ملګري ملتونه له افغانستان څخه د امريکايي ځواکونو تر وتلو وروسته د نورو ملکيانو د احتمالي بې ځايه کيدو ته چمتووالی نيسي. ويل شوي چې په هېواد کې دننه او د باندې پر پلانونو کار روان دی.
اعلان
د ملګرو ملتونو د کډوالو چارو ادارې «يو ان ايچ سي آر» مشر فيليپو ګرانده د دوشنبې په ورځ رويترز خبري آژانس ته ویلي دي چې په سپتمبر مياشت کې به له افغانستان څخه د امريکايي ځواکونو تر وتلو وروسته، احتمالاً د بې ځایه شويو شمير نور هم لوړ شي.
په داسې حال کې چې بهرنيو ځواکونو له افغانستان څخه په وتلو لاس پورې کړی دی او د وسله والو طالبانو او افغان حکومت ترمنځ د سولې خبرې اترې د ځنډ ښکار دي، تاوتريخوالي ډېر زور اخیستی دی.
فيلیپو ګرانده په بغلان کې تېره اونۍ پر ماين پاکانو بريد ته اشاره وکړه چې لس کسان پکښط ووژل شول.
ګرانده وويل: «دا هغه تاوتريخوالي ته خواشينونکي اشاره ده چې ښايي افغانستان ورسره يو ځل بيا لاس او ګريوان شي او د بهرنيو ځواکونو له وتلو سره به دا حالت امکان لري نور هم خراب شي.»
ګرانده وویل چې د افغان حکومت او طالبانو ترمنځ د سولې خبرو اترو د پرمختګ له پاره قوي نړیوال ملاتړ ته اړتيا ده. نوموړي زیاته کړه: «دا سیاسي عمل بايد د جګړې ځای ونيسي خو [د نورو مهاجرتونو] خطر موجود دی او موږ ته په کار ده چې چمتو واوسو.»
لووکوک وويل چې آن يو څو کاله تر مخه افغانستان ته د نړيوالو توجو ډېره زياته وه. خو د هغه په خبره دغه پاملرنه «اوس يا نشته او يا ضعيفه شوې او اوس د افغانستان اړتياو ته د خلکو د پام را اړول او د مرستو ترلاسه کول يوه ستونزه ګرځيدلې ده.»
ب. ص/ ن. ز (Reuters)
زموږ له آرشيف څخه:
آیا په پاکستان کې ميشت افغان مهاجر ډاډه دي؟
د دويچه ويله خبريال په اسلام آباد پوري اړوند «آي-۱۲» په نوم کمپ ته ورغلی او هلته يې له افغان مهاجرو څخه د هغوی د ستونزو او دا چې آیا په پاکستان کې ډاډمن دي او که نه؟ پوښتني کړي.
ګلاب ګايي په کمپ کې د څښاک د پاکو اوبو له نه شتون څخه شکایت کوي. دی وايې تر دې بله لويه ستونزه يې د خامه لرو ده. هغه وايي که يو کس ناروغه کيږي، نو يوازې روغتون رسولو ته يې۱۰۰۰ تر۱۲۰۰ کلدارې مصرفيږي. دی وايي تر ډامبر سړک پورې ۳ کيلومتره واټن دی او که چيري باران وشي نو ناروغ څو ورځي په کور کې پروت وي.
انځور: DW/A. Saleem
افغانستان ته بيرته ستنيدو له پاره شرايط مساعد نه دي
عبدالجبار له ۳۵ کلونو راهيسې په پاکستان کې ژوند کوي. هغه مخکې په «آي اليون فور» کمپ ژوند کاوه، خو له ۷ کلونو راهيسي په «آي - ۱۲» کمپ کې اوسيږي. عبدالجبار وايي چې په افغانستان کې حالات ښه نه دی له همدې وجې غواړې چې د خپلې ۱۲ کسيزي کورنۍ د راتلونکې له پاره په پاکستان کې يو بند وبس وکړي. هغه وايي چې اوس هم خپل معرفت د يو افغان په توګه کوي.
انځور: DW/A. Saleem
«پاکستان زموږ سره ډير ښه کړي دي»
شيرخان ۷ کلن وو چې له افغانستانه پاکستان ته تللی وو. هغه اوس ۴۷ کلن دی. خان وايي چې پاکستان ورسره ډير ښه کړي دي. د هغه په وينا چې پلار ېې په پاکستان کې وفات شوی او خپله هم په دغه هيواد کې را لوی او اوس يې ماشومان هم زلميان شوي دي. شيرخان زياتوي چې هغه اوس ځان د يو افغان پاکستاني په حيث محسوسوي، نه د يو افغان په توگه.
انځور: DW/A. Saleem
«زما شناخت کارت پاکستانی دی»
حميد خان له ۳۶ کلونو راهيسې په پاکستان کې ژوند کوي. هغه وايي که څه هم په افغانستان کې زيږيدلی، خو عمر يې تقريبا ټول په پاکستان کې تير کړی دی. د هغه په وينا له همدې امله دی په خپل پاکستاني معرفت باندي کوم اعتراض نه لري. حميد خان له پاکستانه ډير خوښ دی او وايي چې دغه هيواد ورته کلونه کلونه ځای ورکړی دی، ښه چلند او ډير څه يې ورسره کړي دي.
انځور: DW/A. Saleem
د ځوانانو له پاره د امکاناتو کمښت
دغه ځوان ناصر خان نوميږي. ناصر خان هم په کمپ کې د امکاناتو له نه شتون څخه شکايت کوي. دی غواړي په پاکستان کې ژوند وکړي، خو په وينا يې چې د اوسيدو په سيمه کې ېې د ژوندانه امکانات ډير لږ دي. د هغه هيله دا ده چې په کمپ کې لږ تر لږه ساختماني کارونه او سړکونه ورغول شي، تر څو د اوسيدو شرايط پکښې لږ ښه شي.
انځور: DW/A. Saleem
د ماشومانو له پاره هم امکانات نه شته
اوس په پاکستان کې نژدې ۱.۴ ميليونه افغان مهاجر ماشومان ژوند کوي. په دغې سيمې کې د ۷۰۰ کورنيو د ماشومانو له پاره يوازي يو ښوونځي شته چې د ټولو له پاره کافي نه دی. دلته د ماشومانو له پاره حتی د لوبو يو میدان هم نه شته. ماشومان خپلې لوبې او ساعتيری د خټو او خاورو په خوړونو او ډاګونو کې کوي.
انځور: DW/A. Saleem
روغتيايي خدمات هم پر نشت حساب دي
که څه هم په دغه ځای کې درې کلينيکونه شته، چې له هغو څخه يو يې آلمان تمويلوي، خو تل پکښې داکتران نه وي. له همدې امله، په ځانګړې توګه په باراني او سوړ موسمونو کې د کمپ اوسيدونکي له سختو ستونزو سره مخامخ وي.