ټوله انسانان د کرامت او حقوقو د لحاظه ازاد او مساوي دي. د ملګرو ملتو غړو هیوادونو دیوه ۳۰ فقره اي منشور د ترتیبولو پواسطه وغوښتل چي« په ډیرو ازادیو سره د اجتماعي پرمختگونو او ښه ژوندانه د شرایطو دمهیا کولو» حمایه وکړي.

ټوله حقوق او ازادي گاني د نړئ دټولو انسانانو دپاره یو ډول اعتبار لري، بیله د هغوی د نژاد،د پوست رنگ، جنسیت، ژبي،دین، سیاسي او یا نورو جهان بینیو ،ملي او یا اجتماعي منشأ ، سرمایې، دزیږیدو ځای او نورو وضعیتونو څخه.

«هر څوک په خپل ژوندانه کي د ازادۍ او شخصي امنیت حق لري.(دریمه ماده) «هیڅوک باید په غلامۍ او بندگۍ کي ونه ساتل سي.»(څلرمه ماده) «هیڅوک نباید د شکنجې یا بد رفتار،غیر انساني او یا تحقیر آمیزه عمل او یا جزأ سره مخامخ سي.» (پنځمه ماده)

«هرڅوک د عادلانه محاکمې او قانوني حمایې حق لري.((شپږمه، اتمه، ۱۰، ۱۲ماده) او «تر هغو پوري چي یې جرم ثابت سوئ نه وي، بېگناه بلل کیږي.»(۱۱ ماده)،« ټوله انسانان د قانون په مقابل کي مساوي دي» (۷ ماده)،«هیڅوک اجازه نلري، چي په ظالمانه ډول ونیول ، بندي او یا تبعید سي.»(۹ ماده)

«هرڅوک حق لري د یوه هیواد په داخل کي په ازادانه ډول سفر وکړي او هرځای چي غواړي د خپل اقامت او اوسیدو ځای تعین کړي.«هر څوک حق لري د هر هیواد څخه ووزي.»(۱۳ ماده)،«هرڅوک حق لري په نورو هيوادو کي د سیاسي تعقیب له کبله پناهندگي ورکړي او ورڅخه مستفید سي.«۱۴ ماده)،«هرڅوک د تابعیت حق لري.»(۱۵ ماده)

نارینه اوښځي تر وداه دمخه او وروسته سره مساوي حقوق لري. واده «یوازي د ازادي او ناحدودي مشترکي ارادې او توافق پراساس باندي تر سره کیدلای سي. جوړي سوي دغه کورنۍ د جامعې او دولت د حمایې حق لري.»

«هرڅوک دشخصي او یا نورو سره په شراکت د ملکیت حق لري.»( ۱۷ ماده،اوله فقره)،«د هیچا څخه په جابرانه ډول سره د ملکیت د اخیستلو او سلبولو اجازه نسته.» ( ۱۷ ماده،دوهمه فقره)

«هرڅوک د آزاد فکر، وجدان او دین حق لري.» ۱۸ ماده،«هرڅوک د آزادي عقیدې او بیان حق لري.» ۱۹ ماده،« ټول انسانان حق لري په مسالمت آمیزه ډول اجتماع وکړي او په جریانونو کي شامل سي.» ۲۰ ماده

« هرڅوک حق لري د خپل هیواد په عمومي اداره کي په مستقیم او یا غیرمستقیم ډول د خپلو ازادو انتخاب سوو وکیلانو د لاري شرکت وکړي.» ۲۱ ماده،« هرڅوک د «اجتماعي امنیت» حق لري. همدارنگه د اقتصادي، اجتماعي او کلتوري حقونو خاوند دی، چي دکرامت او حیثیت پخاطر یې ورڅخه انصراف نسي کیدلای.» ۲۲ ماده

« هرڅوک اجازه لري کار وکړي.»،« هرڅوک د مساوي کار په مقابل کي د مساوي معاش حق لري.»،« هرڅوک چي کارکوي د عادلانه او منصفانه معاش مستحق دی.»،«او اجازه لري په یوه اتحادیه کي شامل سي.» ۲۳ ماده،« هرڅوک د رخصتۍ حق لري.» ۲۴ ماده

« هرڅوک دداسي یوه معیاري ژوندانه حق لري، چي دده او کورنۍ صحت او سلامتیا یې تضمین کړي، د هغې جملې څخه غذا، لباس، کور، طبي پالنه او اجتماعي خدمات ضروري دي.»،«میندي او اولادونه یې د خاص مراقبت او حمایې مستحق دي.»

«هرڅوک د تعلیم او تربیې حق لري» «ابتدايي مکتب باید دټولو دپاره جبري او مفت وي.»،«تعلیم او تحصیل باید د انسان د شخصیت د تکمیلیدو سره کومک وکړي او د بشر حقوقو ته په احترام باندي تمرکز ولري.»

«هرڅوک حق لري د جامعې په کلتوري ژوندانه کي آزادانه برخه واخلي، د هنر څخه برخه من سي او په علمي پرمختگونو کي شرکت وکړي.»،« د هرچا د«علمي،ادبي او هنري آثارو د تألیف او ترجمې قانوني حمایه باید وسي.» نن ورځ بیا دډيرو ډیجیتلي آثارو نشریدل شخړه ایزدي.

«هرڅوک د اجتماعي او بين امللي نظم حق لري، چي په هغه کي حقوق او ازادي گاني په مکمل ډول تأمینیدلای سي.» ۲۸ ماده،«هرڅوک د ټولني په مقابل کي مکلفیتونه او وظایف لري.» ۲۹ ماده،« هیڅ دولت، ډله او یا شخص اجازه نلري، داسي کار تر سره کړي، چي د ټولني عمومي حقوق او ازادي گاني محدودي کړي.»