د ناټو غړي هیوادونه د اوکراين په ختيځ کې د اوربند تړون له ماتيدو څخه اندېښنه لري. د ناټو وياند، د آلمان «دي ويلت» ورځپاڼې سره په مرکه کې ويلي دي: «ناټو د اوکراين د حاکميت او ځمکنۍ بشپړتيا ملاتړ کوي.»
د ناټو وياند زیاته کړې چې د دغه سازمان غړي هيوادونه په پوره غور سره وضعيت تر نظر لاندې لري. ويل شوي دي چې د اوکراين په سرحد کې د روسيې د پوځي حضور ډېرښت، د بې ثباتي سبب کیدای شي او په اوکراين کې د ترينګلتيا د کمښت له پاره روانې هڅې به هم عملاً بې ثمره کړي.
زيربطه هیوادونو د ۲۰۲۰م کال په منځ کې د «اروپا د امنیت او همکارۍ سازمان» په منځګړيتوب په دې بریالي شول چې په اوکراين کې یو سرتاسري اوربند رامنځ ته کړي. دا په داسې حال کې ده چې په وروستيو ورځو کې د اوربند د نقضولو موارد ډير شوي دي.
د ناټو غړي هیوادونه د اوکراين په ختيځ کې د اوربند تړون له ماتيدو څخه اندېښنه لري - د آرشيف انځورانځور: Getty Images/AFP/V. Maximov په دې منځ کې د اوکراين په ختيځ کې پاڅونکونکي او د اوکراين حکومت يو بل د اوربند په نقضولو تورن کړي دي.
د امريکا متحده ایالاتو ولسمشر، جو بايدن د تيرې اوونۍ د جمعې په ورځ د اوکراين د حکومت ملاتړ اعلان کړ.
دغه راز د اروپايي اتحادیې د بهرني سیاست همغږي کوونکي، جوزپ بورل، هم د يکشنبې په ورځ (د اپريل ۴مه) د اوکراين د بهرنيو چارو وزير، دميترو کولبا، سره تيلفوني خبري کړې وې.
بورل په دغې تيلفوني اړیکه کې د اوکراين د بهرنيو چارو وزير ته د اروپايي اتحاديې له خوا د اوکراين د حاکميت او ځمکنۍ بشپړتیا د ملاتړ خبره کړې وه.
دویچه وله ف/م.ک.ص./ن.ز.
پر ورته موضوع زموږ له آرشيف څخه یو انځوريز البوم:
د ناټو ائتلاف او روسیې مقايسه: څوک ډېر پیاوړی دی؟
د ناټو ائتلاف او روسیې ترمنځ د ځواک توازن څرنگه دی؟ کوم يو ډېري وسلې او عسکر لري؟ په دې اړه دويچه ويله د ستراتيژيکو مطالعاتو له نړيوال انستيتوت او نورو سرچينو څخه ارقام راټول کړي چې په دې انځوريز راپور کې وړاندي کيږي.
انځور: REUTERSروسيه ۱۸۰۰ داسي توغندي يا راکټونه لري چې د اتومي سرگولولو د ليږد توان لري. ناټو ائتلاف بيا په ټولیزه توگه ۲۳۳۰ دغه ډول راکټونه لري چې له دې څخه يې دوه زره له امريکا متحدو ايالاتو سره دي.
ناټو ائتلاف په ټوليزه توگه شا او خوا درې نيم ميليونه عسکر لري چې تر ۱،۶ ميليونه زيات يې د اروپايي هيوادونو په پوځونو کې، ۳۸۲ زره د ترکیې په پوځ او تقريباً څه کم ۱،۴ ميليونه يې د امريکا د پوځ عسکر دي. د دې په پرتله د روسیې د عسکرو شمير۸۰۰ زرو ته رسیږي.
د روسیې د ټانکونو شمير کابو ۱۵ نيم زره دی. دا په داسې حال کې ده چې د ناټو هيوادونه په ټولیزه توگه شا او خوا ۲۰ زره ټانکونه لري. په دې کې ۲۵۰۰ ترکي او ۴۰۰۰ امريکايي ټانکونه هم شامل دي.
روسيه په يو وار د څو راکټونو د فایرولو توان او کابو ۳ زره ۸۰۰ راکټ لانچر لري. ناټو بيا ۳۱۵۰ دغه ډول راکټ لانچر لري چې له دې څخه ۸۱۱ د ترکیې له پوځ سره دي.
روسيه ۴۸۰ جنگي څرخي الوتکې لري. د ناټو متحدين بيا تر ۱۳۰۰ زياتې څرخي الوتکې لري چې له دې څخه کابو ۱۰۰۰ د امريکا له پوځ سره دي.
د ناټو ائتلاف په تولیزه توگه ۴۷۰۰ بم غورځونکې الوتکې لري. له دې څخه کابو ۲۸۰۰ د امريکا متحدو ايالاتو، ۱۶۰۰ د ناټو د اروپایي غړو او ۲۰۰ له ترکیې سره دي. روسيه بيا ټول ټال ۱۴۰۰ دغه ډول طيارې لري.
د روسيې د جنگي الوتکو شمیر کابو ۷۵۰ ته رسيږي. ناټو بيا په ټولیزه توگه کابو ۴۰۰۰ جنگي الوتکې لري. په دې کې د امريکا ۲۳۰۰ او د ترکيې ۲۰۰ جنگي الوتکې هم شاملې دي.
روسيه يوازي يوه الوتکې ليږدونکې بيړۍ لري، خو ناټو ائتلاف دا ډول ۲۷ بيړۍ لري.
د ناټو د غړو د جنگي کښتيو شمېر په ټولیزه توگه ۳۷۲ ته رسيږي چې له دې څخه ۲۵ د ترکیې، ۷۱ د امريکا، ۴ د کاناډا او ۱۶۴ د ناټو د اروپايي هيوادونو له سمندري ځواکونو سره دي. روسيه بيا د سلو په شا او خوا کې جنگي کښتۍ لري.
د ناټو غړي هيوادونه کابو ۱۶۰ اوبتلونه لري. د روسیې د اوبتلونو شمېر بيا ۶۰ ته رسیږي. د ناټو د ټولو اوبتلونو څخه یې ۷۰ د امريکا، ۱۲ د ترکیې او ۷۲ د نورو اروپايي غړو هيوادونو سره دي.
د روسیې او ناټو دفاعي بودجه هم د مقايسې وړ نه ده. د روسیې دفاعي بودجه يوازې ۶۶ ميليارده ډالره ده. دا په داسې حال کې ده چې د امريکا دفاعي بودجه ۵۸۸ ميليارده ډالرو ته رسيږي. د ناټو ائتلاف ټولیزه بودجه کابو ۸۷۶ ميليارده ډالر ده.
