر ۵مه ګوښه کړي او کله چې زه واک ته ورسيږم ...د هر هغه لوړپوړي چارواکي استعفا به چې د افغانستان په فاجعه کې ښکيل ول، د خپلې لوړې پر ورځ ترلاسه کوم.»
طالب جنګيالو د ۲۰۲۱م کال د اګست پر ۱۵مه نیټه د امريکا متحده ایالاتو له ملاتړه د برخمن حکومت تر سقوط وروسته او له افغانستان څخه د امريکايي ځواکونو د پلان شوي اخراج څخه څو ورځې تر مخه پلازمينه کابل ونيوله.
د همدې کال د اګست پر ۲۶ نيټه د کابل په هوايي ډګر کې د تخلیې د ګډوډۍ د اوج پر وخت د يوې چاودنې په ترڅ کې ۱۳ امريکايي عسکر او ۱۷۰ افغانان ووژل شول. دا پیښه په داسې حال کې وشوه چې د تخلیې نظامي عمليات روان ول او له افغانستان څخه یې په يو څو ورځو کې نږدې ۱۲۰ زره کسان را وايستل.
تر هغه د مخه چې امريکايي عسکر د هوايي ميدان د امنيت په ټينګولو وتوانيږي، نړۍ د غير نظاميانو د دردونکي حضور شاهده وه چې بيرېدلي ول او له افغانستان څخه د تېښتې په موخه یې پر مسافر وړونکو الوتکو هجوم ور وړی وو او حتی هڅه یې کوله چې ځان په الوتکو پورې ونښلوي. يو شمير یې له الوتکو د لویدو په نتیجه کې خپل ژوند له لاسه ورکړ.
د ترمپ تر وينا د مخه د نوموړي د کمپاين ډلې د هريس مخکنيو څرګندونو ته اشاره وکړه چې ويلي ول کله چې بایدن، له افغانستان څخه د وتلو په اړه پريکړه کوله نو هغه د جلسې په خونه کې موجود وروستی کس وو.
د کاملا هریس والدین د مدني حقونو په غورځنگ کي فعالان ول. دا کار د هغې پر مسلک هم ډیر اغیز وکړ. لکه څنگه چي دلته ښی خواته لیدله کیږي، هریس د یوې ۱۸ کلني په توگه د آپارتاید ضد مظاهره کي گډون کوي. په همدغه وخت کي هریس په واشنگټن ډي سي کي د هاوارډ په پوهنتون کي خپل د تحصیل لومړۍ دوره پای ته رسولې وه.
انځور: Courtesy of Kamala Harris/AFP
د وکیلي په توگه د هغې لومړۍ مسلک
هریس په ۱۹۸۶م کال کي د واشنگټن په هاوارډ شخصي پوهنتون کي خپل د بچلر زده کړی پای ته ورسولې او درې کاله وروسته یې د کلیفورنیا د سان فرانسسکو په دولتي پوهنتون کي د حقوقو په برخه کي خپلي لوړي زده کړي پیل کړې. په ۱۹۹۰م کال کي د کلیفورنیا د وکیلانو په ټولنه کي ومنله سوه او کولای یې سول د وکیلي په توگه کار وکړي.
انځور: Avalon/Photoshot/picture alliance
«په لومړي ځل» لومړنۍ ښځه
کله چی هریس د سان فرانسسکو سیمه ایزه څارنواله سوه، نو دا په ۲۰۰۴م کال کي اول ځل وو چي دغه دنده دي یوه ښځه پرغاړه واخلي. په منځ کي ولاړه د کاملا مور د خپلی لور د لوړې کولو مراسمو پر وخت د "Bill of Rights" یا حقوقو د منشور یوه کاپي په لاس کي نیولې ده. په اساسي قانون کي دغه لس تعدیلات د یوې آزادي ټولني په چوکاټ کي د متحده ایالاتو اوسیدونکو ته د نه انکار وړ اساسي حقونه تضمینوي.
انځور: George Nikitin/AP Photo/picture alliance
په کلیفورنیا کی لومړنۍ تورپوستې لویه څارنواله
په ۲۰۱۱م کال کي هریس د امریکا متحده ایالاتو د کلیفورنیا ایالت لویه څارنواله سوه. دا اول ځل وو چي یوه ښځه او هغه هم یوه تورپوستې دا ډول یوه دنده پرغاړه اخلي. د هغې د دندي پر وخت ځیني کړکیچونه هم رامنځته سول. هغې د امنیې قومندانې په توگه د اعدام سزا رد کړه، حتی د هغو کسانو له پاره هم چي پوليس يې وژلي ول.
انځور: Rich Pedroncelli/AP Photo/picture alliance
په سنا کي د کلیفورنیا د ډیموکراټانو استازې
په ۲۰۱۶م کال کي هریس په کلیفورنیا کي د دیموکراټانو د سناتوري په توگه وټاکل سوه. هغې د لویی څارنوالې په توگه له خپلي دندې لاس واخیست. په دغه انځور کي د امریکا متحده ایالاتو د ولسمشر د هغه وخت مرستیال جوبایدن په ۲۰۱۷م کال کي د کاملا هریس د لوړې کولو پر وخت لیدل کیږي. دا ځل د هغې خاوند دوگلاس ایمهوف هم ورسره ولاړ دی.
انځور: Kevin Wolf/AP/dpa/picture alliance
جو بایدن او کاملا هریس د سیالانو په توگه
فقط دوه کاله وروسته د امریکا متحده ایالاتو د ولسمشر مرستیال بایدن او سناتوره هریس، د سیاسي سیالانو په توگه سره مخامخ سول: د دیموکراټانو د گوند د ولسمشرۍ د کاندید له پاره، دلته په یوې ټلویزیوني مناظرې کي یو بل کاندید بیرني ساندرس، سره لیدل کیږي. د گوند په دننه کمپاین کي بایدن او هریس قوي حریفان بلل کیدل.
انځور: SAUL LOEB/AFP/Getty Images
د امریکا د ولسمشر د مرستیالي په توگه لومړنۍ ښځه
هریس بلاخره د دیموکراټانو له خوا د ولسمشرۍ د کاندیدې په توگه د رایو د لږ شمیر له امله خپله غوښتنه بیرته واخیسته او د جو بایدن ملاتړ يې وکړ. بایدن د دیموکراټانو له خوا کاندید سو او کاملا هریس یې د خپل بري په صورت کي د مرستیالي په توگه وټاکله. دیموکراټانو په ۲۰۲۰م کال کي د بایدن او هریس په موجودیت د امریکا متحده ایالاتو د ولسمشرۍ ټاکني وگټلې.
انځور: Rob Carr/Getty Images
سخته دنده، هریس او مهاجرت
تر ټولو لومړنۍ دنده چي بایدن خپلي مرستیالي ته وسپارله، د مهاجرت موضوع وه. هریس باید له جنوبې هیوادونو څخه د مهاجرت مخنیوی وکړي. د هغې هلوځلو نوموړې، د مرکزي امریکا بیلابیلو هیوادوته د تگ له پاره وهڅوله، په دغه انځور کي د گواتیمالا له جمهور رئیس جیاماتي، سره لیدله کیږي. خو له سرحدونو څخه د غیر قانوني مهاجرتونو کچې خپل نوی ریکارډ ټینگ کړی دی. جمهوري غوښتونکو له دې امله پر هریس باندي سخت انتقاد وکړ.
انځور: Jacquelyn Martin/picture alliance/AP
د اوکراین قوي ملاتړ کوونکې
د جو بایدن په څیر هریس هم له اوکراین سره د امریکا متحده ایالاتو د مرستو او د روسیې د یرغل پر وړاندي د مبارزې ملاتړ کوونکې ده. د ولسمشر د مرستیالي په توگه هغې په وار وار د »روسیې کړني« ظالمانه او »غیرانساني« بللي دي. هغې په توقیف کی د اپوزیسیون د مشر الکسې ناوالني، مړینه د روسیې د ولسمشر ولادیمیر پوتین له خوا د »وحشت یوه بله نښه« بللې ده.